24
تیر

چهل حدیث درباره اخلاق شوهر نسبت به همسر

اظهار محبت بیشتر: «ایمان بیشتر»
1- پیامبر عزیز خدا صلی الله علیه و آله می فرمایند:


«کُلَّّمَا ازدادَ العَبدُ إیمانَاً اِزدادَ حُبّاً لِلنِّسآءِ (1) ;

هر چه ایمان بنده زیاد شود، محبت [وی] به زن ها نیز زیاد می شود .»

 

 

 

 

دوستدار اهل بیت علیهم السلام دوستدار همسر است


2- امام صادق علیه السلام می فرمایند:


«کُلُّ مَنِ اشتَدَّ لَنا حُبّاً اشتَدَّ لِلنِّساءِ حُبّاً (2) ;

هر کس بیشتر دوستدار ما (خاندان عصمت و طهارت) باشد، به زن ها (همسرش) نیز بیشتر دوستی می کند .»

صفای زندگی اینجاست، اینجا


3- حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام می فرمایند:


«فَدارِها عَلی کُلِّ حالٍ وَ أحسِنِ الصُّحبَةَ لَها فَیَصفُو عَیشُکَ (3) ;

همیشه با همسرت مدارا کن، و با او به نیکی همنشینی کن تا زندگیت باصفا شود .»

 

از تکبر و خشونت بپرهیز


4- پیامبر عزیز خدا صلی الله علیه و آله می فرمایند:


«خَیرُ الرِّجالِ مَن اُمَّتِی اَلَّذِینَ لایَتطاوَلُونَ عَلی أهلِیهِم وَ یحنُونَ عَلَیهِم وَ لا یَظلِمُونَهُم (4) ;

بهترین مردان امت من، آن کسانی هستند که نسبت به خانواده خود خشن و متکبر نباشند و بر آنان ترحم و نوازش کنند و به آنان آزار نرسانند .»

 

سیلی، هرگز!


5- پیامبر عزیز خدا صلی الله علیه و آله می فرمایند:


«فَأیُّ رَجُلٍ لَطَمَ امرَأَتَهُ لَطمَةً، أمَرَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ مالِکَ خازِنَ النِّیرانِ فَیَلطِمُهُ عَلی حَرَّ وَجهِهِ سَبعِینَ لَطمَةً فِی نارِ جَهَنَّمَ (5) ;

هر کس به صورت زنش سیلی بزند، خداوند به آتشبان جهنم دستور می دهد تا در آتش جهنم هفتاد سیلی بر صورت او بزند .»

 

من تو را دوست دارم


6- پیامبر عزیز خدا صلی الله علیه و آله می فرمایند:


«قَولُ الرَّجُلِ لِلمَرأَةِ إنِّی اُحِبُّکَ لا یَذهَبُ مِن قَلبِها أبَداً (6) ;

این گفتار مرد به همسرش که «من تو را دوست دارم » ، هرگز از قلب زن بیرون نمی رود.»

 

ادامه »


free b2evolution skin
24
تیر

سلوک اخلاقی شوهر در ارتباط با همسر

در قرآن «معروف» به‌عنوان یک الگو و شیوه مهم رفتاری با بانوان معرفی شده است.
 روابط میان مرد و زن در قلمرو خانواده که از آن به رابطه زناشویی یا ارتباط متقابل شوهر و همسر یاد می‌شود، شامل انواع روابط مانند رابطه حقوقی، فقهی، اقتصادی و عاطفی می‌شود، اظهار داشت: یکی از انواع روابط زناشویی، رابطه اخلاقی میان زن و مرد در خانواده است که می‌توان آن را از منظر رابطه مرد با زن و بالعکس، از منظر رابطه زن با مرد بررسی کرد.

 

 

 

این رابطه، هم می‌تواند جنبه‌های مثبت اخلاقی را در برگیرد و از فضائل و بایدها سخن بگوید و هم می‌تواند جنبه‌های منفی رابطه را موردتوجه قرار دهد و رذائل و نبایدها را مطرح نماید.

رابطه مثبت اخلاقی مرد با زن که با عنوان سلوک اخلاقی شوهر با همسر از آن یاد می‌شود، از دیدگاه اسلامی سلوک اخلاقی به معنای رفتارهایی است که یک شخص در زندگی خود با دیگری با رعایت معیار اخلاق، انتخاب می‌کند که درواقع می‌توان با این معیار اخلاقی صفت‌ها، رفتارها و اشخاص خوب و بد، شایست و ناشایست را تشخیص داد.

کاربرد اصول اخلاقی در زندگی از عوامل استحکام خانواده

 یکی از عوامل استحکام خانواده و تقویت روابط میان مرد و زن را آشنایی و کاربرد اصول اخلاقی در زندگی به‌ویژه از ناحیه شوهر بر اساس بهترین راهنمایی‌های اخلاقی در روابط زن و مرد را می‌توان در سرچشمه زلال وحی و سخنان پاک معصومین جست‌وجو کرد.

قرآن با گزاره‌های مختلف اخلاقی، بر سلوک اخلاقی زن و مرد تأکید کرده است؛ اما مهم‌ترین و صریح‌ترین تعبیری که بر سلوک اخلاقی مرد با همسر اشاره دارد، آیه نوزده سوره نساء است که با یک تعبیر عام «عاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ» به مردان سفارش می‌کند تا با زنان و همسران خود معاشرت نیکو داشته باشند.

 جایگاه «معروف» در قرآن : واژه معروف در قرآن، در ۴۰ آیه به‌کار رفته است که از این تعداد، ۱۰ آیه به موضوع امربه‌معروف اشاره دارد و ۱۹ آیه به موضوع خانواده و روابط میان اعضای آن، مانند زن و شوهر و پدر و مادر، می‌پردازد و ۱۱ آیه نیز به غیر این دو موضوع اختصاص دارد.

از ۱۹ آیه‌ای که به روابط میان اعضای خانواده پرداخته، بیشترین آیات، یعنی ۱۴ آیه، درباره رابطه شوهر با همسر است و در این موارد به مسائلی همچون زندگی مشترک با همسر، خواستگاری از زن، مهر و طلاق توجه دارد.

 

ادامه »


free b2evolution skin
23
تیر

چهل حدیث درباره الگوی خانواده

عاشِروهُنَّ بِالْمَعْروفِ فَاِنْ کَرِهْتُموهُنَّ فَعَسى اَنْ تَـکْرَهوا شَیْئا وَ یَجْعَلَ اللّهُ فیهِ خَیْرا کَثیرا؛ [سوره نساء، آیه 19]
با زنان به شایستگى رفتار کنید، و اگر آنها [به جهتى] ناخوشایندتان بودند [اظهار نکنید]چه بسا چیزها که ناپسند شماست، حال آنکه خداوند در آن، خیر فراوانى براى شما قرار داده است.

 

 

 

 


1 پیامبر صلی الله علیه و آله: مَنْ اَحَبَّ اَنْ یَلْقَى اللّهَ طاهِرا مُطَهَّرا فَلْیَلقَهُ بِزَوجَةٍ ؛

هر کس دوست دارد خداوند را پاک و پاکیزه دیدار کند، باید ازدواج نماید. [وسائل الشیعه، ج 20، ص 18، ح 24912]

2 پیامبر صلی الله علیه و آله: خَیْرُ النِّـکاحِ اَیْسَرُهُ؛

بهترین ازدواج آسان ترین آن است. [نهج الفصاحه ، ح 1507]

3 پیامبر صلی الله علیه و آله: مَنْ زَوَّجَ کَریمَتَهُ مِنْ فاسِقٍ فَقَدْ قَطَعَ رَحِمَهُ؛

هر کس دختر گرامیش را به ازدواج مردى گنه کار درآورد، در حقیقت نسل خود را ضایع کرده است. [مکارم الاخلاق، ص 204]

4 پیامبر صلی الله علیه و آله: ایّاکُمْ وَ خَضْراءَ الدَّمَنِ، قِیلَ: یا رَسُولَ اللّهِ و ما خَضْراءُ الدَّمَنِ؟ قالَ: اَلْمَرْاَةُ الحَسْناءُ فِى مَنْبَتِ السُّوءِ؛

از سبزه ی زباله دان دورى کنید! گفتند: اى رسول خدا(ص) سبزه زباله دان چیست؟ فرمودند: زن زیبا در خانواده بد. [کافى، ج 5، ص 332، ح 4]

5 امام على علیه السلام: لا تُغالُوا فِى مُهورِ النِّساءِ فَی عَداوَةً ؛

مهریّه هاى زنان را سنگین نگیرید، که باعث کدورت و دشمنى مى شود. [مکارم الاخلاق، ص 237]

6 امام سجاد علیه السلام: حَقُّ رَعیَّتِکَ بِمِلْکِ النِّـکاحِ فَاَنْ تَعْلَمَ اَنَّ اللّهَ جَعَلَها سَکَنا وَ مُسْتَراحا وَ اُنْسا وَ واقیَةً وَ کَذلِکَ کُلُّ واحِدٍ مِنْکُما یَجِبُ اَنْ یَحْمَدَ اللّهَ عَلى صاحِبِهِ وَ یَعْلَمَ اَنَّ ذلِکَ نِعْمَةٌ مِنْهُ عَلَیْهِ وَ وَجَبَ اَنْ یُحْسِنَ صُحْبَةَ نِعْمَةِ اللّهِ وَ یُکْرِمَها وَ یَرْفَقَ بِها وَ اِنْ کانَ حَقُّکَ عَلَیْها اَغْلَظَ وَ طاعَتُکَ بِها اَلْزَمَ فیما اَحْبَبْتَ وَ کَرِهْتَ ما لَمْ تَـکُنْ مَعْصیَةً فَاِنَّ لَها حَقَّ الرَّحْمَةِ وَ الْمُؤانَسَةِ وَ مَوْضِعَ السُّکو اِلَیْها قَضاءَ اللَّذَّةِ الَّتى لابُدَّ مِنْ قَضائِها وَ ذلِکَ عَظیمٌ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّهِ؛

حق زن آن است که بدانى خداوند او را مایه آرامش و آسایش و همدم و پرستار تو قرار داده است، هم چنین بر هر یک از شما واجب است که خداوند را به خاطر وجود دیگرى ستایش کند و بداند که او نعمتى است که خداوند ارزانى داشته و واجب است که با نعمتِ خداوندى رفتار نیک داشته باشد و او را گرامى بدارد و با او سازگارى کند و هر چند حق تو بر زنت بیشتر است و فرمان پذیرى از تو، در هر چه دوست مى دارى یا نمى پسندى، تا آنجا که گناه نباشد، بر او لازم تر است، در هر حال او این حق را دارد که از تو مهربانى ببیند و از همدمى تو برخوردار شود، و حق دارد که در برآوردن کامى که به ناچار باید برآورده شود، آرامش و آسایشش تأمین شود و این حقى بس بزرگ است و هیچ نیرو و توانى جز به خداوند نیست. [تحف العقول ، ص 261]

 

ادامه »


free b2evolution skin
23
تیر

مهارت برقراری ارتباط در خانواده

زندگی اجتماعی بدون برقراری ارتباط ممکن نیست. اگر ارتباطات اجتماعی درست نباشد، امکان بروز انواع و اقسام مشکلات فردی و اجتماعی پیش می آید. شناخت خود، شناخت دیگران و شناخت پدیده ها و واقعیت های اجتماعی، لازمه تعامل درست و سازنده با دیگر افراد اجتماع است. شناخت در هر یک از این سه زمینه، نیازمند یادگیری و آموزش درست و ممارست در تمرین آموخته ها است. شناخت واقع بینانه از مسئولیت ها، وظایف و حقوق خود، شناخت حقوق و مسئولیت های دیگران، شناخت شرایط، امکانات و پیش زمینه ها و پس زمینه های بروز اتفاقات و پدیده ها، لازمه برقراری ارتباط درستو مناسب است.

 

 

 

 

برخی از مهارت ها که در ایجاد ارتباط و تقویت روابط اجتماعی کودکان مؤثر است عبارتند از:

1. سلام و احوالپرسی کردن
سلام کردن از آداب اجتماعی است که اسلام نسبت به آن سفارش بسیاری کرده است. از امام علی علیه السلام است که:

«السَّلَامُ سَبْعُونَ حَسَنَةً تِسْعَةٌ وَ سِتُّونَ لِلْمُبْتَدِی وَ وَاحِدَةٌ لِلرَّادِّ» «سلام هفتاد ثواب دارد که شصت و نه تای آن برای سلام کننده است و یکی برای جواب دهنده».

در حدیث دیگری از نبی اکرم صلی الله علیه وآله، شیوه سلام کردن گروه های مختلف بیان شده است:

«یُسَلِّمُ الصَّغیرُ عَلَی الکَبیرِ، و یُسَلِّمُ الواحِدُ عَلَی الاِثنَینِ، وَ یُسَلِّمُ القَلیلُ عَلَی الکَثیرِ، وَ یُسَلِّمُ الرّاکِبُ عَلَی الماشی، و یُسَلِّمُ المارُّ عَلَی القائِمِ، وَ یُسَلِّمُ القائِمُ عَلَی القاعِدِ» «کوچک به بزرگ سلام کند و یکنفر به دو نفر و عده کمتر به عده بیشتر و سواره به پیاده و رهگذر به ایستاده و ایستاده به نشسته».(1)لقمان حکیم به فرزند خود می گفت: «یَا بُنَیَّ ابْدَأِ النَّاسَ بِالسَّلَامِ وَ الْمُصَافَحَةِ قَبْلَ الْکَلَام» «فرزندم، قبل از آن که با مردم سخن آغاز کنی، در سلام کردن و مصافحه کردن پیش قدم شو».

از آنجا که نخستین گام برقراری یک ارتباط صحیح و سالم سلام و احوالپرسی کردن است ضرورت آموزش این مهارت به کودکان واضح و روشن می­شود. کودکانی که مشکل ارتباطی دارند، ممکن است به افراد آشنای خود هم سلام نکنند. آن ها ممکن است درست کنار دوستشان راه بروند، ولی حتی یک نگاه هم به او نکنند یا موقع حرف زدن، نتوانند تماس چشمی برقرار کنند. این کودکان در مواردی هم که سلام می­کنند تُن صدایشان چندان دوستانه و صمیمی نیست.

هنگام سلام کردن مهم نیست، که کودک از چه عبارت و جمله ای استفاده می کند یا با چه لحن و حالتی جمله اش را بیان می کند، مهم آن است که طوری به دوستش سلام کند که او از دیدنش احساس شادی و خوشحالی کند و به این ترتیب روابط اجتماعی خود را گسترش دهد.

 

ادامه »


free b2evolution skin
23
تیر

تعالی خانواده (تشکیل، تحکیم، فرزندآوری)

جهت تعالی کارایی خانواده، لازم است علاوه بر شناخت فردی جوانان از خود و ارزشهایشان (خودآگاهی)، بر تحکیم پیوند و روابط میان زوجین و اعضای خانواده و نیز تعالی خانواده تأکید شود.

 

 

 

 

مقصود از تحکیم خانواده، فراگیری اصل اعتدال میان همگان، حاکمیت اخلاق و حفظ حقوق زوجین و فرزندان است. تعالی خانواده نیز به معنای پرداختن به جنبه‌های حقیقی انسان و ایجاد زمینه رشد و تعالی برای هر یک از اعضای اوست و شاخص مهم در خانواده متعالی، همراهی و همدلی و هم‌اندیشی اعضای آن است.

براساس این مهم، هدف اصلی حمایت از تشکیل، تحکیم و تعالی نهاد خانواده در این کارگروه، پیشگیری از انحلال و فروپاشی آن و ارتقای سطح دانش و مهارت جوانان و زوجین در حوزه ازدواج و زندگی مشترک و تشویق آنان برای فرزندآوری و فرزندپروری سالم در راستای جوان‌سازی و سالم‌سازی کشور می‌باشد.

ازاین‌رو، در کنار سیاست‌های تشویقی، بایستی بر تغییر در نگرش جوانان و سبک زندگی جدید آنان توجه کرده و نگرش آنان را به ازدواج، زندگی مشترک و فرزندآوری براساس الگوهای ایرانی‌ - اسلامی بهبود بخشید و زمینه افزایش توانمندی در نقش‌های همسری، مادری و پدری را برای جوانان امروز کشورمان فراهم نمود.

بر این مبنا، اهداف و برنامه‌های پیشنهادی این کارگروه:


• ترسیم الگوی خانواده متعادل و تبیین ویژگی‌های الگویی خانواده آرمانی در اسلام؛

• بازشناسی و تبیین گفتمان تحکیم خانواده در جهت جوان‌سازی جمعیت و پیشرفت و تعالی جامعه؛

• الگوسازی شخصیت و جایگاه واقعی زن و مرد به‌عنوان همسر و پدر و مادر و توجه به نقش اساسی آنها در توسعه نسل انسانی و تربیت نسل بالنده در خانواده؛ 

• بازسازی نگرش‌های منفی و ایجاد باورهای مثبت و افزایش امید و اعتماد در جوانان در جهت افزایش نرخ ازدواج شرعی در زمان مناسب و گسترش تمایل به فرزندآوری؛ 

• بازنویسی برنامه‌های آموزشی لازم به دختران و پسران در زمینه خودآگاهی و معیارهای انتخاب همسر مناسب به‌منظور تأمین سلامت جسمی، روانی آنان در زندگی و پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی قبل از ازدواج؛

•برنامه‌ریزی برای توسعه آگاهی‌های جوانان نسبت به روش‌های مناسب در تعدیل توقعات و کاهش تشریفات در امر ازدواج و مدیریت اقتصادی در امور منزل؛

• برنامه‌ریزی برای توسعه دانش و مهارت ارتباطی زوجین و شیوه‌های منطقی و عملی برای حل مشکلات بین‌فردی با خود و اطرافیان برای رسیدن به حداکثر رضایت زناشویی و پیشگیری از جدایی‌های عاطفی و طلاق همسران؛

• برنامه‌ریزی برای توسعه سطح دانش روابط زناشویی سالم زن و مرد و مراحل باروری و آشنایی با مشکلات و آنها؛

• برنامه‌ریزی برای توسعه سطح آگاهی و مهارت زوجین در راستای فرزندپروری با تاکید بر آموزه‌های روان‌شناختی اسلامی؛  

• برنامه‌ریزی برای توسعه آموزه‌ها در جهت تقویت اخلاق، معنویت و صمیمیت در میان اعضای خانواده به‌منظور جلوگیری از ظلم و فروپاشی ارکان خانواده و تحکیم و تعالی آن؛

• برنامه‌ریزی برای توسعه فرهنگ و بسترسازی آسان استفاده از خدمات مشاورهای فردی، زوجی و خانوادگی در مراحل پیش‌وپس از ازدواج.
 

منبع:جهاد دانشگاهی الزهرا(س)


free b2evolution skin