روايت شده: امام باقر عليه السّلام براى انجام حجّ، از مدينه به سوى مكّه رهسپار شد، وقتى كه در مكّه وارد مسجد الحرام شد، و به كعبه نگريست و بلند بلند گريه كرد، سپس طواف كعبه نمود، و پس از طواف، در مقام ابراهيم نماز خواند، وقتى كه سر از سجود برداشت، ديده شد كه محل سجده‏ اش بر اثر اشك فراوانش، تر شده است.
و آن حضرت وقتى كه خنده می کرد، متوجّه خدا شده، عرض مى‏ كرد :اللّهمّ لا تمقتنى: «خدايا بر من خشم نكن».

امام صادق عليه السّلام فرمود:
«هنگامى كه چيزى پدرم را غمگين مى ‏نمود، امر مى‏ كرد تا زنان و كودكانش جمع شوند، سپس دعا مى ‏كرد و آنها آمين می گفتند».
نيز فرمود:
«پدرم بسيار ذكر خدا می گفت، گاهى همراه او می رفتم، آن حضرت ذكر خدا می ‏گفت، و وقتى كه با مردم گفتگو می كرد، از ذكر خدا غافل نمى‏ گشت، و همواره مى ‏ديدم كه زبانش به ذكر «لا اله الّا اللّه» حركت مى‏ كند. آن حضرت ما را جمع مى‏ كرد و به ذكر الهى امر مى ‏نمود، تا خورشيد طلوع كند، و هر كدام از ما كه تلاوت آيات قرآن را مى‏ توانست، او را امر به آن مى ‏كرد، و هر كدام كه نمی توانست امر به ذكر مى‏ كرد».

 منبع: برگرفته از کتاب “نگاهى بر زندگى چهارده معصوم عليهم السلام"، شیخ عباس قمی, ص: 215

در توصيف علم امام باقر عليه السّلام، عبد اللّه بن عطاء مكّى مى‏ گويد:
 «دانشمندان را نديدم كه در برابر كسى آن گونه باشند كه در برابر امام باقر عليه السّلام كوچك هستند. من حكم بن عتيبه را با اينكه داراى مقام ارجمندى از علم در ميان قوم بود، ديدم، كه در مقابل امام باقر عليه السّلام گوئى كودكى در برابر معلّم خوداست، و جابر بن يزيد جعفى، وقتى كه از امام باقر عليه السّلام حديثى را روايت می كرد، می ‏گفت: «حديث كرد مرا، وصىّ اوصياء، و ميراث دار دانش‏هاى پيامبران، محمّد پسر على بن حسين، درودهاى خدا بر آنها باد».

محمّد بن مسلم می گويد:
«هر چه در ذهنم خطور كرد، از امام باقر عليه السّلام پرسيدم، تا آنكه از سى هزار حديث از او پرسيدم، و از امام صادق عليه السّلام، از شانزده هزار حديث، سؤال نمودم».
روايت شده: پيامبر صلّى اللّه عليه و آله در ضمن گفتارى فرمود:
«هنگامى که امام حسين عليه السّلام از دنيا رفت، پسرش على عليه السّلام بعد از او امر امامت را به دست می گيرد، و او حجّت و امام است؛ و خداوند از صلب على (امام سجّاد عليه السّلام) پسرى را خارج سازد كه همنام من و شبيه ‏ترين انسانها به من است، علم او علم من، و داورى او داورى من است، و او امام و حجّت بعد از پدرش می باشد».
روايت شده: امام باقر عليه السّلام فرمود:
«اگر براى علم خودم افراد شايسته ‏اى را می ‏يافتم، همانا علم توحيد، اسلام، دين و شرايع را از كلمه «صمد» آشكار می نمودم، ولى چگونه من (در اين عصر) افراد شايسته علم خود را بيابم، با اينكه امير مؤمنان على عليه السّلام كسى را كه علمش را تحمّل كند نيافت».
كوتاه سخن آنكه: امام باقر عليه السّلام اسرار گنجينه ‏هاى معارف و احكام حقايق الهى، و حكمت‏ها و لطائف را آشكار نمود، و اين موقعيّت علمى امام باقر عليه السّلام بر كسى مخفى نيست، مگر آن كسى كه ديده بصيرتش، نابينا گشته، و درون آلوده و ناپاك داشته باشد، از اين رو گفته شد كه آن حضرت: «شكافنده علم‏ها، و گستراننده آن است».
و شيعيان، قبل از امام باقر عليه السّلام مناسك حجّ و حلال و حرام خود را نمى ‏شناختند، تا آنكه امام باقر عليه السّلام شناخت اين احكام را به روى آنها گشود، و مناسك حجّ و حلال و حرام آنها را براى آنها بيان كرد، به گونه‏ اى كه مردم (اهل تسنّن) در بيان احكام، به شيعيان، نيازمند شدند، بعد از آنكه شيعيان (قبلا) در اين جهت، به آنها نياز داشتند.
شيخ مفيد (ره) می گويد:
«از هيچ‏يك از فرزندان امام حسن عليه السّلام و امام حسين عليه السّلام آشكار نشد، آن قدر كه از علم دين، آثار مذهب، شريعت، علم قرآن، و طريقت و انواع امور دينى از امام باقر عليه السّلام آشكار گشت، شخصيت‏هاى برجسته دين، باقیماندگان صحابه، بزرگان تابعين، رؤساى فقيهان مسلمانان، علوم را از آن حضرت گرفته و روايت مى‏ كردند، و آن حضرت به دانستن علوم و فضائل، مشهور و ضرب المثل شد، و در شأن او آثار و اشعار تدوين گرديد.
قرطى [شاعر دانشمند] می گويد:
         يا باقر العلم لاهل التّقى             و خير من لبّى على الاجبل‏
: «اى شكافنده علم، براى پرهيزكاران، و اى بهترين كسى كه بر كوههاى مكّه لبّيك گفت».
 
 
منبع: برگرفته از کتاب “نگاهى بر زندگى چهارده معصوم عليهم السلام” از شیخ عباس قمی، ص: 207

آثار اطاعت از خداوند 
امام باقر علیه السلام فرمود: خداوند به داود علیه السلام وحی کرد که: ای داود، به قومت از جانب من ابلاغ کن که هر کدام از بندگانم را که به اطاعت خود امر می کنم و او اطاعت می کند، بر من حق است که من نیز از آنان اطاعت کنم و آنها را در اطاعت خود یاری دهم. اگر چیزی از من بخواهند به آنان می دهم و اگر دعایی کنند اجابت می کنم. اگر به من توسل جویند آنان را حفظ می کنم و اگر از من طلب کفایت نمایند، همه امور آنان را کفایت می کنم. اگر به من توکل نمایند من ایشان را حفظ می کنم و اگر همه مخلوقات قصد او را کنند، من در برابر آنها حایل می شوم.

 
صلاح بندگان 
امام باقر عَلَیهِ السَّلَامُ به نقل از پیامبر اکرم صَلَّی اللَّهُ عَلَیهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ فرمود:

خداوند عزّ و جلّ فرموده است: به راستی بعضی از بندگان مؤمن من، چیزی بهتر از بی نیازی، توسعه در زندگی و صحّت بدن به صلاحشان نیست، مگر آن که، پس آنها را مبتلا و آزمایش می نمایم به وسیله ثروت، گشایش در زندگی و تندرستی در وجودشان؛ و امور دین و معتقداتشان را اصلاح خواهم نمود.

بعضی دیگر از بندگان آنهایی هستند که به مصلحت امور دین ایشان نیست مگر فقر، ته دستی و مریضی های جسمی، پس ایشان را به بیچارگی، تنگدستی و امراض جسمی مبتلایشان می گردانم؛ و بدین صورت امر دینشان اصلاح خواهد شد.

حضرت افزود: خداوند فرموده است: و من داناتر و آگاه ترم به آنچه که صلاح امور دین و دنیای بندگانم باشد.

و به راستی بعضی بندگان مؤمن در عبادت من جدّیت و تلاش می کنند، پس از رختخواب و خواب لذیذ خود بر می خیزند و برای من با تهجّد شبانه عبادت می کنند و خود را در عبادت من خسته می نمایند، پس ایشان را در یکی دو شب به بی حالی و خواب آلودگی مبتلا می نمایم با این که بر ایشان نظر رحمت دارم، سپس شب را به صبح می آورند و بر می خیزند در حالتی که خود را ملامت و سر زنش می کنند.

و اگر او را با آنچه که می خواهد و علاقه دارد رهایش کنیم دچار خودخواهی و عُجب گشته و چنین حالتی او را در فتنه خودبینی می اندازد و اعمال و عبادات او سبب بدبختی و هلاکتش می گردد که حتّی در حال تقصیر و کوتاهی هم از وجود خود راضی می گردد تا جایی که گمان می کند که برترین عبادت کنندگان است، و در عبادت خدا از حدّ تقصیر تجاوز می کند و از من دور می گردد با این که گمان می کند به من نزدیک است، پس عمل کنندگان مؤمن در اعمال خودشان به ثواب من تکیه و اعتماد نکنند.

به درستی که ایشان اگر تلاش و کوشش کنند و خود را در عبادت من به خستگی بیندازند، باز هم در عبادت من تقصیر و کوتاهی کرده و به حقیقت محتوای عبادت من نرسیده و به آنچه از کرامات و نعمت های بهشتی آرزو می کنند دست نخواهند یافت؛ و لکن اگر به رحمت من وثوق نموده و به فضل من امیدوار باشند و به حُسن ظنّ من اطمینان کنند، رحمت من در چنین حالتی نصیبشان خواهد شد و از بهشت رضوان من به ایشان خواهد رسید و آمرزش و بخشش من شاملشان می گردد، که همانا من خدای بخشاینده و مهربان هستم و به آن نامیده شده ام.

اسرار نماز
امام صادق علیه السلام نقل کرده وقتی حضرت رسول صلی الله علیه و آله به معراج رفت، به وی وحی شد: ای محمد، به صاد (آبی بود که از سمت راست عرش خداوند جاری شده) نزدیک شو، محل سجدگاهت را بشوی و پاک کن و برای خداوندت درود بفرست. حضرت محمد صلی الله علیه و آله به صاد نزدیک شد. بعد خدا به وی وحی کرد: رویت را بشوی. چون تو می خواهی عظمت من را تماشا کنی.

بعد هم بازوهایت را بشوی. چون تو کلام مرا با دستت می گیری. بعد هم به سرت مسح بکش با رطوبت همان آبی که در دستهایت مانده، بعد هم با دست راست به پشت پای راست و با دست چپ به پشت پای چپ مسح بکش. چون من مبارک کردم تو را و تو در جایی قدم برمی داری که تاکنون پای کسی بدین جا نرسیده است.

بعد هم خداوند فرمود: ای محمد، رو به حجر الاسود بایست و به تعداد حجابهایم برایم تکبیر بگو. چون حجابها هفت تا بودند لذا تکبیرها هم در نماز هفت تا شدند. بعد هم خداوند فرمود: ای محمد. نام مرا ببر و بلافاصله فرمود: به من حمد هم بکن. وقتی که حضرت محمد صلی الله علیه و آله فرمود: «الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِینَ»، شروع به شکر و سپاس نمود. خداوند فرمود: ذکر مرا ناتمام گذاردی، دوباره بخوان. بعد هم خداوند فرمود: ای محمد، این کلمات را بخوان «اللَّهُ أَحَدٌ، اللَّهُ الصَّمَدُ، لَمْ یلِدْ وَ لَمْ یولَدْ، وَ لَمْ یکنْ لَهُ کفُواً أَحَدٌ».

بعد هم خداوند وحی می فرماید: به رکوع برو ای محمد. حضرت محمد صلی الله علیه و آله به رکوع می رود. بعد وحی آمد: در حالی که حضرت محمد صلی الله علیه و آله در رکوع بود، بگو: «سُبْحَانَ ربّی الْعَظِیمِ وَ بِحَمْدِهِ». حضرت محمّد صلی الله علیه و آله سه مرتبه این را تکرار می کند. بعد خطاب می رسد که: سرت را از رکوع بردار و برای خداوندت سجده کن. حضرت محمد صلی الله علیه و آله از رکوع بلند می شود. خداوند می فرماید: ای محمد، به سجده بیفت. حضرت محمّد صلی الله علیه و آله با دست و پایش به زمین می افتد و سرش را به زمین می گذارد. خطاب می آید بگو: «سُبْحَانَ رَبِّی الْأَعْلَی وَ بِحَمْدِهِ». حضرت محمّد صلی الله علیه و آله سه مرتبه آن را می گوید. بعد خطاب می آید:

سرت را از سجده بردار و در حال نشستن باش. وقتی که حضرت سرش را از سجده برمی دارد، به عظمت خداوند نگاه کرد که برایش تجلی کرده بود. دوباره حضرت محمد صلی الله علیه و آله بی اختیار به سجده رفت.

خداوند به وی فرمود: بلند شو. وقتی که حضرت محمّد صلی الله علیه و آله سر پا می ایستد، خطاب می آید: بخوان، همان سوره را که قبلا خواندی. بعد هم وحی می فرماید که: إِنَّا أَنْزَلْناهُ را بخوان. چون این سوره بیانگر نسبت تو و اهل بیت تو به خداوند تا روز قیامت می باشد. بعد هم حضرت محمد صلی الله علیه و آله در مرتبه دوم در رکوع و سجود، همان کارها را کرد که در رکعت اول کرده بود. بعد خطاب آمد: ای محمد، سرت را بردار، خداوند تو را ثابت نمود. وقتی که حضرت محمد صلی الله علیه و آله خواست بلند شود، خطاب آمد: ای محمد، بنشین. حضرت نشست. بعد خداوند فرمود: نعمتهای مرا که به تو داده ام به یاد آور و نام مرا ذکر کن. بعد هم الهام کرد که بگو: «بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَی کلُّهَا لِلَّهِ» بعد هم خداوند فرمود: ای محمد، بر خودت صلوات بفرست و بر اهل بیتت هم صلوات بفرست. بعد حضرت محمد صلی الله علیه و آله متوجه سمت راستش شد، دید چند تن از ملائکه و انبیاء و پیامبران بزرگ در کنارش هستند. به حضرت محمد صلی الله علیه و آله گفته شد: ای محمد، بر آنان سلام بفرست. لذا حضرت محمد صلی الله علیه و آله فرمود: «السَّلَامُ عَلَیکمْ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَکاتُهُ». بعد خداوند فرمود: من سلام و رحمت و برکات به تو و به اولادت می فرستم. بعد خداوند به حضرت محمد صلی الله علیه و آله وحی کرد که: متوجه سمت چپ نباشد.

 سخن از مهدی(عج) در معراج
ابن عباس از رسول خدا صلی الله علیه و آله نقل کرده که حضرت فرمود: وقتی در شب معراج به آسمان هفتم رسیدم و از آنجا به سدره المنتهی و از آنجا هم به سوی حجابهای نوری رفتم، خداوند مرا صدا کرده فرمود: ای محمد، تو بنده منی و من خدای تو هستم. پس برای من خاضع باش و به من عبادت کن و به من توکل نما. بدرستی که من از حیث بندگی و دوستی و رسالت تو راضی هستم و به برادرت علی هم خلافت دادم و او را باب علم قرار دادم. پس او حجت من بر بندگانم و امام برای خلقم می باشد.

بوسیله او دوستان و دشمنان من شناخته می شوند (یعنی هر کس او را دوست بدارد و به امامت او معتقد باشد دوست من است و هر کس او را بامامت قبول نکند و با وی دشمنی نماید دشمن من است). باز هم بوسیله او حزب من از حزب شیطان تمیز داده می شود. بوسیله او دین من قوام پیدا می کند و احکام من نافذ می باشد و حدود قوانین من معلوم و محفوظ می گردد. و به خاطر تو و او و امامان از صلب او به بندگانم رحم می کنم. و بوسیله مهدی قائم از شما، زمین خود را آباد می کنم که تسبیح و تقدیس و تکبیر و تمجید من در زمان او زیادتر می شود.

و بوسیله او (مهدی قائم) روی زمین را از دشمنانم پاک می کنم و اولیای خود را وارث زمین می کنم و بوسیله او سخنان کافران را پایین می آورم و کلمه من والاتر می شود و به خاطر او من بندگان کشورها را دوست می دارم. و به خاطر او با مشیت خودم همه خزاین و دفینه های داخل زمین را بیرون می ریزم و با اراده خودم او را به پنهانیها و آشکارها آگاه می کنم و با ملائکه خودم او را تأیید می نمایم تا بتواند امر مرا در روی زمین نافذ کند و دین مرا بلندتر سازد. آن امامان والی حق من هستند و مهدی هم بنده صادق من می باشد.

منبع حوزه نت

سلام بر بهار مناجات و بندگی. سلام بر نجوای شبانه اهالی رجب. سلام بر شب های رجب که پذیرای زاهدان است و سلام بر روزهایش که میزبان عاشقان وصال الهی است و سلام بر لحظه لحظه رجب که شاهد ذکر ذاکران است سلام بر ماه رجب، ماه پیوند بندگان با معبود مهربان، ماه بارش باران مهر و محبت الهی، ماه انس شب زنده داران همیشه بیدار با محبوب و معبود بی همتا. سلام بر هلال رجب که امدنش مژده پایان اندوه است و بدر ان یاداور تولد ماه تمام، امام همام و حیدر کرار و پایانش نوید رهایی بشر از جهل و نادانی، شکوفایی اخلاق انسانی، بعثت ان بزرگ مرد تاریخ برای همیشه زمان. سلام بر بهار مناجات و بندگی. سلام بر نجوای شبانه اهالی رجب. سلام بر شب های رجب که پذیرای زاهدان است و سلام بر روزهایش که میزبان عاشقان وصال الهی است و سلام بر لحظه لحظه رجب که شاهد ذکر ذاکران است.

خداوند در ایه 36 سوره توبه می فرماید: ان عده الشهور عند الله اثنا عشر شهرا فی کتاب الله یوم خلق السماوات والارض منها اربعه حرم…

(به درستی که تعداد ماه ها نزد خداوند و در کتاب تکوین او از همان روزی که اسمان ها و زمین را افرید، دوازده ماه است که چهار ماه ان، ماه حرام می باشد)

طبق بیان روایات، یکی از چهار ماه حرام، ماه رجب (هفتمین ماه سال قمری) است که بر خلاف سه ماه ذی القعده، ذی الحجه و محرم که به دنبال هم امده اند، این ماه به تنهایی و جدای از ان ها واقع شده است. منظور از حرام بودن چهار ماه، این است که مردم در این ماه ها، از جنگیدن با یکدیگر دست بکشند و امنیت عمومی همه جا حکم فرما شود تا مردمان به زندگی خود و فراهم اوردن وسایل اسایش و سعادت خویش برسند و به عبادت و طاعت خود بپردازند.

رجب، ماه استغفار
از امام صادق علیه السلام نقل شده که پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و اله فرمودند: (رجب ماه استغفار امت من است، پس در این ماه طلب امرزش کنید که خداوند امرزنده و مهربان است. رجب را اصب می گویند؛ چون رحمت خداوند در این ماه بر امت من بسیار ریخته می شود. پس بسیار بگویید: استغفرالله  و اسیله التوبه؛ یعنی از خداوند به خاطر کارهای بدم پوزش می طلبم و از او فرصت بازگشت می خواهم).

رجب در کلام رسوال الله
در فضیلت و برکات ماه رجب و دو ماه پس از ان، روایات زیادی از رسول خدا و ایمه هدی علیهم صلوات الله نقل شده که همه دلالت بر عظمت این سه ماه دارد و تاکید بر روزه گرفتن و نیایش و مناجات کردن و دعا و خواندن قران و خدمت به بندگان خدا کردن و نیاز نیازمندان را برطرف نمودن و خیرات و صدقات دادن و افزایش عبادت دارد. پس به جاست که در این فرصت را غنیمت شمرده و از ان توشه ای برگیریم.

از رسول خدا صلی الله علیه و اله در خصوص این سه ماه با عظمت نقل شده که فرمودند:

(رجب شهر الله و شعبان شهری و رمضان شهر امتی ) ماه رجب، ماه خداست و ماه شعبان ماه من است و ماه رمضان ماه امتم.

از حضرت سوال شد: ما معنی قولک رجب شهر الله )؟ چه معنا دارد سخنت که فرمودی ماه رجب ماه خداست؟ حضرت پاسخ داد: (لانه مخصوص بالمغفره، فیه تحقن الدماء و فیه تاب الله علی اولیایه و فیه انقذهم من ید اعدایه)زیرا ماه رجب ویژه امرزش و مخصوص مغفرت است. در این ماه خونی ریخته نمی شود (حتی در جاهلیت نیز

ماه رجب جزء ماه های حرام به حساب می امد و جنگ و خونریزی در ان تعطیل می شد) و در این ماه، خداوند اولیا و محبینش را مورد امرزش قرار می دهد و توبه شان را می پذیرد و انان را از دشمنانشان می رهاند. سپس فرمود: اگر کسی در ماه رجب حتی یک روز روزه بدارد خدا را از خود خشنود ساخته و خشم الهی از او دور می گردد.)

اعمال عمومی ماه مبارک رجب
دعایی که موجب امرزش گناهان می گردد
از حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام نقل شده است که حضرت رسول صلی الله علیه و اله فرمود: هر که در هر شب و هر روز ماه رجب و شعبان و رمضان سه مرتبه هر یک از حمد و ایه الکرسی و قل یایها الکافرون و قل هو الله احد و قل اعوذ به رب الفلق و قل اعوذ به رب الناس بخواند و سه مرتبه بگوید: سبحان الله و الحمد لله و لا اله الا الله و الله اکبرو لا حول و لا قوه الا بالله العلی العظیم و سه مرتبه بگویداللهم صل علی محمد و ال محمد و سه مرتبه بگوید: اللهم اغفر للمومنین و المومنات و چهار صد مرتبه بگوید: استغفر الله و اتوب الیه خداوند تعالی گناهانش را بیامرزد اگر چه به عدد قطره های باران و برگ درختان و کف دریاها باشد.

ثواب تهلیل در ماه رجب
روایت شده است کسی که در ماه رجب هزار مرتبه بگوید: لا اله الا الله خداوند عز و جل برای او صد هزار حسنه بنویسد و برای او صد شهر در بهشت بنا فرماید.

ثواب روزه ماه رجب
هر که در ماه رجب یک روز روزه بدارد و چهار رکعت نماز گزارد بگذارد، در رکعت اول صد مرتبه ایه الکرسی و در رکعت دوم دویست مرتبه قل هو الله احد نمیرد تا جای خود را در بهشت ببیند یا دیده شود برای او.

فضیلت نماز در ماه رجب
در روایت است: هر که در یک شب از شب های رجب ده رکعت نماز بجا اورد و بخواند در هر رکعتی حمد و قل یایها الکافرون یک مرتبه و توحید سه مرتبه بیامرزد حق تعالی هر گناهی که کرده است.

فضیلتی عجیب برای دو رکعت نماز در ماه رجب
از حضرت رسول صلی الله علیه و اله روایت شده است: کسی که در یک شب از ماه رجب بخواند صد مرتبه قل هو الله احد را در دو رکعت نماز، پس گویا صد سال روزه گرفته در راه خدا و حق تعالی در بهشت صد قصر به او مرحمت فرماید هر قصری در جوار پیغمبری از پیغمبران علیهم السلام.

راه استجابت دعا
در تمام ماه رجب شصت رکعت نماز کند به این طریق که در هر شب ان دو رکعت بجا اورد بخواند در هر رکعت حمد یک مرتبه و قل یایها الکافرون سه مرتبه و قل هو الله احد یک مرتبه و چون سلام دهد دست ها را بلند کند و بگوید

لا اله الا الله وحده لا شریک له؛ له الملک و له الحمد یحیی و یمیت و هو حی لا یموت بیده الخیرو هو علی کل شی ء قدیر و الیه المصیرو لا حول و لا قوه الا بالله العلی العظیم اللهم صل علی محمد النبی الامی و اله؛ و بکشد دست ها را به صورت خود از حضرت رسول صلی الله علیه و اله در روایت است که کسی که این عمل را بجا اورد حق تعالی دعای او را مستجاب گرداند و ثواب شصت حج و شصت عمره به او عطا فرماید تا خداوند رحمان او را بیامرزد.

فضیلت استغفار در ماه رجب
روایت است کسی که در رجب در وقت صبح هفتاد مرتبه و در وقت پسین نیز هفتاد مرتبه بگوید: استغفر الله و اتوب الیه و چون تمام کرد دست ها را بلند کند و بگوید: اللهم اغفر لی و تب علی پس اگر در ماه رجب بمیرد خدا از او راضی باشد و اتش او را مس نکند به برکت ماه رجب.

از حضرت رسول صلی الله علیه و اله روایت شده که هر که در ماه رجب صد مرتبه بگوید: استغفر الله الذی لا اله الا هو وحده لا شریک له و اتوب الیه و ختم کند ان را به صدقه ختم فرماید حق تعالی برای او به رحمت و مغفرت و کسی که چهار صد مرتبه بگوید بنویسد برای او اجر صد شهید.

توصیه به خواندن سوره توحید در ماه رجب
سید در اقبال فضیلت بسیار از حضرت رسول صلی الله علیه و اله نقل کرده برای خواندن قل هو الله احد ده هزار مرتبه یا هزار مرتبه یا صد مرتبه در ماه.

ذکری برای سجده
به پیروی از امام سجاد (ع) در همه این ماه در سجده ها خواندن دعای: عظم الذنب من عبدک فلیحسن العفو من عندک.

دعای هر روز ماه رجب
هر صبح و شام پس از هر نماز خواندن دعای (یا من ارجوه لکل خیر و امن سخطه عند کل شر، یامن یعطی الکثیر بالقلیل، یا من یعطی من ساله، یا من یعطی من لم یسیله و من لم یعرفه تحننا منه و رحمه اعطنی بمسیلتی ایاک جمیع خیرالدنیا و جمیع خیر الاخره واصرف عنی بمسیلتی ایاک جمیع شر الدنیا و شر الاخره فانه غیر منقوص ما اعطیت و زدنی من فضلک یا کریم یا ذاالجلال و الاکرام، یا ذاالنعماء والجود، یا ذالمن و الطول، حرم شیبتی علی النار) توصیه گردیده است.

اعمال اختصاصی ماه مبارک رجب
اعمال شب اول
1.دعای دیدن هلال ماه 2. غسل 3. زیارت امام حسین علیه السلام 4. بعد از نماز مغرب بیست رکعت نماز کند به حمد و توحید و بعد از هر دو رکعت سلام دهد تا محفوظ بماند خود و اهل و مال و اولادش و از عذاب قبر در پناه باشد و از صراط بی حساب مانند برق بگذرد. 5. بعد از نماز عشاء دو رکعت نماز کند بخواند: در رکعت اول حمد و الم نشرح یک مرتبه و توحید سه مرتبه و در رکعت دوم حمد و ا لم نشرح و توحید و معوذتین را و چون سلام نماز داد سی مرتبه لا اله الا الله بگوید و سی مرتبه صلوات بفرستد تا حق تعالی گناهان او را بیامرزد مانند روزی که از مادر متولدشده. 6. بخواند سی رکعت نماز، در هر رکعت حمد و قل یایها الکافرون یک مرتبه و توحید سه مرتبه.

روز اول رجب
روز شریفی است و در ان چند عمل وارد شده است:

1.روزه گرفتن 2.غسل کند 3.زیارت امام حسین علیه السلام 4.نماز سلمان.

شب سیزدهم
مستحب است در هر یک از ماه رجب و شعبان و رمضان انکه در شب سیزدهم دو رکعت نماز بگزارند در هر رکعت حمد یک مرتبه و یس و تبارک الملک و توحید بخوانند و در شب چهاردهم چهار رکعت به دو سلام به همین کیفیت و در شب پانزدهم شش رکعت به سه سلام به همین کیفیت از حضرت صادق علیه السلام مروی است که هر که چنین کند جمیع فضیلت این سه ماه را دریابد و جمیع گناهانش غیر از شرک امرزیده شود.

روز سیزدهم
اول ایام البیض است و ثواب بسیاری برای روزه این روز و دو روز بعد واردشده و اگر کسی خواهد عملم داود بجا اورد باید این روز را روزه بگیرد.

شب نیمه ماه رجب
شب شریفی است و در ان چند عمل است: اول غسل دوم احیاء ان به عبادت سوم زیارت امام حسین علیه السلام چهارم شش رکعت نماز که در شب سیزدهم ذکر شد پنجم سی رکعت نماز در هر رکعت حمد و ده مرتبه توحید.

روز نیمه رجب
روز مبارکی است و اعمال ان عبارت است از: 1. غسل؛ زیارت حضرت امام حسین علیه السلام 3. اعمال ام داود.

شب بیست و هفتم
شب مبعث و از لیالی متبرکه است و در ان چند عمل است اول: بعد از نماز عشا که به رختخواب رفتی پس بیدار می شوی هر ساعتی که خواستی از شب تا پیش از نیمه ان و بجا می اوری دوازده رکعت نماز می خوانی در هر رکعتی حمد و سوره ای از سوره های کوچک مفصل و مفصل از سوره محمد است تا اخر قران پس چون سلام دادی در هر دو رکعتی و فارغ شدی از نمازها می نشینی بعد از سلام و می خوانی حمد را هفت مرتبه و معوذتین را هفت مرتبه و قل هو الله احد و قل یایها الکافرون هر کدام را هفت مرتبه و انا انزلناه و ایه الکرسی هر کدام را هفت مرتبه و بخوان در عقب همه این دعا را: الحمد لله الذی لم یتخذ ولدا و لم یکن له شریک فی الملک و لم یکن له ولی من الذل و کبره تکبیرا اللهم انی اسالک بمعاقد عزک علی ارکان عرشک و منتهی الرحمه من کتابک و باسمک الاعظم الاعظم الاعظم و ذکرک الاعلی الاعلی الاعلی و بکلماتک التامات ان تصلی علی محمد و اله و ان تفعل بی ما انت اهله پس بخوان هر دعایی که خواستی و مستحب است غسل در این شب و گذشت در شب نیمه نمازی که در این شب نیز خوانده می شود دوم زیارت حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام.

روز بیست و هفتم
 اول: غسل، دوم: روزه و ان یکی از چهار روزی است که در تمام سال امتیاز دارد برای روزه گرفتن و برابر است با روزه هفتاد سال سوم بسیار صلوات فرستادن چهارم زیارت حضرت رسول صلی الله علیه و اله و امیرالمومنین علی علیه السلام.

سوم: دوازده رکعت نماز که خوانده شود در هر رکعت حمد و سوره و بعد از فراغ از نمازها خوانده شود هر یک از حمد و توحید و معوذتین چهار مرتبه و لا اله الا الله و الله اکبر و سبحان الله و الحمد لله و لا حول و لا قوه الا بالله العلی العظیم چهار مرتبه الله الله ربی لا اشرک به شییا چهار مرتبه لا اشرک بربی احدا چهار مرتبه.

 روز اخر ماه:
 غسل در ان واردشده و روزه اش سبب امرزش گناهان گذشته و اینده است و نماز سلمان به نحوی است که در روز اول(گذشت) التماس دعا.

علاوه بر این ادعیه و اذکار، فضیلت زیارت خانه خدا و زیارت قبور اهل بیت (ع) خصوصا زیارت حضرت امام رضا (ع) در ماه رجب بسیار زیاد است.

منبع حوزه نت

باقر العلوم لقب امام پنجم است. امام باقر(علیه السلام)، در سال 57 هجری در شهر مدینه، دیده به جهان گشود. درباره روز ولادت ایشان بین تاریخ نویسان اختلاف نظر وجود دارد؛ برخی آن را اول ماه رجب و برخی سوم ماه صفر می دانند. از مهم ترین امتیازات امام باقر علیه السلام که زمان، زمینه آن را فراهم کرد، این است که حضرت بنیانگذار انقلاب فرهنگی و نهضت علمی شیعه و بلکه اسلام شمرده می شود.
 

شناسنامه امام محمد باقر علیه السلام
امام محمد باقر (ع) در روز جمعه یا دوشنبه یا سه شنبه اول ماه رجب یا سوم ماه صفر سال 57 هجری یا به روایتی دیگر سال 56 هجری، در مدینه به دنیا آمد و در روز دوشنبه هفتم ذی حجه یا ربیع الاول و یا ربیع الاخر سال 114 هجری، در همان شهر بدرود حیات گفت. بنابراین، آن حضرت 57 سال در این جهان زیست . از این مدت چهار سال با جدش امام حسین (ع) و پس از وی 35 سال با پدرش زندگی کرد و هیجده سال بقیه عمرش را به تنهایی به سر برد.

مادر آن حضرت، فاطمه دختر حسن بن علی بود که با کنیه ام عبد الله و بنابر قول دیگر، ام الحسن خوانده شده است. بنابراین امام باقر (ع) از سلاله پدر و مادری هاشمی علوی و فاطمی به شمار می آید. بدین جهت او نخستین کسی است که از نسل امام حسن (ع) و امام حسین (ع) به دنیا آمده است.

کنیه وی را بعضی ابو جعفر و برخی ابو جعفر اول خوانده اند.

آن حضرت القاب بسیاری داشت که از آن میان لقب «باقر یا باقر العلم »از همه مشهورتر است.

دوران زندگی و سیره سیاسی امام محمد باقر علیه السلام
در دوران امام باقر علیه السلام، حاکمان اموی به دلیل تعارضات داخلی از نهضت عظیم علمی آن حضرت غافل بودند، ولی این به معنای در امان بودن آن امام نیست; بلکه حجم وسیعی از روایات گویای اوضاع خشونت آمیز آن دوره، و ظلم و تجاوز حاکمان وقت نسبت به دین، مسلمانان و امام آنان است، به گونه ای که امام علیه السلام بارها تقیه می کرد و سرانجام نیز بر سر تعارضات مبنایی با نظام خلافت ظالمانه، توسط هشام به شهادت رسید .

میزان اهتمام حضرت باقر علیه السلام به تقیه چنان بود که می فرمود: «التقیة من دینی و دین آبائی و لا ایمان لمن لا تقیة له: تقیه از دین من و دین پدران من است . و کسی که تقیه ندارد، ایمان ندارد .» این امر به دلایل متعددی مانند: حفظ جان نیروهای خودی، حفظ توان اقتصادی خودیها، اجرای برنامه های مهم تر، حفظ ارزشها و … صورت می گرفت و امام با رعایت این اصل، حرکت سری خود در تداوم وظیفه امامت را طی می کرد.

سیره علمی و فرهنگی امام محمد باقر علیه السلام
امام باقر(ع) در دوران امامت خویش، با وجود شرایط نامساعدی که بر عرصه فرهنگ اسلامی سایه افکنده بود، با تلاشی جدّی و گسترده نهضتی بزرگ را در زمینه علم و پیشرفت های آن طراحی کرد. تا جایی که این جنبش دامنه دار به بنیان گذاری و تأسیس یک دانشگاه بزرگ و برجسته اسلامی انجامید که پویایی و عظمت آن در دوران امام صادق(ع)، به اوج خود رسید.

امام با برقراری حوزه درس، با کج اندیشی ها، زدودن چالش های علمی، تحکیم مبانی معارف و اصول ناب اسلامی با تکیه بر آیات رهنمون گر قرآن مبارزه کرد و تمام ابواب فقهی و اعتقادی را از دیدگاه قرآن بررسی کرد و به پرورش دانشمندان و فرهیختگان عصر خود و جنبش بزرگ علمی کمر بست؛ به گونه ای که دانشمندی چون «جابر بن یزید جعفی» هر گاه می خواست سخنی در باب علم به میان آورد ـ با آن توشه ای که از دانش داشت ـ می گفت: «جانشین خدا و میراث دار دانش پیامبران محمد بن علی(ع) برایم این گونه گفت» و به دلیل ناچیز دیدن موقعیت علمی خود در برابر جایگاه امام، از خود نظری به میان نمی آورد.

سیره اخلاقی امام محمد باقر علیه السلام
هر چند امام عائله زیاد و زندگی ساده ای داشت، ولی بین مردم به بخشندگی و کرامت مشهور بود. همواره به نیازمند و بی نیاز بخشش می کرد و این رفتار را مایه خرسندی خویش قرار داده بود. در بخشش ها، همیشه شأن و مرتبه افراد را در نظر می گرفت به اندازه ای که نه موجب اسراف و زیاده روی و نه سبب تحقیر و پایین آمدن شأن آنان شود.

امام از شاد کردن دیگران خشنود می شد و از زبان جد بزرگوارش رسول اکرم صلی الله علیه وآله این روایت را برای مردم می خواند که هر کس مؤمنی را شاد کند، مرا شاد کرده و هر کس مرا شاد کند، خدای را خشنود ساخته است

رشحاتی از کلام نورانی امام محمد باقر علیه السلام
جابر جعفی از امام باقر علیه السلام نقل نموده که فرمود: «زمانی بر مردم خواهد آمد که در آن زمان، امامشان غایب خواهد شد؛ پس خوشا به حال کسانی که بر امر ما ثابت باشند؛ همانا کم ترین پاداش ایشان، آن است که خداوند خطاب به آنان می فرماید: بندگان من! به سرّ من ایمان آوردید و غیبت حجت مرا تصدیق نمودید؛ پس به بهترین پاداش از سوی من بر شما بشارت باد! بندگان من شمایید از شما می پذیرم و شما را عفو می نمایم و به وسیلة شما، رحمت و باران را بر بندگانم نازل می کنم و برای شما است که از بندگان بلا و عذاب را دور می کنم…. »

شاگردان امام باقر علیه السلام
زراره یکی از یاران و شاگردان ممتاز امام باقر(ع) و امام صادق(ع) بود که بـرجسته ترین مـتکلم و محدث زمان خود به حساب می آمد و محفلی وسیع از شیعیان را در کوفه هدایت می نمود او در علم کلام و مسائل اعتقادی و استدلالی به قدری ماهر بود که متکلمان شیعه،شاگرد مکتب او محسوب می شوند.

زراره یـکی از آن چـهار نفری است که امام صادق(ع) درباره آنها فرموده اند: “مکتب ما و احادیث پدرم را چهار نفر زنده کردند:زاره،ابو بصیر،محمد بن مسلم و برید بن معاویه عجلی “«اربعة نجباء امناء الله علی حـلاله و حـرامه لولا هولاء انقطعت آثار النبوة و اندرست» امام دربارهء آنها فرمودند:"اگر این چهار نفر نبودند کسی از تعالیم دین و مکتب پیامبر (ص) بهره ای نداشت. اینها حافظان دین و امینان پدرم در بیان حلال و حرام دیـن بـودند""ایـن چهار نفر از میان شیعیان مـا نـخستین کـسانی بودند که با مکتب ما آشنا شدند و در روز رستاخیز پیش از دیگران به ما می پیوندند.

این شهر آشوب می گوید: “دانشمندان اسلامی در این باره اتـفاق نـظر دارنـد که در میان شاگردان امام باقر(ع) و امام صادق(ع) شـش نـفر از همه داناتر بودند و آنها عبارتند از:زراره،معروف مکی،ابو بصیر اسدی،فضیل بن یسار،محمد بن مسلم طائفی،و برید بـن مـعاویه عـجلی “

امام باقر علیه السلام از نگاه دیگران
دعا و نیایش به درگاه خداوند و رو آوردن به او در مشکلات و دشواری های زندگی، بی تردید یکی از ریشه دارترین نیازهای روح و جان انسان هاست و نیایش، تأثیر شگرفی در ساختار روحی و معنوی بشر دارد. نیایش با معبود بی همتا در هر جا و هر زمان مطلوب است؛ ولی در لحظه ها و مکان های خاص، مطلوب تر و به اجابت دعا نزدیک تر است. امام صادق(ع) نقل می کند:

«کان أبی إذا طلب الحاجةَ طلبها عِند زَوالِ الشمسِ فاذا ارادَ ذلک قدّم شیئاً فَتَصَدَّقَ به و شمَّ شیئاً مِن طیبٍ و رَاح اِلی المسجِدِ دَعا فی حاجته بماشاءَ؛ راه و روش پدرم بدین سان بود: هر زمان که حاجتی داشت، آن را در موقع زوال خورشید ظهر شرعی طلب می کرد، به این گونه که نخست، چیزی را صدقه می داد و عطر استعمال می کرد و راهی مسجد می شد و در آنجا دعا می کرد و از خداوند بر آورده شدن آن را درخواست می کرد».

امام محمد باقر علیه السلام در شعر و ادب
در پنجمین فصل کتاب امامت، روایت زندگی ات را نوشته اند: نامت محمد است و تصویر محمد صلی الله علیه و آله رسول خدا، در آیینه چشمانت افتاده است.

لقبت باقر است و پهنای علوم دینی را شکافته ای؛ شیعه هنوز از دسترنج کِشته های تو بهره می گیرد.

کُنیه ات ابوجعفر است و تشیع جعفری، در دست تو بزرگ شده است.

خانه ای که در آن نفس کشیدی، عطر و عود نیایش داشت و دامنی که در آن رشد یافتی، نظیر نداشته است.

پنجمین نامه مهر شده وصیت را به تو سپرده اند؛ تو، پنجمین تفسیر قرآن و پنجمین باب ورود به بهشت موعودی.

فصاحت و بلاغت تو اینک به زبان می آید تا جلوی خرافات را بگیرد و در برابر انحراف ها بایستد. شمشیر سخن را آخته ای تا شاخه های بی ثمر را ببری و ریشه های خشک را بزنی.

قرار بسته اند با تو، تا به یاری رمق های مانده در کالبد دین بشتابی و هرزه های روییده بر حاشیه کتاب رسالت را هرس کنی.

صدای تو اینک در شبستان های پرسکوت خدعه ها و نیرنگ ها طنین می اندازد و رؤیای دژخیمانه دین ستیزان را بر می آشوبد.

حوزه