کارکرد خانواده در نظام اسلامی

 خانواده دارای کارکردهای فراوانی است که برخی از آن ها زمینه‌های دینی و فرهنگی دارند و برخی نیز بر مبنای طبیعت و فطرت انسان ها به وجود آمده است. ناگفته نماند که کارکردهای دینی و فرهنگی در انطباق کامل با کارکردهای طبیعی و فطری قرار دارند و از یکدیگر جدا نیستند.

مهم ترین کارکردهای خانواده را می توان به این ترتیب بر شمرد.
حفظ نسل
اصلی ترین کارکرد طبیعی خانواده عبارت از تولید فرزندان و نگهداری و حفظ زندگی آنان است. همین کارکرد خانواده است که اصل و نسل انسان را بر روی زمین نگه داشته است. اسلام به سبب تطابق و هماهنگی اش با طبیعت، به این کارکرد اهمیت بسیار می دهد. پیامبر اکرم (صلی الله علیه واله وسلم) در این باره می فرمایند: «من به فرزند آوردن شما افتخار می کنم.» دین و آیین ما برای تشویق مادران به آوردن فرزند دوران بارداری را برای آنها همچون عبادت بزرگی دانسته است. یکی از دستاوردهای مهم این کارکرد، حفظ و نگهبانی دقیق از خط توارث و نسب انسان و خانواده ها و نیز جلوگیری از در آمیختن نسب ها (با اختلاط انساب) است. برای حمایت از این کارکرد مهم خانواده است که اسلام روابط آزاد مرد و زن را در جامعه نهی کرده است و هر دوی آن ها به ویژه زنان را به عفت و پاکدامنی دعوت می کند و پوشش حجاب را برای آنان واجب می شمارد.

انتقال تجربه
کارکرد مهم دیگر خانواده، آموزش زندگی فردی و اجتماعی و انتقال تجربه های به دست آمده در طول زندگی به فرندان است. این کارکرد و وظیفه سبب نگهداری از فرزندان (پسر یا دختر) در مقابل خطرات طبیعی، اجتماعی، و بشری می شود. این کارکرد پس از بلوغ و حتی پس از استقلال فرزندان و جدا شدن آنان نیز بسیار مهم و ضروری است. اسلام به این مهم توجه بسیار کرده و دستورهای فراوانی در این باره به والدین داده است. این کارکرد را نیز می توان طبیعی دانست، زیرا در حیوانات هم دیده می شود و خانواده ای که از این کارکرد تهی باشد نوعی خانواده مسخ شده است که نمونه های آن را در غرب فراوان می توان یافت.

ادامه »