کودک تا هفت سالگی به محبت نیاز دارد، منظور این نیست که بعد از آن احتیاج به محبت ندارد. محبت در طول عمر انسان سرمایه ی بقا و حیات اوست و ضمانت سلامتی روح او، ولی تا هفت سالگی بیشتر باید با او از طریق محبت رفتار کرد و تا آن زمان او معنی تشویق و تأدیب را درک نمی کند. تنها یک چیز باعث رشد و بالندگی او می شود و آن ابراز علاقه ی بیشتر و محبت به اوست، او باید تا هفت سالگی بازی کند، پس از آن پدر و مادر تکالیف دیگری نسبت به او دارند که باید به آنها بپردازند، در راستای این وظایف، جهت هدایت مستمرّ و حفظ و حراست او، دو روش موجود هست یکی راه تشویق است و دیگری راه تأدیب.
با ورود کودک به هفت سالگی، دوران سخت و دشوار تربیت او فرا می رسد. زمان مدرسه رفتن و وارد شدن به جمع دوستان و گروه همسالان، آن هم کودکانی که هرکدام فرهنگ، اخلاق، خلق و خوی متفاوتی دارند، و هر یک از این عوامل می تواند در خلق و خوی او تأثیر بگذارد، و اگر والدین اشراف کامل به او نداشته باشند، احتمال دارد زحمات پیشین آنها هدر رود. در اینجاست که وظیفه ی خطیر و مهم پدر و مادر بیشتر می شود. تشویق و تأدیب ضرورتش در این مواقع احساس می شود.
ادب و تأدیب دو اصطلاح همگون و هم خانواده است، یکی به معنی تربیت کردن و دیگری به معنی تنبیه کردن می باشد. اسلام تربیت و ادب آموزی به فرزند را مقدم بر تأدیب و تنبیه می داند. «ادب» نشان دادن راه و اصول صحیح زندگی است و یاد دادن نحوه ی رفتار با خود و با دیگران است. تأدیب و تشویق هم باید در همین مسیر باشد. تأدیب هم به دو نحو امکان دارد که وقتی کودک از مسیر صحیح و راه درست زندگی منحرف شد او را باز گرداند و یا از ادامه ی راه نادرست باز دارد. یکی اینکه زشتی انحراف را به او نشان دهد و دیگر اینکه با اعمال درست زشتی راهی را که پیش گرفته و یا عملی که انجام داده او را بیدار و شرمنده کند و یا اینکه با مقداری تنبیه بدنی که منجر به صدمه دیدن نباشد و او را متنبه کند وی را تأدیب کند.
دوران تربیت کودک را پیشوایان اسلام، به سه دوره ی هفت ساله تقسیم کرده اند.
امام زمان عج اللّه تعالی فرجه الشریف هر روز و شب به امام حسین علیه السّلام سلام میدهند.
پس چقدر خوب است بعد از گفتن اذان و اقامه و قبل از خواندن نماز، سه بار به امام حسین علیه السّلام سلام بدهیم؛ زیرا با این کار به یاد امام حسین علیه السّلام میافتیم که حتّی در سختترین شرایط و موقع جنگ نماز خود را به جا آوردند.
سلام به امام حسین علیه السّلام قبل از نماز یک درس بزرگ برای ما است و آن اینکه همیشه از نمازهای خود مراقبت کنیم و آنها را اول وقت به جا بیاوریم؛ زیرا امام حسین علیه السّلام در روز عاشورا به دوستانشان فرمودند: من دوست دارم، پروردگارم را ملاقات کنم، در حالی که نماز ظهر را خوانده باشم.
مامان جونم غم داره زیر چشاش نم داره نگاش به تنگ آبه تو تنگ آب گلابه آب میخوره با لیوان میگه حسین حسین جان
امام حسین مهربون که رفتهای به آسمون تشنه بودی آبی نبود خسته بودی خوابی نبود
یزید و آدمهای بد بچهها رو کتک میزد
شهید شدی تو کربلا حالا تویی عزیز ما
آب میخوریم میگیم سلام به لبهای خشک امام
ذکر حسین گوییم تا آب می کنیم نوش به حرف رهبر خود همیشه می کنیم گوش
گفتن سلام بر حسین ، هنگام آب خوردن
امام صادق علیه السّلام به ما توصیه فرمودهاند، که وقتی آب نوشیدیم، به امام حسین علیه السّلام سلام بدهیم.
ایشان فرمودند. بندهای نیست که آب بنوشد و امام حسین علیه السّلام را یاد کند و قاتل ایشان را لعنت کند
و خداوند منّان صد هزار حسنه برای او مینویسد و صد هزار گناه از او، محو میکند
و صد هزار درجه، مقامش را بالا میبرد و گویا صد هزار بنده، آزاد کرده
و روز قیامت حق تعالی او را با قلبی آرام و مطمئن محشورش میکند.
شعری هم در این زمینه وجود دارد که منتسب به حضرت سکینه علیه السلام است که گفته می شود پس از شهادت امام حسین (علیه السلام) خطاب به شیعیان آن حضرت، برای سلام دادن به امام حسین علیه السّلام پس از نوشیدن آب، سروده است.
گفتن سلام بر حسین، هنگام بخشیدن یا عفو دیگران
هر گاه کسی را بخشیدیم و به او فرصت دوباره دادیم هم بگوییم: سلام بر حسین؛ امام حسین علیه السّلام حر را بخشید و به او فرصت دوباره داد، با آن که او مهمترین عامل، بسته شدن آب بر روی اهل بیت امام حسین علیه السّلام بود.
گفتن سلام بر حسین ، هنگام دیدن گرسنگان
هرگاه گرسنهای را دیدیم و ساده از کنارش عبور نکردیم هم بگوییم: سلام بر حسین
بنابراین، سلام برحسین برای همهی لحظاتی است که درجبههی حق و باطل روزمرهمان فارغ از هرمنفعتی ، طرف حق را بگیریم!
گفتن سلام بر حسین، هنگام سکوت نکردن در مقابل ظلم
هرگاه ظلم را دیدیم و سکوت نکردیم هم بگوییم: سلام بر حسین، این مهمترین درسی بود که امام حسین علیه السّلام به ما دادند. ایشان با همه ی اهل بیت خود با آن شرایط سخت، وارد سرزمین کربلا شدند، تا به همهی انسانها بگویند: هَیهَاتَ مِنَّا الذِّلَّة به معنای «محال است تَن به ذلّت دهیم» این جمله، جمله ای معروف از امام حسین (علیه السّلام) است؛ که در روز عاشورا گفته شده است.
حسین مظهر آزادگی و آزادی است خوشا کسی که چنینش مرام و آئین است نه ظلم کن به کسی نی به زیر ظلم برو که این مرام حسین است و منطق این است
صوت شعر شیعتی مهما شربتم - گروه محراب
متن شعر شیعتی مهما شربتم منتسب به امام حسین علیه السّلام
شیعتی مَهْما شَرِبْتُم ماءِ عَذْبٍ فاذکرونی (شیعیان من! هنگامی که آب گوارا نوشیدید، مرا یاد کنید)
اَوْ سَمِعْتُم بِغَـــــریبٍ اَوْ شَهیدٍ فَانْدُبُونی (ویاهنگامی که ازغریبی یا شهیدی خبری شنیدید، برمن ندبه کنید)
فـَاَنا السِّبْطُ الَّذی مِنْ غَیْرِ جُــرْمٍ قَتِلُونی (من، نواده [پیامبر] هستم که مرا بی گناه کشتند)
وَ بِجَرد الخَیْـلِ بَعْد القَتْلِ عَمْداً سَحِقُونی (و پس از آن از روی عمد، مرا پایمال سم اسبان کردند)
لَیْتَکُم فی یَوْمِ عاشــورا جمیـعاَ تَنْظُرونی (ای کاش، همگی در روز عاشورا بودید و می دیدید)
کَیْفَ اِسْتَسْقی لِطِفْـلی فَاَبوا اَن یّرْحَمُونی (که چگونه برای کودک خردسالم،آب خواستم و آنان رحم نکردند)
وسقوه سهم بغــــی عوض الماء المعین (و به جای آب، با تیر جفا او را سیراب کردند)
یا لرزئ مصاب هدّ ارکان الحجون (وه! چه فاجعه غم انگیز و دردناک که براثر آن کوههای بلند مکه به لرزه درآمد.)
ویلهم قد جرحوا قلب، لرسول الثقلین (وای بر آنها که با این کار خود، قلب مبارک رسول را جریحه دار کردند)
فالعنواهم ماستطعتم شیعتی فیکل حین (ای شیعیان من هرچه توان دارید درهر زمان آنها را لعنت کنید)
پانوشت: ۱. برگرفته از صحبتهای یکی از علمای دینی ۲. کامل الزیارات، ص ۱۰۶و ۱۰۷
سایت تابناک، تبیان، فارس - کانال مهدی یار (سروش) و مدرسه مهدوی (ایتا)
وقتى سخن از«تنبيه» به ميان مى آيد، در اكثر ذهنها، «انضباط» متبلور مى شود و در نتيجه برخى تنبيه را با انضباط و اطاعت كوركورانه مترادف مى دانند.
بعضى افراد معتقدند كه انضباط در سايه اطاعت كوركورانه به دست مى آيد و منضبط كسى است كه بدون اظهارنظرى، دستور مافوق خود را اجرا نمايد. كسانى كه اين گونه فكر مى كنند، چند فرض را قبول كرده اند كه: 1- مافوق هيچ وقت اشتباه نمى كند و دستورهاى او هميشه با صلاح و صواب همراه است. بنابراين، زيردستان بدون چون و چرا بايد از وى اطاعت كنند;
این که عبادت باید چگونه باشد، امر بسیار مهمی است که خداوند، آن را در قرآن یادآوری کرده است. عبادت، غذای روح است، ولی همان گونه که غذای جسم ویژگی هایی دارد تا برای بدن سودمند باشد؛ عبادت نیز ویژگی هایی دارد. از جمله این که عبادت باید خاضعانه، عاشقانه، آگاهانه، پنهانی و خالصانه باشد تا روح را به تعالی برساند.
💕
💕
1 _ عبادت خاضعانه و خاشعانه نماز که یکی از مهم ترین عبادت هاست، باید در نهایت خضوع، فروتنی و سر افکندگی در برابر پروردگار بزرگ صورت گیرد. انسان در حال نماز باید چنان باشد که گویی خداوند را در برابر خود می بیند. هر چه انسان، بزرگی خداوند را بیش تر احساس کند، بیش تر به کوچکی و ناتوانی خود پی می برد و خاضعانه تر به این کار (نماز) می پردازد.
رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود:
اُعبُدُ اللّه کَاَنَّکَ تَراه.چنان خدا را عبادت کن که گویی او را می بینی.
خداوند نیز در قرآن فرموده است:و الّذینَ هُم فی صلاتهم خاشِعون. (مؤمنون: 3)
کسانی [رستگارند] که در نمازشان، خاضع و خاشع باشند.
💕
2 _ عبادت عاشقانه رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرموده است:
اِنَّ الدّینَ المَتین، فَاَوغِل فیهِ برفِقٍ وَ لا تُبَغِّض اِلی نَفسِکَ عِبادةَ الله.
همانا دین پابرجا است. پس نسبت به آن مدارا کن (زمانی که آمادگی روحی نداری، خود را مجبور به عبادت نکن) تا عبادت نزد تو مبغوض نشود.
عبادت باید به اندازه باشد و از افراط و تفریط دوری شود وگرنه از عشق به عبادت کاسته می شود.
روزی برای پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم خبر آوردند که گروهی از امّت تو برای انجام عبادت، همسر و فرزند خود را رها کرده و به مسجد آمده اند. پیامبر فریاد برآورد: «این روش من نیست. من خود با همسرم زندگی می کنم و در خانه می نشینم. هر کس غیر از این انجام دهد، از من نیست».
امام علی علیه السلام نیز فرمود:
ان للقلوب اقبالاً و ادبارا، فاذا اَقبَلَتْ فاحملوها علی النَّوافِلِ.
برای قلب ها، روی آوری و پشت کردن است. پس وقتی دل تمایل پیدا کرد، آن را به نوافل وادار کنید.
💕
3 _ عبادت آگاهانه و با حضور قلب رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود:
صلاةُ رکعتین بِتَدَبُّر، خیرٌ من قیام لَیلَةٍ و القلبُ ساه.
خواندن دو رکعت نماز با توجه، از شب زنده داری ناآگاهانه بهتر است.
💕
در قرآن نیز آمده است:
یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَقْرَبُوا الصَّلاةَ وَ أَنْتُمْ سُکاری حَتّی تَعْلَمُوا ما تَقُولُونَ. (نساء: 43)
ای کسانی که ایمان آورده اید! در حالی که مست هستید، به نماز نزدیک نشوید تا بدانید چه می گویید.
هم چنین امام صادق علیه السلام فرمود:
مَن صلّی رکعتَینِ یَعلَمُ ما یقولُ فیهما انصرف و لَیسَ بَینَهُ و بَینِ اللّه ذَنبٌ اِلا غَفَر لَهُ.
هر کس دو رکعت نماز بخواند، در حالی که بداند (با چه کسی سخن می گوید و) چه می گوید، گناهش بخشیده می شود.
💕
4 _ عبادت پنهانی چه بسا عبادت با ریا و خودنمایی انجام گیرد که در این صورت سودمند و سازنده نخواهد بود. به همین دلیل، به عبادت پنهانی سفارش شده است تا آدمی بر این آفت چیره شود.
رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود:
اَعظَمُ العِبادةِ اَجرا اَخفاه.
پاداش عبادتی بیش تر است که پنهانی تر باشد.
تنها نمازهای جماعت است که اسلام به آشکار کردن آن امر فرموده است که البته آن نیز باید بی ریا و خالصانه باشد. رعایت این جنبه از عبادت برای این است که آدمی، اخلاص واقعی را به دست آورد. گفتنی است پدر و مادر و مربیان هنگام پرورش کودکان باید نماز و دیگر اعمال عبادی را در برابر آنان انجام دهند تا کودکان و نوجوانان از کارشان الگو برداری کنند.
💕
💕
5 _ عبادت خالصانه هر عبادتی باید خالصانه و برای خشنودی خداوند صورت گیرد؛ زیرا عبادت ناخالص به صاحبش بازگردانده می شود. خداوند در قرآن فرموده است:
وَ لا یُشرِک بِعبادةِ ربّهِ اَحَدا. (کهف: 110)[آدمی باید] کسی را در عبادت با خدا شریک نسازد.
هر کس با مطرح کردن عبادت خویش در جامعه، خود را مشهور می کند، نسبت به دین او بدبین باشید.
چنین کسانی، دین را دست مایه ای برای فریب مردم و رساندن خود به مقام های دنیایی می سازند. در این صورت، عبادت بی اخلاص مانند پیکر بی جان و روح است.
در قرآن آمده است:وَ ما اُمِرُوا الاّ لِیَعبُدوا اللّه مُخلِصینَ لَهُ الدّین… (بینه: 5)و امر نشدند مگر این که خدا را با اخلاص تمام در دین حق پرستش کنند…
منبع: پرورش دینی کودک: تاثیر پرورش در جذب کودکان به نماز / زهرا کریما