سخنان واحاديث چهارده معصوم

همه ديده ها در روز قيانت گريانند مگر سه ديده
اي علي: همه ديده ها در روز قيانت گريانند مگر سه ديده: آنكه در راه خدا بيداري كشيده، ديده اي كه از حرام هاي الهي بر هم هناده شده و ديده اي كه از بيم خدا بسيار اشك ريخته است. پيامبر (ص)

احاديث وسخنان چهارده معصوم

دوستي
امام حسن عليه السلام به يكي از فرزندان خود فرمود: اي پسر جانم! با هيچ كس برادري مكن مگر آنكه بداني كجاها رفت و آمد دارد و چون خوب به اين مسأله پي بردي و معاشرت او را پسنديدي به اين شرط صميمانه با او دوستي كن كه در لغزش،گذشت داشته باشيد و در سختي، ياري كردن با مال وجان.

آيت الله آقا مجتبي تهراني

جذب ائمّه به سوی رحمت و سعادت الهی

من این روایت را مطرح کرده و دسته‏بندی نمودم. در علّت‏ها هم علّت تکراری نیاوردم، چنانچه هر کدام از آن‏ها یک تعبیر و یک قالب جدا داشت. امّا تمام این‎ها در یک چیز مشترک هستند؛ حتّی آن‎هایی هم که نسبت به غیر باشد، همین‏طور است که همه با هم هم‏سو هستند و آن این اصلی است که عرض می‎کنم؛ ائمّه می‏خواهند افراد را به‎سوی سعادت بکِشند. آیا شما غیر از این را می‏فهمید؟ نه! واقعاً همین است که می‏خواهند بندگان را به‎سوی سعادت و رحمت خدا بکِشند. این جذب است، جذب به‎سوی سعادت و رحمت. نمی‏خواهند آن‎ها روی‎گردان شوند. می‎خواهند جلوی روی‎گردانی این‎ها را بگیرند. توجّه کنید! آن‎ها در یک چیز مشترک‏اند و آن اصل جذب به‎سوی رحمت خدا و سعادت ابدی است. آن‎ها دنبال این هستند. ائمّه هیچ‎کس را نمی‏خواهند مأیوس و ردّ کنند. یک جا نمی‏بینیم که این‎طور باشد.

این بحث‏هایی که می‏کنم، تقریباً بحث‏های ریشه‏داری است و کمتر کسی هم به این سبک بحث کرده ‏است. امّا توجّه داشته باشید که اینجا با جایی‏که «تقاضای شهادت» می‏کنند، اشتباه نشود! بین این دو فرق بگذارید! کما اینکه در قبل، در بحث لعن و نفرین، گفتم که این بحث راجع نباید به مؤمن و مشرک و کافر خلط شود. مشرک و کافر را قرآن هم لعن کرده، آن ربطی به این‎ها ندارد، این‎ها را با هم خلط نکنید!

نمی‎دانی چه چیزی برای آن دنیا فرستادی!

«لا یتَمَنَّ اَحَدُکُم المَوت فَإِنَّهُ لا یدری ما قَدَّم لِنَفسی»، هیچ‎کدام از شما درخواست مرگ نکند، چرا؟ چون نمی‏دانی که چه چیزی جلوتر برای خودت را پیش فرستادی! هیزم جهنّم فرستادی، یا نهال‏های زیبا برای بهشت؟ کدام‎یک از این‎ها است؟
آیا برای رفتن به جهنّم شتاب می‎کنی؟

در یک روایت دارد: «لا تَمَنَّ المَوت فَإِن کُنتَ مِن أَهلِ الجَنَّۀ فَالبَقاءُ خَیرٌ لَک وَ إِن کُنتَ مِن اَهلِ النّار فَما یعجِلُکَ إِلَیها»، چرا درخواست مرگ می‏کنی؟ اگر اهل بهشت باشی بمانی بهتر است، چرا؟ چون کارهای بهشت‏ساز بیشتر انجام می‏دهی؛ امّا اگر اهل آتش باشی، چرا برای رفتن به جهنّم شتاب می‏کنی؟ حالا اگر جهنّمی باشی مقداری دیرتر بروی بهتر نیست؟ نگاه کنید! با هرکسی یک طور صحبت می‏کنند.

بمانی و اطاعت خدا کنی، بهتر است یا با معصیت بمیری؟

روزی کسی خدمت امام‏صادق(ع) آمد، «جَاءَ رَجُلٌ إِلَى الصَّادِقِ (ع) فَقَالَ قَدْ سَئِمْتُ الدُّنْیا»، و گفت: از این دنیا خسته شدم، «فَأَتَمَنَّى عَلَى اللَّهِ الْمَوْتَ»، جنابعالی برای من از خدا درخواستِ مرگ بکنید! «فَقَالَ (ع) تَمَنَّ الْحَیاةَ لِتُطِیعَ‏ لَا لِتَعْصِی»، حضرت فرمودند: برو و از خدا عمر بخواه که اطاعت خدا کنی، نه اینکه او را معصیت کنی، «فَلَأَنْ تَعِیشَ فَتُطِیعَ خَیرٌ لَکَ مِنْ أَنْ تَمُوتَ»، تو اگر بمانی و اطاعتِ خدا کنی برای تو بهتر است، تا اینکه بمیری، «فَلَا تَعْصِی وَ لَا تُطِیع»، چون وقتی مُردی، نه اطاعتی وجود دارد و نه عصیانی. هیچ‎کدام نیست! این خوب است یا اینکه بمانی و اطاعت خدا کنی؟ شکّی نیست ماندن و اطاعت خدا کردن بهتر است!

هلاکت ابدی از خدا نخواه!

موسی ‏بن‏جعفر(ع) شنید که شخصی از خدا تقاضای مرگ می‏کند، «سَمِعَ مُوسَى(ع) رَجُلًا یتَمَنَّى الْمَوْتَ فَقَالَ لَهُ هَلْ‏ بَینَکَ‏ وَ بَینَ‏ اللَّهِ‏ قَرَابَةٌ یحَامِیکَ لَهَا؟»، حضرت فرمودند: بین تو و خدا خویشاوندی‎ای وجود دارد تا از تو پشتیبانی کند؟ «قَالَ لَا»، گفت: نه! قوم وخویشی با خدا ندارم، «قَالَ فَهَلْ لَکَ حَسَنَاتٌ قَدَّمْتَهَا تَزِیدُ عَلَى سَیئَاتِکَ؟»، آیا حسناتی داری که پیش فرستاده باشی تا بر گناهانت غلبه کنند؟ «قَالَ لَا» گفت: نه! ندارم، «قَالَ فَأَنْتَ إِذاً تَتَمَنَّى هَلَاکَ الْأَبَدِ»، حضرت فرمود: پس تو هلاکت ابدی از خدا می‏خواهی. آدم عاقل که این‎طوری نمی‏کند!

مواظب باش، چه دعایی می‎کنی!

چه آرزویی می‏کنی؟ درصدد این باش که خودت را اصلاح کنی! در روایت دیگری از پیغمبراکرم است این‎ها غالباً از پیغمبر است. «لا تَمَنَّ المَوتَ فَاِنَّ هَولَ المُطَّلَع شَدید وَ إِنَّ مِنَ السَعادَۀ أَن یطوُلَ عُمرُ العَبد وَ یرزُقَهُ الله اَلإنابَه»، تقاضای مرگ نکنید، چرا؟ صحنه‏ی قیامت سخت وحشتناک است، «فَاِنَّ هَولَ المُطَّلَع شَدید»، از سعادتِ شخص است، یعنی از سعادتمندی عبد است که طول عمر پیدا کند، برای اینکه موفّق بشود خداوند انابه را روزی او گرداند؛ یعنی رو به‎سوی خدا کردن را نصیبش کند.