ماه رمضان و تخلّق به اخلاق الهي

«هو شهرٌ دُعيتم فيه إلي ضيافة الله» در اين ماه شما مهمان خدا هستيد. ميهمان بايد کاري کند که صاحب خانه مي‌کند. روزه‌دار، ميهمان خدايي است که «يُطعِمُ ولايُطَعم» اطعام مي کند ولي خود اطعام نمي‌شود؛ پس او هم مي‌تواند «يُطعِمُ ولايُطَعم» باشد. اگر خداي سبحان مي‌بخشد و نمي‌گيرد، انسان هم بايستي در اين ماه خويي پيدا کند که بخشد و نگيرد؛ چون هيچ دستي بهتر از دست بخشنده و هيچ دستي هم بدتر از دست بگير نيست. خوي گدامنشي را خداوند نا پسند دارد و خوي بخشش را مي‌پذيرد. اگر کسي تلاش و کوشش کرد که ديگران در کنار سفرهٴ او به بهشت بروند، دست او دست بخشنده است و اگر کسي تلاش کرد که به برکت ديگران به بهشت برود، او دست گيرنده دارد.

يکي از کلمات بلندي که قبل از رسول خدا (ص) کسي نگفته است اين است که : «اليد العُليا خيرٌ من اليد السُفلي» . دست بالايي بهتر از دست زيرين است؛ زيرا انساني که مي‌بخشد دستش بالاست، وقتي مي‌گيرد دستش پايين است. در ضمن دعاهاي شبهاي ماه مبارک رمضان، داشتن چنين روحي بلند را به انسان توصيه مي‌کنند که به خدا عرض کنيد: «خدايا تو که دينت را حفظ مي‌کني و ممکن نيست دست از آن برداري، توفيق بده تا دين تو به دست من زنده شود» نه اينکه ديگران دين تو را زنده کنند و من کنار سفره دين بنشينم. بگذار، نماز و روزه به دست من و با خون من زنده شود که ديگران ميهمان من باشند؛ نه اينکه ديگران بجنگند و خون بدهند و دين را احيا کنند و من نماز بخوانم و روزه بگيرم. «واجعلني ممّن تنتصر به لدينک ولا تستبدل بي غيري» .

خداي سبحان عده‌اي را تهديد کرده مي‌فرمايد: من از دينم حمايت مي‌کنم و دست از آن بر نمي‌دارم، شما توفيق اجراي اين فيض را نيافتي به دست ديگري انجام خواهم داد: ﴿إِن تَتَوَلَّوْا يَسْتَبْدِلْ قَوْماً غَيْرَکُمْ ثُمَّ لاَ يَکُونُوا أَمْثَالَکُم﴾ . چنين نيست که اگر ديگران در برابر اسرام صف بستند خداوند دست از اسلام بکشد به طور يقين خدا دينش را حفظ مي‌کند. حال اگر حفظ دين با شما ممکن نشد، و خلوص را از دست داديد، شما را مي‌برد و ديگران را جاي شما مي‌آورد. براساس اين تهديد و تعليم قرآن کريم است که فرموده‌اند: در شبهاي ماه مبارک رمضان بگوييد: خدايا تو که دينت را حفظ مي‌کني، اين توفيق را بده که دين تو به دست من حفظ و زنده شود. اين را دست بخشنده و همّت بلند مي‌گويند.

در دعاهاي اين ماه صاحب‌خانه را به ما معرفي کرده‌اند که: «وهو يُطعِم ولا يُطعَم ويُجير ولا يُجار عليه» يا: «يُهلک ملوکاً ويَستخلف آخرين» . سپس به ما گفته‌اند که شما ميهمان چنين خدايي هستيد.

منبع : حکمت عبادات، حضرت آیت الله جوادی آملی