26
مهر

تُربت(خاک قبر امام حسین (عليه السلام))

تُربت(خاک قبر امام حسین (عليه السلام))

خاک . خاک قبر امام حسین (ع) . تربت به معنای مقبره هم آمده است . در فارسی هم « رفتن سر خاک » به معنای زیارت قبر است . خداوند ، به پاس فداکاری عظیم امام حسین (ع) و شهادتش در راه احیاءی دین ، آثار ویژه و احکام خاصی در تربت مقدس سیدالشهداء و خاک کربلا قرار داده است . تربت خونین کربلا که در برگیرنده آن پیکر پاک است ، الهام بخش فداکاری و عظمت و یادآور جان باختن در راه ارزشهای الهی است . از این رو ، هم سجده بر آن تربت مستحب است ، هم ذکر گفتن با تسبیح تربت ، فضیلت بسیار دارد ، هم شفا دهنده بیماری است ، هم شایسته است که هنگام دفن میت ، اندکی تربت همراه او گذاشته شود یا با حنوط مخلوط شود ، هم دفن شدن در کربلا ثواب دارد و ایمنی از عذاب می آورد و هم نجس ساختن آن حرام است و اگر در بیت الخلا بیفتد باید از آنجا پرهیز کرد یا از آنجا درآورد و احکام و آثار دیگر که در فقه مطرح است . (247)

ادامه »


free b2evolution skin
26
مهر

تکایا محلی برای اجرای تعزیه

تکایا محلی برای اجرای تعزیه

محلی که برای عزاداری سید الشهداء (ع) ، بویژه در ایام عاشورا ساخته و برپا می شود . این گونه اماکن ، علاوه بر آنکه حرمت و قداست خاص خود را دارد ، احکام مخصوص مساجد را ندارد ، بنابراین محدودیت حضور در آن مثل مسجد نیست . « تکیه ، یا تکیه گاه ، بعد از مسجد در حقیقت پایگاه معنوی مسلمانان خصوصا شیعیان به حساب می آید . جایی که مردم با تعزیه خوانی و سوگواری سالار شهیدان و یاران باوفایش به او متوسل و متکی می شوند … تکیه با تعزیه و عزاداری عجین گشته و این دو را هرگز نتوان از یکدیگر جدا کرد . به نظر می رسد تعزیه پس از حادثه کربلا برای نشان دادن وقایع خونبار عاشورا به سبک سوزناک ابداع شده باشد و با تقلید از نمایشهای قدیمی که تا عهد پیشدادیان می رسد ، ارتباط پیدا می کند . » (281)

در نقل فوق ، روی تکیه گاه بودن تکیه برای عزاداران حسینی تکیه شده است . این دقت را دیگران نیز داشته اند و در پیشینه تاریخی آن به این جنبه عنایت کرده اند . از جمله به این نقل توجه کنید : « جایی که مأمن و پناهگاه و تکیه گاه فقیران و مسافران بوده و رایگان در آنجا اقامت موقت داشته اند . محافظان و نگهبانان آن ( تکیه داران) از جوانمردان بودند و آداب و رسومی خاص داشتند که در « فتوت نامه » ها آمده است . جز این مفهوم ،تکایا محلی برای اجرای تعزیه برای سالار شهیدان بوده که در وسط تکیه ، روی سکویی برآمده از زمین ، تعزیه خوانان موجب تحریک احساسات جماعت عزادار می شدند

رفته رفته تکیه به محلی برای عزاداری تبدیل شد . از زمان ناصرالدین شاه به بعد ، تکیه های بطور رسمی محل اجرای نمایشهای مذهبی شد … در بیشتر تکیه ها به اقتضای فصل چادرهایی بزرگ بر می افراشتند که در واقع سقف این گونه تکیه ها به شمار می رفت . پارچه هایی سیاه که اشعاری در سوگ خاندان امام حسین (ع) بر آن نقش بسته است و علامت و شکل مخصوص تکیه نیز در جایی از آن قرار می گرفت . هر تکیه ، علامتی ویژه و عَلمی ممتاز از بقیه تکیه ها برای خود داشت . بیشتر تکیه ها بر گذرگاهها و راههای رفت و آمد مردم ساخته می شدند و دو مدخل داشتند که قافله ها و شبیه گردانان و دسته های عزاداری از آن عبور می کردند … در هر تکیه به یادبود تشنگی شهیدان کربلا سقا خانه ای بنا می شد . بعدها در کنار تکیه ها ، محلهایی به نام حسینیه و زینبیه بنا شد و یا تکایا به نام « حسینیه » تغییر نام یافتند . » (282) گاهی به همت اهل یک شهر ، در شهرهای زیارتی از قبیل « مشهد » ، « کربلا » ، « نجف » ، و … حسینیه هایی ساخته می شود که اغلب مورد استفاده زوار آن شهر قرار می گیرد .

به نظر برخی ، پدید آمدن « تکیه » ، در مقابل مراکز دینی وابسته به خلافتهای غیر شیعی بوده تا پایگاهی برای هواداران نهضت حسینی و دور از سلطه حکام باشد : « تکیه و حسینیه ، مرکز تشکیلات ضد حکومتی ایجاد می کرد … شیعه ، تکیه و حسینیه می سازد تا به جنگجویانش پناهگاهی ببخشد … به خُمس و حسینیه رو می کند ، تا به مبارزه همه جانبه اش از علی (ع) تاکنون امکان و قدرت بخشد . چنین است که ساختن « حسینیه » ، ضربه ای است بر پیکر حکومت … » (283)
281 - تاریخ تکایا و عزاداری قم ، ص 69 .282 - مجله « کیهان فرهنگی » ، سال 10 شماره 3 ، ص 29 و 30 .283 - یاد و یادآوران ، دکتر علی شریعتی       ( چاپ حسینیه ارشاد ) ص 39 و 40 .


free b2evolution skin
26
مهر

تحریفهای عاشورا(روضه هایی که برای عاشورا گفته شد)

تحریفهای عاشورا(روضه هایی که برای عاشورا گفته شد)



نهضت عاشورایی امام حسین (ع) ، با انگیزه امر به معروف و نهی از منکر و برای نجات اسلام و مبارزه با طغیان بود . اهداف و آرمانهای مقدس ، چهره های متعالی و درخشان و انگیزه هایی اجتماعی و سیاسی داشت . آن همه تشویق برای گریه بر سیدالشهداء و عزاداری برای سید مظلومان نیز ، برای زنده نگه داشتن این مکتب جهاد و شهادت و حفظ ارزشها بود . متأسفانه در طول تاریخ ، تحریفهایی چه در انگیزه ها و اهداف ، چه در چهره های حماسه ساز و چه در برنامه های مربوط به عاشورا انجام شد

تحریفهای عاشورا ، برخی به « محتوا » بر می گردد ، برخی به « شکل » و برخی به « افراد » . کتابهایی که به عنوان مقتل نوشته شد و روضه هایی که برای عاشورا گفته و خوانده شد ، گاهی چون با انگیزه گریاندن مستمعین بود ، آمیخته به مطالب ضعیف ، غیر مستند و احیاءنا دروغ گشت . علاقه ای که به چهره های عاشورایی وجود داشت ، سبب شد در حوادث آن حماسه ، غلوها و مبالغه هایی نقل شود که غیر عقلی و باور نکردنی است . آمار و ارقام کشته ها و برخی حوادثی که بظاهر غم انگیز و سوزناک بود ، بر اصل واقعه افزوده شد .


ادامه »


free b2evolution skin
26
مهر

آخرین وداع(خود را براى سختی‌ها مهیا كنید)

آخرین وداع(خود را براى سختی‌ها مهیا كنید)


سپس امام علیه‏ السلام براى بار دوم به خیام آمد و با اهل‌بیت خود وداع فرمود و آنان را به صبر و شكیبایى فراخواند و به ثواب و اجر الهى وعده داد و فرمان داد كه لباس‌هاى خود را پوشیده و آماده بلا شوند و به آنان فرمود: خود را براى سختی‌ها مهیا كنید و بدانید كه خداى تعالى حافظ و حامى شماست و به زودى شما را از شر دشمنان نجات خواهد داد، و عاقبت امر شما را ختم به خیر خواهد نمود و دشمنان شما را به انواع گرفتار خواهد ساخت و در عوض رنج‌ها و سختی‌هایى كه مى ‏كشید شما را از انواع نعمت‌ها و كرامت‌ها برخوردار خواهد كرد، پس شكوه مكنید و سخنى نگوئید كه از قدر و ارزش شما بكاهد.(296)

آنگاه فرمود: لباسى را براى من آرید كه كسى در آن طمع نكند تا آن را زیر لباس‌هایم بپوشم كه از بدنم بیرون نیاورند، پس لباس كوتاهى را براى او آوردند، آن حضرت فرمود: نه، این لباس اهل ذلت است؛ آنگاه لباس كهنه‏ اى را گرفته و آن را پاره نمود و در بر كرد.(297). پس آن را چاك زده و پوشید، و چنین كرد كه آن را بیرون نیاورند.

و چون خواست به طرف میدان رود التفاتى به سوى دخترش كه از زنان جدا گشته و در گوشه‏ اى مى ‏گریست و ندبه مى‏ كرد، نمود، امام علیه‏ السلام نزد او آمد و او را تسلى داد و این زبان حال اوست:
هذا الوداع عزیزتى و الملتقى یوم القیامة عند حوض الكوثر فدعى البكأ و للارسار تهیئى و استشعرى الصبر الجمیل و بادرى و اذا رایتینى على وجه الثرى دامى الورید مبضعاً فتصرى.(298)

—————————————–
پی‌نوشت‌ها:

296- نفس المهموم، 355.
297- الملهوف، 51.
298- «اى عزیز من! این آخرین وداع است، و ملاقات روز قیامت نزد حوض كوثر خواهد بود؛ گریه را رها كن و براى اسارت مهیا باش، بردبارى نیكو را شعار خود قرار ده؛ و چون پیكر قطعه قطعه مرا روى خاك مشاهده كردى، در حالى كه از رگ‌هایم خون جارى است، شكیبائى كن».
منبع:قصّه كربلا- به ضمیمه قصّه انتقام،
تبیان


free b2evolution skin
26
مهر

مبارزه امام حسين علیه ‏السلام

مبارزه امام حسين علیه ‏السلام


آنگاه امام علیه ‏السلام در حالى كه شمشیرش را برهنه كرده بود در برابر سپاه دشمن ایستاد و این اشعار را قرائت فرمود:
انا ابن على الطُّهر من آل هاشمٍ كفانى بهذا مفخراً حین افخر و جدّى رسول اللّه اكرم من مشى و نحن سراج الله فى الخلق نزهر و فاطم امُّى من سلالة احمد و عمّى یُدعى ذا الجناحین جعفر و فینا كتاب اللّه أُنزل صادقاً و فینا الهدى و الوحى بالخیر یُذكر و نحن امان اللّه للنّاس كلّه منطول بهذا فى الانام و نجهر و نحن ولاْ الحوض نسقى وُ لا تنابكأس رسول اللّه ما لیس یُنْكر و شیعتنا فى النّاس اكرم شیعة و مبغصنا یوم القیامة یخسر.(286) و (287)

سپس آنان را به مبارزه طلبید و هر كس به میدان قدم مى‏ نهاد او را به قتل مى‏ رسانید تا گروه زیادى از دشمن را كشت، پس بر میمنه سپاه حمله كرد و مى‏ گفت:
الموت اولى من ركوب العار و العار اولى من دخول لنارح.(288)
آنگاه بر مسیره حمله‌ور م ى‏شد و مى ‏فرمود:
انا الحسین بن على آلیت ان لا انثنى احمى عیالات ابى امضى على دین النبى.(289) و (290)

نوشته‏ اند: امام علیه‏ السلام هزار و نهصد و پنجاه نفر از سپاه دشمن را به استثناى مجروحان به قتل رسانید تا این كه عمر بن سعد فریاد برآورد: واى بر شما! مى ‏دانید با چه كسى مبارزه مى‏ كنید؟! این فرزند على بن ابى طالب كشنده عرب است!(291) پس، از همه سوى بر او بتازید؛ پس از صدور این فرمان صد و هشتاد نفر با نیزه و چهار هزار نفر با تیر به آن حضرت حمله‌ور شدند.(292)

امام علیه ‏السلام بر اعور سلمى و عمرو بن حجاج زبیدى كه با چهار هزار نفر بر شریعه نگهبان بودند حمله كرد و اسب خود را در شریعه فرات راند، و چون اسب سر در آب برد كه بنوشد امام فرمود: تو تشنه‏ اى و من تشنه، واللّه كه آب ننوشم تا تو آب نخورى، و چون اسب سخن امام را شنید سر برداشت، و آب ننوشید! گویا سخن امام را فهمید.

امام حسین علیه ‏السلام فرمود: بنوش كه من نیز بنوشم! پس امام علیه‏ السلام دستش را دراز كرد و مشتى از آب را برداشت.
شمر به امام گفت: به خدا سوگند كه به آن دسترسى پیدا نخواهى كرد.
پس مردى به امام علیه ‏السلام گفت: فرات را مى‏ بینى كه همانند شكم ماهیان جلوه مى ‏كند؟! به خدا سوگند كه از آن ننوشى تا لب تشنه جان دهى!

امام حسین علیه ‏السلام فرمود: خدایا او را تشنه بمیران.
نوشته ‏اند كه: آن مرد پس از آن ماجرا فریاد مى ‏زد: مرا آب دهید! آب برایش مى ‏آوردند و آنقدر مى‏ نوشید كه از دهانش مى ‏ریخت، باز فریاد مى‏زد: مرا سیراب كنید! تشنگى مرا كشت! و چنین بود تا جان داد.(293)

برخى هم گفته ‏اند كه: در آن هنگام سوارى گفت: اى ابا عبدالله! تو از خوردن آب لذت مى‏ برى در حالى كه حریم تو را غارت مى‏ كنند؟!
پس امام از شریعه بیرون آمد و بر آن قوم حمله كرد تا خود را به خیمه آل الله رسانید و دید كه سراپرده‏اش هنوز از دستبرد دشمن در امان مانده است.(294)

منبع:

286- «من فرزند على پاك از خاندان هاشمم، و فخر مى‏كنم و این فخر مرا كافى است؛ جدم رسول خدا بهترین كسى كه روى زمین حركت كرد، و ما مشعل‌هاى نورانى الهى در میان خلقیم، مادرم فاطمه از سلاله احمد است، و عمویم جعفر است كه صاحب دو بال مى‏باشد؛ در میان ما كتاب خدا به صدق نازل گردیده، و در ما هدایت و وحى به خوبى ذكر مى‏شود؛ ما امان خدائیم براى تمام مردم، كه آشكارا و پنهان آن را بیان مى‏كنیم، ما صاحبان حوضیم دوستان را سیراب مى‏كنیم با ظرف رسول خدا، و این قابل انكار نیست؛ پیروان ما در میان مردم گرامى‏ترین پیروانند، و دشمن ما روز رستاخیز زیانكار است.»
287- الاحتجاجف 2/103.
288- «مردن به از آلوده شدن به عار و ننگ، و عار به از داخل شدن در آتش».
289- «من حسین فرزند على هستم، سوگند یاد كردم كه تسلیم نشوم، عیالات پدرم را حمایت مى‏كنم، و پیرو دین نبى اكرم باشم.»
290- مقتل الحسین مقرم 274.
291- «هذا ابن الانزع البطین، هذا ابن قتال العرب».
292- مناقب ابن شهر آشوب 4/110.
293- مقاتل الطالبیین، 86.
294- مناقب ابن شهر آشوب 4/58. مرحوم شعرانى مى‏گوید: اینگونه غفلت و فریب شایسته مقام امامت نیست هر چند جلودى ناقل این جریان از مشاهیر اخباریین است و امیرالمؤمنین فرمود: «لا استغفل عن مكیدة»و اگر از امامت هم قطع نظر كنیم زیركى و تیزهوشى آنان قابل انكار نیست.(ترجمه نفس المهموم 249).

منبع:قصّه كربلا- به ضمیمه قصّه انتقام،

 


free b2evolution skin
 
مداحی های محرم