درنگ29

اين امام بزرگوار كه مذهب را آنچنان كه هست به شايستگى و بدون پيرايه معرفى كرده, در ذيل همان كلامى كه دلالت دارد, بر اين كه خداوند امتناع دارد كه كارها را از غير مجراى علل و اسباب طولى و عرضى انجام دهد, مى فرمايد:
“فجعل لكل شىء سببا و جعل لكل سبب شرحا و جعل لكل شرح مفتاحا و جعل لكل مفتاح علما و جعل لكل علم بابا ناطقا, من عرفه عرف الله و من إنكره إنكر الله. ذلك رسول الله و نحن"(4).
“خداوند براى هر چيزى سببى و براى هر سببى شرحى و براى هر شرحى كليدى و براى هر كليدى علمى و براى هر علمى بابى گويا قرار داد. هر كه آن باب ناطق را بشناسد, خدا را شناخته و هركس انكار كند, خدا را انكار كرده است. آن باب, پيامبر خدا و ماييم".
ملاحظه مى كنيم كه امام, هيچ پديده و هيچ مخلوقى را بدون سبب, نمى داند. هر سببى, شرح مى خواهد و هر شرحى كليد مى خواهد و هر كليدى, دانش مى خواهد و هر دانشى, بابى ناطق مى خواهد. اين باب ناطق, پيامبر و ائمه معصومند.
در بيان معصوم, هم بر اصل عليت اعتماد شده و هم بر نظام طولى.
اين قاعده كلى همه چيز را فرا مى گيرد. نه تنها امور عادى مشمول اين قاعده اند كه معجزات نيز از قلمرو اين قاعده خارج نيستند.
در قرآن كريم آمده است كه:

صفحات: 1· 2· 3· 4· 5· 6· 7· 8· 9· 10· 11· 12