پژوهشگران و آزاد اندیشان اهل سنت، با شیعیان و محبان آن حضرت هم نظرند و آن گروه از مورخان و پژوهشگران اهل سنت که واقعه عاشورا را اوج مصیبت ها و عزاداری ها معرفی کرده اند، نسبت به ساحت مقدس حضرت اباالفضل(علیه السلام) نیز ادای احترام کرده و سر تعظیم فرو آورده اند.

سیمای حضرت عباس بن علی، ابوالفضل العباس(علیه السلام) را همواره از نگاه دانشمندان و شیفتگان حضرتش نگریسته ایم و چه بسا این توهم پدید امده باشد که این همه صفات متعالی و این همه خصوصیات فرا انسانی را ما محبان و دلدادگان آن حضرت، به ایشان نسبت می دهیم. در این پژوهش با روش توصیفی - تحلیلی بر انیم که از نگاه محققان و علمای اهل سنت به جایگاه رفیع علمدار کربلا حضرت اباالفضل العباس(علیه السلام) بپردازیم. پژوهشگران و آزاد اندیشان اهل سنت، با شیعیان و محبان آن حضرت هم نظرند و آن گروه از مورخان و پژوهشگران اهل سنت که واقعه عاشورا را اوج مصیبت ها و عزاداری ها معرفی کرده اند، نسبت به ساحت مقدس حضرت اباالفضل(علیه السلام) نیز ادای احترام کرده و سر تعظیم فرو آورده اند.

رشد و تعالی شخصیت انسان، به دو عامل مهم بستگی دارد؛ نخست، دفع و پاک سازی عوامل و زمینه های سقوط، مانند دفع گناهان از روح و روان، و دوم، جذب فضایل و ارزش ها، مانند جذب ایمان، علم، عمل صالح و خصال نیک در روح و روان و آراسته گردانیدن آن. به طور کلی بشر باید با نیروی تقوا، روح و روان را از موانع کمال یعنی گناهان خالی کند، سپس آن را با فضایل اخلاقی زینت دهد تا نور خدا و ارزش های ملکوتی در سراسر وجودش متجلی و اشکار شود و به هدف اصلی خلقت، یعنی بندگی خدا و نیل به کمال اصیل الهی دست یابد.

کمالات معنوی و ابعاد وجودی حضرت عباس(علیه السلام) برامده از ارزش های والای انسانی و دوری از گناه و گناهکاران است. عبودیت خالصانه او در برابر خدا و تواضع در مقابل بندگان خاص الهی، از جمله پدرش امیرمومنان و برادرانش امام حسن و امام حسین(علیه السلام) باعث رشد و بالندگی شخصیت معنوی و رسیدن به کمالات و ارزش های وجودی ایشان گردید. ابعاد وجودی حضرت عباس(علیه السلام) - که برگرفته از شخصیت والا و معنوی و عظمت اخلاقی ایشان بود - عبارتند از فداکاری، ایثار، فضیلت، شجاعت و دلیری، رشادت جسمی و روحی، زهد و تقوای الهی، فتوت و جوانمردی. بر این اساس و به دلیل برخورداری از فضایل بی شمار، وجود آن حضرت سرشار از کنیه ها و القاب بسیار پسندیده ای گردید که هر کدام، بیانگر یکی از ابعاد درخشان وجودی و زندگی پرنور ایشان است. (محمدی اشتهاردی، 1387: 57-60)

ادامه »

1.درس عبادت و بندگى

امام حسین علیه السلام و اصحابش درس عبادت و بندگى کامل را به بشریت آموختند، خیلى ها ادعا مى کنند ما خداوند را عبادت و بندگى مى کنیم ولى هنگام امتحان مردود مى شوند.

این شعار را مى دهیم ، اى کاش ما در کربلا بودیم ، امام حسین علیه السلام را یارى مى کردیم و سینه خود را سپر نماز قرار مى دادیم ، اما گویا واقعا اینطور هستیم . خود را امتحان کنیم .

2.اهمیت نماز اول وقت

سید الشهداء، در سخت ترین شرایط و در حین جنگ ، نماز را در اول وقت اقامه نموده و هیچ چیز نتوانست مانع نماز اول وقت ایشان شود، نمى گوید اول جنگ و بعد نماز، او این درس را از پدر بزرگوارش على علیه السلام آموخت . که روزى در جنگ صفین حضرت على علیه السلام در حالى که مشغول جنگ بود مرتب به خورشید نگاه مى کرد، ابن عباس عرض کرد: یا امیرالمومنین ! این چه کارى است که شما انجام مى دهید؟

حضرت فرمود: نگاه مى کنم تا موقع فرا رسیدن ظهر، نماز را (در اول وقت) بخوانم .

ابن عباس گفت : آیا حالا وقت نماز است ؟ ما مشغول جنگ هستیم .

حضرت فرمود: مگر ما براى چه چیزى مى جنگیم ؟ به درستى که ما براى نماز جنگ مى کنیم .

ابن عباس گفت : نماز شب على علیه السلام حتى در لیلة الهریر هم ترک نشد بیاییم مثل اصحاب امام حسین عمل کنیم ، هنگام ظهر بشتابیم به سوى نماز، و نماز را به یاد بیاوریم تا مشمول دعاى امام حسین علیه السلام شویم : ذکرت الصلوة جعلک الله من المصلین الذاکرین ؛ نماز را یاد کردى خدا تو را از نمازگزاران قرار بدهد

ادامه »

[بنا بر نقل سید ابن طاووس در کتاب «جمال الاسبوع»] نماز امام حسین(علیه‌السلام) چهار رکعت است که در هر رکعت سوره «فاتحه» «پنجاه بار» و «توحید» «پنجاه بار» و در رکوع، هر یک از سوره‌های «فاتِحَه» و «توحید» «ده بار» و پس از سر برداشتن از رکوع نیز هر یک، «ده بار» و نیز در سجده اوّل و پس از سر برداشتن از سجده و هم در سجده دوّم هر کدام «ده بار» خوانده شود و چون از نماز فارغ شد این دعا را بخواند:

اَللّهُمَّ اَنْتَ الَّذِى اسْتَجَبْتَ لاِدَمَ وَحَوّا، اِذْ ﴿قالا رَبَّنا ظَلَمْنا اَنْفُسَنا وَاِنْ لَمْ تَغْفِرْ لَنا وَتَرْحَمْنا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخاسِرينَ﴾، وَناداكَ نُوحٌ فَاسْتَجَبْتَ لَهُ، وَنَجَّيْتَهُ وَاَهْلَهُ مِنَ الْكَرْبِ الْعَظيمِ، وَاَطْفَاْتَ نارَ نُمْرُودَ عَنْ خَليلِكَ اِبْراهيمَ، فَجَعَلْتَها ﴿بَرْداً وَسَلاماً﴾،

خدایا تویى که دعاى آدم و حوا را به اجابت رساندى آنگاه که گفتند پروردگارا ما به خود ستم کردیم و اگر ما را نیامرزى و به ما رحم نکنى حتماً از زیانکاران خواهیم بود، و نوح تو را ندا کرد و تو اجابتش کردى و او و کسانش را از گرفتارى بزرگ نجات دادى و خاموش کردى آتش نمرود را از خلیلت ابراهیم و آن را سرد و سلامت کردى
 

وَاَنْتَ الَّذِى اسْتَجَبْتَ لاَِيُّوبَ، اِذْ نادى ﴿رَبِّ مَسَّنِىَ الضُّرُّ وَاَنْتَ اَرْحَمُ الرّاحِمينَ﴾، فَكَشَفْتَ ما بِهِ مِنْ ضُرٍّ، وَآتَيْتَهُ اَهْلَهُ وَمِثْلَهُمْ مَعَهُمْ رَحْمَةً مِنْ عِنْدِكَ، وَذِكْرى لاُِولِى الاَْلْبابِ، وَاَنْتَ الَّذِى اسْتَجَبْتَ لِذِى النُّونِ، حينَ ناداكَ ﴿فِى الظُّلُماتِ اَنْ لا اِلـهَ اِلاّ اَنْتَ، سُبْحانَكَ اِنّى كُنْتُ مِنَ الظّالِمينَ﴾، فَنَجَّيْتَهُ مِنَ الْغَمِّ،

و تویى که دعاى ایوب را به اجابت رساندى آنگاه که ندا کرد پروردگارا من به محنت دچارم و تو مهربانترین مهربانانى و تو محنتش را برطرف کردى و کسانش را به او دادى و مانندشان را همراه آنها (اضافه) به او دادى از روى مرحمتى از خودت و اندرزى براى خردمندان و تویى که به اجابت رساندى دعاى ذوالنون (حضرت یونس) را هنگامى که ندا کرد تو را در تاریکیها که معبودى جز تو نیست منزهى تو و من از ستمکارانم و از اندوه نجاتش دادى
 

وَاَنْتَ الَّذِى اسْتَجَبْتَ لِمُوسى وَهرُونَ دَعْوَتَهُما، حينَ قُلْتَ: ﴿قَدْ اُجيبَتْ دَعْوَتُكُما﴾ فَاسْتَقيما. وَاَغْرَقْتَ فِرْعَوْنَ وَقَوْمَهُ، وَغَفَرْتَ لِداوُدَ ذَنْبَهُ، وَتُبْتَ عَلَيْهِ رَحْمَةً مِنْكَ وَذِكْرى، وَفَدَيْتَ اِسْماعيلَ ﴿بِذِبْح عَظيم﴾ بَعْدَما اَسْلَمَ، ﴿وَتَلَّهُ لِلْجَبينِ﴾، فَنادَيْتَهُ بِالْفَرَجِ وَالرَّوْحِ،

و تویى که دعاى موسى و هارون را اجابت کردى هنگامى که فرمودى دعایتان به اجابت رسید پس استقامت ورزید و غرق کردى فرعون و قومش را و آمرزیدى براى داود گناهش را و توبه اش را از روى مرحمتى که داشتى و اندرز (دیگران) پذیرفتى و فدا کردى براى اسماعیل قربانى بزرگى پس از آن که تسلیم شد و (پدرش) پیشانى او را بر خاک نهاد و تو او را به گشایش و رحمت ندا کردى

وَاَنْتَ الَّذى ناداكَ زَكَرِيّا نِدآءً خَفِيّاً، فَقالَ ﴿رَبِّ اِنّى وَهَنَ الْعَظْمُ مِنّى، وَاشْتَعَلَ الرَّاْسُ شَيْباً، وَلَمْ اَكُنْ بِدُعآئِكَ رَبِّ شَقِيّاً﴾، وَقُلْتَ: ﴿يَدْعُونَنا رَغَباً وَرَهَباً وَكانُوا لَنا خاشِعينَ﴾،

و تویى آن خدایى که زکریا در پنهانى تو را ندا کرده گفت: پروردگارا من استخوانم سست شده و موى سرم سپید گشته و نبوده ام پروردگارا در زمینه دعاى تو (در گذشته) محروم و تو فرمودى «مى خوانند ما را از روى شوق و ترس و براى ما خاشع بودند»

وَاَنْتَ الَّذِى اسْتَجَبْتَ لِلَّذينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصّالِحاتِ، لِتَزيدَهُمْ مِنْ فَضْلِكَ، فَلا تَجْعَلْنى مِنْ اَهْوَنِ الدّاعينَ لَكَ، وَالرّاغِبينَ اِلَيْكَ، وَاسْتَجِبْ لى كَمَا اسْتَجَبْتَ لَهُمْ بِحَقِّهِمْ عَلَيْكَ، فَطَهِّرْنى بِتَطْهيرِكَ، وَتَقَبَّلْ صَلاتى وَدُعآئى بِقَبُول حَسَن، وَطَيِّبْ بَقِيَّةَ حَياتى، وَطَيِّبْ وَفاتى، وَاخْلُفْنى فيمَنْ اَخْلُفُ، وَاحْفَظْنى يا رَبِّ بِدُعآئى، وَاجْعَلْ ذُرِّيَّتى ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً، تَحُوطُها بِحِياطَتِكَ، بِكُلِّ ما حُطْتَ بِهِ ذُرِّيَّةَ اَحَد مِنْ اَوْلِيآئِكَ وَاَهْلِ طـاعَتِكَ، بِرَحْمَتِكَ يا اَرْحَمَ الرّاحِمينَ،

و تویى خدایى که اجابت کردى براى آنان که ایمان آورده و کارهاى شایسته انجام دادند تا بیفزایى بر آنها از فضل خود پس قرارم مده از خوارترین و پست ترین دعا کنندگانت و مشتاقان درگاهت و دعایم را به اجابت رسان چنانچه دعاى آنان را به اجابت رساندى و به حق ایشان بر تو که مرا پاک گردان به پاک کردن خودت و بپذیر نماز و دعایم را بپذیرش خوبى، و خوش و خرم کن باقیمانده زندگیم را و خوش گردان وفاتم را و جانشین من باش در میان آنان که بجاى گذارم و با دعایم پروردگارا مرا نگهدارى کن و فرزندانم را فرزندانى پاکیزه قرار ده و در برگیر آنها را به در برگرفتن خودت به همه آنچه دربرگیرى بدانها فرزندان یکى از دوستان خود و فرمانبردارانت را به رحمتت اى مهربانترین مهربانان

يا مَنْ هُوَ عَلى كُلِّ شَيْء رَقيبٌ، وَلِكُلِّ داع مِنْ خَلْقِكَ مُجيبٌ، وَمِنْ كُلِّ سآئِل قَريبٌ، اَسْئَلُكَ يا لا اِلـهَ اِلاَّ اَنْتَ، اَلْحَىُّ الْقَيُّومُ، اَلاَْحَدُ الصَّمَدُ الَّذى ﴿لَمْ يَلِدْ وَلَمْ يُولَدْ، وَلَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً اَحَدٌ﴾، وَبِكُلِّ اسْم رَفَعْتَ بِهِ سَمآئَكَ، وَفَرَشْتَ بِهِ اَرْضَكَ، وَاَرْسَيْتَ بِهِ الْجِبالَ، وَاَجْرَيْتَ بِهِ الْمآءَ، وَسَخَّرْتَ بِهِ السَّحابَ وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالنُّجُومَ وَاللَّيْلَ وَالنَّهارَ، وَخَلَقْتَ الْخَلائِقَ كُلَّها،

اى که بر هر چیز نگهبانى و بر هر که از آفریدگانت که تو را بخواند اجابت کنى و به هر خواستارى نزدیکى از تو خواهم اى که معبودى جز تو نیست زنده پاینده یکتاى بى خللى که نزاید و نه زاییده شده و نیست برایش همتایى هیچ کس، و به حق هر نامى که بلند کردى بدان آسمانت را و فرش کردى بدان زمینت را و محکم و پابرجا کردى بدان کوهها را و روان کردى بدان آب را و تسخیر کردى بدان ابرها و خورشید و ماه و ستاره ها و شب و روز را و آفریدى همه آفریدگان را

اَسْئَلُكَ بِعَظَمَةِ وَجْهِكَ الْعَظيمِ، اَلَّذى اَشْرَقَتْ لَهُ السَّمواتُ وَالاَْرْضُ، فَاَضائَتْ بِهِ الظُّلُماتُ، اِلاّ صَلَّيْتَ عَلى مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَكَفَيْتَنى اَمْرَ مَعاشى وَمَعادى، وَاَصْلَحْتَ لى شَاْنى كُلَّهُ، وَلَمْ تَكِلْنى اِلى نَفْسى طَرْفَةَ عَيْن، وَاَصْلَحْتَ اَمْرى وَاَمْرَ عِيالى، وَكَفَيْتَنى هَمَّهُمْ، وَاَغْنَيْتَنى وَاِيّاهُمْ مِنْ كَنْزِكَ وَخَزآئِنِكَ، وَسَعَةِ فَضْلِكَ الَّذى لا يَنْفَدُ اَبَداً، وَاَثْبِتْ فى قَلْبى يَنابيعَ الْحِكْمَةِ الَّتى تَنْفَعُنى بِها، وَتَنْفَعُ بِها مَنِ ارْتَضَيْتَ مِنْ عِبادِكَ،

از تو خواهم به بزرگى ذات بزرگت که تابناک شد برایش آسمانها و زمین و روشنى گرفت بدان تاریکیها که (اوّلاً) درود فرستى بر محمّد و آل محمّد و (پس از آن) کفایت کنى کار معاش و معاد مرا و اصلاح کنى همه کارهایم را و مرا بخودم وامگذارى چشم برهم زدنى و اصلاح کنى کار من و کار خانواده ام را و کفایت کنى از من اندوه ایشان را و بى نیاز کنى من و ایشان را از گنج خود و خزینه هایت و فراخى فضلت که هرگز پایان نپذیرد و پابرجا کن در دلم چشمه هاى حکمتى را که سود دهى مرا بدان و سود دهى بدان هر که را که پسندیده اى از بندگانت

وَاجْعَلْ لى مِنَ الْمُتَّقينَ فى آخِرِ الزَّمانِ اِماماً، كَما جَعَلْتَ اِبْراهيمَ الْخَليلَ اِماماً، فَاِنَّ بِتَوْفيقِكَ يَفُوزُ الْفآئِزُونَ، وَيَتُوبُ التّآئِبُونَ، وَيَعْبُدُكَ الْعابِدُونَ، وَبِتَسْديدِكَ يَصْلُحُ الصّالِحُونَ الْمُحْسِنُونَ الْمُخْبِتُونَ، اَلْعابِدُونَ لَكَ، اَلْخائِفُونَ مِنْكَ، وَبِاِرْشادِكَ نَجَا النّاجُونَ مِنْ نارِكَ، وَاَشْفَقَ مِنْهَا الْمُشْفِقُونَ مِنْ خَلْقِكَ، وَ بِخِذْلانِكَ خَسِرَ الْمُبْطِلُونَ، وَهَلَكَ الظّالِمُونَ، وَغَفَلَ الْغافِلُونَ،

و قرار ده برایم از مردمان با تقوا در آخرالزمان امامى چنانچه ابراهیم خلیل را امام گردانیدى زیرا مردمان رستگار به توفیق تو رستگار شوند و توبه کنندگان نیز به توفیق تو توبه کنند و عبادت کنندگان نیز به توفیق تو عبادتت کنند و به تأیید و یارى تو شایسته گردند مردمان شایسته نیکوکار و فروتن و آنان که تو را عبادت کنند و از تو ترسانند، و با ارشاد و راهنمایى تو نجات یابند نجات یافتگان از آتش دوزخت و بهراسند از آن هراسناکان از آفریدگانت و بوسیله خوار کردن تو زیانکار شوند اهل باطل و هلاک شدند ستمکاران و غافل شدند بیخبران
 

اَللّهُمَّ آتِ نَفْسى تَقْويها، فَاَنْتَ وَلِيُّها وَمَوْليها، وَاَنْتَ خَيْرُ مَنْ زَكّيها، اَللّهُمَّ بَيِّنْ لَها هُداها، وَاَلْهِمْها تَقْويها، وَبَشِّرْها بِرَحْمَتِكَ حينَ تَتَوَفّاها، وَنَزِّلْها مِنَ الْجِنانِ عُلْياها، وَطَيِّبْ وَفاتَها وَمَحْياها، وَاَكْرِمْ مُنْقَلَبَها وَمَثْويها، وَمُسْتَقَرَّها وَمَاْويها، فَاَنْتَ وَلِيُّها وَمَوْليها.

خدایا بده به نفس من پرهیزکاریش را که تویى اختیار دار و سرپرستش و تویى بهترین کسى که پاکیزه اش کردى خدایا راهنماییش را برایش آشکار کن و پرهیزکاریش را به او الهام کن و به رحمت خود نویدش ده آنگاه که او را از این جهان ببرى و در بلندترین جاهاى بهشت منزلش ده و گوارا کن وفات و زندگیش را و گرامى کن جاى بازگشت و منزلگاه و قرارگاه و مأوایش را که براستى تویى اختیاردار و سرپرستش.

بحارالانوار (چاپ بیروت)، ج 88 صفحه 186.

منبع: پایگاه اطلاع رسانی دفتر استاد حسین انصاریان

اللَّهُم کُنْ لِوَلِیِّکَ الحُجَةِ بنِ الحَسَن، صَلَواتُکَ علَیه و علی آبائِه، فِی هَذِهِ السَّاعَةِ وَ فِی کُلِّ سَاعَه، وَلِیّاً وَ حَافِظاً و قَائِداً وَ نَاصِراً وَ دَلِیلًا وَ عَیْنا، حَتَّى تُسْکِنَهُ أَرْضَکَ طَوْعا وَ تُمَتعَهُ فیها طَویلا” - خدایا، ولىّ‏ ات، حضرت حجّت بن الحسن، که درود تو بر او و بر پدرانش باد؛ در این لحظه و در تمام لحظات سرپرست و نگاهدار و راهبر و یارى گر و راهنما و دیدبان باش، تا او را به صورتى که خوشایند اوست، ساکن زمین گردانیده و مدّت زمان طولانى در آن بهره مند سازی

 
 

 تلاش گام به گام شیطان، بی نماز کردن آدم هاست. شیطان می گوید حالا لازم نیست که نماز اول وقت بخوانی یا لازم نیست که با جماعت بخوانی.

 یکی از گره ها و گرفتاری های رایج در فرهنگ عمومی ما کاهلی و تنبلی نسبت به نماز خواندن است. اما این کاهلی از کجا می آید؟ عواقب آن چیست و چگونه می توان با آن مواجه شد؟ 

گاهی برخی افراد این دفاعیه را می آورند که نماز اول وقت با شکل و سبک و قالب های امروزی زندگی همخوانی ندارد و آن ها نمی توانند نماز اول وقت بخوانند. در این باره چه می توان گفت؟

کل زمانی که نمازهای پنج گانه از ما می گیرد 26 دقیقه بیشتر نیست یعنی ما در طول 24 ساعت شبانه روز، 26 دقیقه می خواهیم به خداوندی که در جای جای زندگی ما حضور دارد زمان اختصاص بدهیم. ما که وقت داریم ساعت ها برای تلویزیون و شبکه های اجتماعی و دوستان و چه و چه وقت اختصاص بدهیم چطور به آن ها که می رسد سر وقت هستیم اما وقتی صحبت نماز می شود کاهلانه برخورد می کنیم؟ آیا  نمی توانیم 26 دقیقه گل وقت مان را به نماز اختصاص دهیم؟

این کاهلی از کجا می آید؟

قرآن به ما می گوید: شیطان نسبت به نماز خواندن، حساس است و نمازخوان ها را دوست ندارد: إِنَّمَا يُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَن يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاءَ فِي الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ وَيَصُدَّكُمْ عَن ذِكْرِ اللَّهِ وَعَنِ الصَّلَاةِ. مطابق آیه صریح قرآن می فرماید شیطان می خواهد که شما را از یاد خدا و نماز غافل کند بنابراین می بینید که گاهی در جامعه زمزمه هایی از این جنس وجود دارد که: دلت پاک باشد یا فلانی را ببینید که نماز می خواند اما دزدی هم می کند. اما سوال عامیانه و قابل فهمی که ما می توانیم از این قبیل افراد بپرسیم این است که شما وقتی می روید میوه فروشی می روید آن پسماندها و گندیده ها را انتخاب می کنید یا این که می روید گل میوه ها را برمی دارید؟ چطور وقتی در زندگی می خواهید دست به انتخاب بزنید می روید بهترین ها را گلچین می کنید اما وقتی سراغ نمازخوان ها را می گیرید از آن له شده ها برمی دارید. چرا به نماز امام زمان (عج) و آیت الله بهجت و حضرت امام و مقام معظم رهبری و اولیای خدا نگاه نمی کنید. چرا به نماز خوبان توجه نشان نمی دهید. می روید و به نماز آدم ریایی و متظاهر نگاه می کنید و بعد هم آن ها را تعمیم می دهید به کل جامعه نمازگزاران. بله ممکن است عده ای هم تظاهر به دینداری کنند اما این که ما همه دینداران و همه نمازگزاران را با یک چوب برانیم نشان می دهد که منصف نیستیم.

البته غرضی هم وجود دارد که ما آن نماز نخواندن و آن کاهلی را توجیه کنیم.

بله، تلاش شیطان این است که آدم ها را بی نماز کند و گام به گام این کارها را انجام می دهد. او می گوید حالا لازم نیست که نماز اول وقت بخوانی یا لازم نیست که با جماعت بخوانی و بعد آرام آرام همین طور جلو می آید و قضا هم شد ایرادی ندارد و …

چه کنیم که در جامعه مان از این کاهلی ها نسبت به نماز بیرون بیاییم؟

مهم ترین چیز در این باره معرفت و شناخت نسبت به موضوع است.  اگر من عمیقا متوجه باشیم که يُسَبِّحُ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الْأَرْضِ یعنی چه در آن صورت خضوع و خشوعی در ما بیدار می شود. در آن صورت ما متوجه می شویم که خیلی بی ادبی است که ما این همه لطف خداوند را بی جواب بگذاریم. خداوند لطف کرده و مرا در صورت انسان آفریده است بنابراین کم ترین کار این است که نسبت به این نعمت  و نعمت هایی از این دست سپاسگزار باشم.  مثلا شما می بینید که امروز در شرایط کرونا مردم تا چه اندازه نسبت به نعمت سلامتی و امنیت  حساس شده اند در صورتی که قبلا نسبت به آن این چنین واقف نبودند و نبودیم. چرا؟ چون سلامتی و امنیت، نعمت مجهوله است. قدر سلامتی و امنیت برای ما ناشناخته و مجهول است مگر زمانی که نباشد به محض این که سلامتی یا امنیت خاطر را از دست می دهیم تازه متوجه حضور آن ها در زندگی مان می شویم اما انسان مومن متوجه این نعمت هاست و بنابراین در برابر این نعمت ها حالتی از خشوع و بندگی به او دست می دهد.

پس مقدمه بندگی و خشوع در برابر حق، شناخت و قدرشناسی نسبت به نعمت هاست؟

بله، کسی که متوجه این امر باشد به حقیقت آیه انا اعطیناک الکوثر راه می یابد این که خدواند می فرماید ما به تو خیر کثیر داده ایم. در ادامه این آیه خداوند می فرماید پس نماز بخوان و حق نماز را ادا کن اما شما می بینید که شیطان می خواهد اجازه این شناخت را بگیرد بنابراین کاری که می کند تلاش می کند نماز فرد را از آن کیفیت و تازگی بیرون کند. مثلا می گوید حالا نمی خواهد اول وقت بخوانی یا به مسجد برویو این درجه از دشمنی و عداوت شیطان با نماز نشان دهنده اهمیت آن است. مثل این است که دشمن حساسیت بالایی روی انرژی هسته ای دارد و این حساسیت نشان دهده  جایگاه این فناوری و صنعت است این جا هم همین طور است. جایگاه نماز چنان رفیع است که این همه مورد کینه شیطان قرار می گیرد.

فکر می کنید دچار چه کاستی هایی درباره نماز به ویژه از بُعد تبلیغی آن هستیم؟

شما می بینید که در رسانه های مکتوب، صوتی و تصویری و شبکه های اجتماعی بسیار کم به معارف نماز پرداخته می شود. افرادی دوست دارند که در این باره کارهایی انجام دهند مثلا دوست دارند دست کم خانواده خود را دعوت به نماز کنند و دغدغه های خوبی در این زمینه دارند اما نمی دانند چطور دعوت کنند. این جاست که رسانه های ما می توانند حلقه واسطه و ارتباطی بین صاحبنظران و جامعه ما باشند و آگاهی لازم را در این زمینه انتقال دهند چون یکی از کلیدی ترین عناصر و مولفه های رشد در دنیا و آخرت، نماز است. مثلا حج هم خیلی مهم است اما حج برای چه کسی و چه زمانی؟ حج برای کسی است که مستطیع شده باشد و در نهایت در طول عمر خود یک بار یا چند بار به سفر حج مشرف شود اما وقتی پای نماز به میان می آید از یک دختر 9 ساله تا مادربزرگ 80 ساله را در برمی گیرد از فقیر تا غنی، از مرد تا زن و این طور هم نیست که زمان بردار باشد. هر روز و هر روز ما باز نماز سر و کار داریم و  این طور نیست که یک بار برای همیشه باشد. هر روز چند بار ما نماز می خوانیم و این نشان دهنده اهمیت موضوع است و شما می بینید که ما در اسلام، انواع نمازها را داریم. می خواهی بروی خواستگاری نماز بخوان، عید قربان و عید غدیر نماز دارد.  زلزله آمده است نماز وحشت می خوانی. در شادی، در شرایط سخت جای پای نماز دیده می شود و این نشان می دهد که تا چه اندازه جایگاه نماز، رفیع است.

 منبع: عبدالله بحرینی /شبستان

آموزش نماز به کمک تصاویر

 
نماز یکی از ۵ رکن اصلی دین اسلام است، که پایه و مبنای زندگی اسلامی را تشکیل میدهد و برگزار کردن آن ضروری شمرده می شود. این پنج رکن اصلی اصول دین یا پنج ستون اسلام نامیده می شوند. در این مقاله آموزش نماز خواندن به صورت تصویری را برای شما مخاطبان عزیز گردآوری کرده ایم.
شرایط لباس نمازگزار:

نمازگزار باید به یک سری از موارد برای شروع نماز حتما دقت داشته باشد یکی از این موارد لباس نماز گزار است که حتما باید دارای شرایط زیر باشد:
الف) پاک باشد.
ب) غصبی نباشد (مباح باشد).
ج) از اجزای مردار نباشد.
د) از حیوان حرام گوشت نباشد.
هـ) طلا بافت نباشد.
و) از ابریشم خالص نباشد.

شرایط مکان نمازگزار:

یکی دیگر از موارد مهم مکان است که مکان نمازگزار باید دارای شرایط زیر باشد:
۱. مباح باشد. (یعنی غصبی نباشد).
۲. بی حرکت باشد.
۳. از جاهایی نباشد که توقّف در آن حرام است.
۴. جلوتر از قبر پیغمبر (صلی الله علیه و آله وسلم) و امام (علیه السلام) نایستد.
۵. محل سجده‌ی نمازگزار پاک باشد.
۶. موجب نجاست لباس و بدن نمازگزار نشود.
۷. میان‌ زن‌ و مرد در حال نماز بنا بر احتیاط واجب حداقل یک وجب فاصله باشد.
۸. مسطّح باشد.

احکام قبله:
مسلمان باید نماز را رو به سوی کعبه بگذارد که به این اعتبار به آن «قبله» می گویند. امّا برای افردی که از آن دورند محاذات حقیقی میسّر نیست، و همین میزان که بگویند رو به قبله نماز می خواند، کافی است.

نمازگزار باید برای قبله یقین و اطمینان پیدا کند، چه از راه قبله نمای صحیح و معتبر و چه از راه آفتاب و ستاره ها (برای کسی که اشنا به استفاده از آنها است) و بسیاری راه های دیگر برای پیدا کردن قبله، و در صورتی که نتوانست اطمینان پیدا کند به هر طرف که احتمال بیشتر می یابد، نماز بخواند.

تکبیرة الاحرام
“نماز” با گفتن “الله اکبر” آغاز می شود، گفتن “الله اکبر” در آغاز نماز به معنای جدایی از غیر خدا و پیوستن به اوست. اعلام بزرگی پروردگار و دوری جستن از تمام قدرت های دروغین است.

آموزش نماز

با این تکبیر به حریم نماز وارد می شویم و برخی کارها بر ما حرام می شود. هنگامی که نماز را شروع می کنیم باید متوجّه باشیم که چه نمازی را می خوانیم؛ مثلا نماز ظهر است یا عصر و آن را تنها برای اطاعت فرمان خداوند بجا آوریم که این همان “نیّت” است و از اجزای اصلی نماز به شمار می آید.
 
هنگام گفتن “الله اکبر” مستحبّ است، دستها را تا مقابل گوشها بالا ببریم. پس از گفتن “الله اکبر” سوره حمد را می خوانیم:

آموزش نماز همراه با تصویر

  بسم الله الرحمن الرحیم
(الْحَمْدُ للّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ  الرَّحْمـنِ الرَّحِیمِ  مَالِکِ یَوْمِ الدِّینِ إِیَّاکَ نَعْبُدُ وإِیَّاکَ نَسْتَعِینُ اهدِنَــــا الصِّرَاطَ المُستَقِیمَ صِرَاطَ الَّذِینَ أَنعَمتَ عَلَیهِمْ غَیرِ المَغضُوبِ عَلَیهِمْ وَلاَ الضَّالِّینَ)
 
پس از سوره حمد، یک سوره دیگر از قرآن را می خوانیم به عنوان نمونه، می توان سوره توحید را خواند:

آموزش نماز به کودکان

سوره توحید
 بسم الله الرحمن الرحیم
(قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ اللَّهُ الصَّمَدُ لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ وَلَمْ یَکُن لَّهُ کُفُوًا أَحَدٌ)
 
پسرها و مردها باید در نماز صبح، نماز مغرب و نماز عشا، حمد و سوره را (در رکعت اول و دوم) بلند بخوانند ولی دخترها و بانوان، اگر نامحرم صدای آنان را نشنود می توانند بلند بخوانند و در نماز ظهر و نماز عصر همه باید حمد و سوره را آهسته بخوانند.

انسان باید نماز را یاد بگیرد که غلط نخواند و کسی که اصلا نمی تواند صحیح آن را یاد بگیرد، باید هر طور که می تواند بخواند و بهتر آن است که نماز را به جماعت بجا آورد.  

آموزش تصویری نماز

  رکوع نماز
رکوع نماز پس از تمام شدن حمد و سوره سر به رکوع خم می کنیم و دستها را به زانوها می گذاریم و می گوییم:

“سبحان ربی العظیم و بحمده”
و یا می گوییم: “سبحان الله، سبحان الله، سبحان الله”

 واجبات رکوع:
۱. خم شدن به اندازه‌یی که بتواند دستها را به زانو بگذارد
۲. ذکر
۳.  آرامش بدن در حال گفتن ذکر رکوع
۴. ایستادن بعد از رکوع
۵. آرامش بدن بعد از رکوع

سجده نماز
سپس سر از رکوع برداشته (می ایستیم) و آنگاه به سجده می رویم و هفت عضو بدن؛ یعنی پیشانی، کف دو دست، سر زانوها و نوک انگشتان بزرگ پا را بر زمین گذاشته و می گوییم:

“سبحان ربی الاعلی و بحمده”
یا “سبحان الله” را سه مرتبه تکرار می کنیم.
 

واجبات سجده:
۱. گذاشتن هفت عضو از بدن بر زمین.
۲. ذکر.
۳. آرامش بدن در حال ذکر سجده.
۴. بر زمین بودن هفت عضو در هنگام ذکر.
۵. سر برداشتن و نشستن و آرامش بین دو سجده.
۶. مساوی بودن جاهای سجده، مگر به اندازه‌ی چهار انگشت بسته.
۷. پاک بودن جایی که پیشانی را بر آن می‌گذارد. (خاک یا سنگ یا چیزهای دیگر که از زمین می روید و برای خوراک و پوشاک انسان مصرف نمی شود نیز صحیح است)
۸. حایل نبودن چیزی بین پیشانی و آنچه بر آن سجده می‌کند.
۹. گذاشتن پیشانی بر چیزی که سجده بر آن صحیح است.
۱۰. نشستن بعد از سجده‌ی دوم در رکعاتی که تشهّد ندارد بنابر احتیاط واجب.

سجده دوم نماز
پس از سجده اول، می نشینیم و بار دیگر به سجده رفته و سجده دوم را مانند سجده اول بجا می آوریم. با تمام شدن سجده دوم، یک رکعت نماز به پایان می رسد؛ یعنی تا بدینجا، رکعت اول نماز را خوانده ایم، بنابراین بطور خلاصه، رکعت اول نماز عبارت است از:

تکبیره الاحرام (گفتن “الله اکبر” در آغاز نماز)
قراءت (خواندن حمد و سوره)
رکوع و ذکر آن
 دو سجده و ذکر آنها

تصاویر آموزش نماز

   رکعت دوم نماز
پس از تمام شدن رکعت اول نماز، بدون آنکه صورت نماز به هم بخورد و یا فاصله ای ایجاد شود، از جا برخاسته، بار دیگر می ایستیم و حمد و سوره را به همان ترتیبی که در رکعت اول نماز گفته شد، می خوانیم.   

آموزش نماز

قنوت نماز
در رکعت دوم نمازهای روزانه، بعد از تمام شدن حمد و سوره و قبل از رکوع، مستحب است، دستها را روبروی صورت گرفته و دعایی بخوانیم؛ این عمل را “قنوت” گویند.در قنوت نمازمی توان این دعا را خواند:

 آموزش نماز به کودکان

“ربّنا آتنا فی الدنیا حسنة و فی الآخرة حسنة و قِنا عذاب النار”
 
پیامبر خدا (ص) فرمود: “کسی که قنوت نمازش طولانی تر باشد، حسابرسی او در روز قیامت راحت تر است.

پس از قنوت، رکوع وسجده ها را مانند رکعت اول بجا می آوریم.    

 آموزش تصویری نماز

تشهد نماز
در رکعت دوم هر نماز، پس از تمام شدن سجده دوم باید در حالی که رو به قبله نشسته ایم “تشهّد” نماز را بخوانیم؛

یعنی بگوییم:
“اشهد ان لا اله الا الله وحده لا شریک له و أشهد أنَّ محمّداً عبده و رسوله الّلهمَّ صلِّ علی محمد و آل محمد”
 
سلام نماز
تا اینجا رکعت دوم نماز هم تمام می شود و اگر نماز دو رکعتی باشد؛ مانند نماز صبح، بعد از تشهد، با گفتن سلام، نماز را تمام می کنیم؛ یعنی می گوییم:

السلام علیک ایّها النبی و رحمة الله و برکاته

السلام علینا و علی عباد الله الصالحین

السلام علیکم و رحمة الله و برکاته

اکنون نماز صبح را فرا گرفتیم و چنانچه نمازی که می خوانیم سه رکعتی یا چهار رکعتی باشد، باید در رکعت دوم نماز، بعد از خواندن تشهد، بدون آن که سلام نماز را بگوییم، بایستیم و رکعت سوم نماز را بخوانیم. 

آموزش نماز همراه با تصویر

  رکعت سوم نماز
رکعت سوم نماز هم مانند رکعت دوم است، با این تفاوت که در رکعت دوم نماز باید با حمد و سوره بخوانیم، ولی در رکعت سوم، سوره و قنوت ندارد و فقط “حمد” را می خوانیم و یا به جای حمد، سه مرتبه می گوییم:

“سُبحانَ اللهِ و الحَمدُ للهِ وَ لا اِلهَ الاّ اللهُ و اللهُ اکبرُ”
 پس اگر نماز مغرب می خوانیم، باید بعد از سجده دوم (در رکعت سوم) تشهّد بخوانیم و با سلام، نماز را پایان دهیم: 

تصاویر آموزش نماز

 رکعت چهارم نماز
اگر نمازی که می خوانیم چهار رکعتی باشد؛ یعنی: نماز ظهر یا  نماز عصر یا نماز عشا؛ پس از سجده ها (در رکعت سوم) بدون آنکه تشهّد یا سلام را بخوانیم، می ایستیم و رکعت چهارم را مانند رکعت سوم انجام می دهیم و در پایان نماز؛ یعنی پس از سجده دوم می نشینیم و تشهّد و سلام را می خوانیم و نماز را تمام می کنیم.   

آموزش نماز

 
مبطلات نماز:
۱. از بین رفتن یکی از چیزهایی که باید در حال نماز رعایت شود، مثل پوشش واجب یا غصبی نبودن مکان.  
۲. باطل شدن وضو.
۳. پشت به قبله نماز خواندن.
۴. حرف زدن.
۵. دست بسته نماز خواندن آنگونه که بعضی از فرق اسلامی انجام می‌دهند.
۶. آمین گفتن بعد از حمد.
۷. خندیدن.
۸. گریه کردن.
۹. به هم خوردن صورت نماز، مانند کف زدن و به هوا پریدن.
۱۰. خوردن و آشامیدن.
۱۱. شک‌هایی که نماز را باطل می‌کند، مانند شک در رکعتهای نماز دو رکعتی یا سه رکعتی.
۱۲. کم و زیاد کردن ارکان، مانند کم و زیاد کردن رکوع.

آموزش نحوه خواندن نماز به صورت نشسته برای آنان که عذری دارند

همه ما مسلمانان معتقدیم که تحت هیچ شرایطی نمی شود نماز را ترک کنیم. درمواردی شاید دیده باشیم کسانی با مشکلات جسمی مثل زانو درد، کمر درد، آرتروز، کهولت سن یا زمان بارداری در ادای فریضه نماز که جزء اصول دین است سستی و کاهلی می کنند که این اینگونه برخورد بانماز در دین ما جایز نیست.
نمازگزاران گرامی میدانند که نماز ستون دین ونشانه ایمان است و نماز خواندن جزء واجبات دین اسلام است. کسی که العیاذ بالله نماز نخواند و آن را ترک کند ناشی از ضعف ایمان و بی توجهی به فرمان الهی است پس ادای فریضه نماز تحت هر شرایطی الزامیست.

قابل توجه است در مواقعی که عذری پیدا شود توصیه میشود از صندلی نماز استفاده شود نمازگزاران باید بدانند که حتی الامکان باید نماز را بصورت عادی و ایستاده انجام داد و ارکان نماز را رعایت نمایند.

یکی از ارکان نماز قیام است (یعنی موقع تکبیرة الاحرام و پیش از رفتن به رکوع نمازگزار ایستاده باشد) نمازگزارانی که عذر جسمی و شرعی دارند باید بدانند که تا جایی که امکان دارد باید ارکان نماز مثل تکبیرة الاحرام، قیام، رکوع و سجود را بصورت صحیح انجام داد. مگر این که حس کنند نمی توانند و یا طبق دستور پزشک منع شده باشند.

نمازگزار باید به هر اندازه که مى تواند ولو با تکیه دادن به دیوار و امثال آن بایستد، درصورتی که فرد می تواند حمد و سوره را ایستاده بخواند و رکوع را نمیتواند، می تواند بعد از حمد و سوره بر روی صندلی بنشیند. متأسفانه دیده می شود بعضی از سالخوردگان از خانه تا مسجد با عصا حرکت می کنند ولی در نماز به میزان یک حمد و سوره نمی ایستند! باید توجه نمود چه بسا اگر نتوان حمد و سوره را ایستاده بخواند و تنها تکبیره الاحرام را میتواند بایستد؛ باید چنین کند. از همان اول نمیتواند روی صندلی یا زمین بنشیند. پس تا آن جا که امکان دارد باید اجزاء و شرایط نماز را رعایت نماید.

وضعیت خواندن نماز بصورت نشسته:
در صورتی میتوان نماز را بصورت نشسته خواند که یکی از این دو وضعیت را داشته باشد
1- در قیام کردن ضعیف باشد
2- ایستادن باعث به خطر افتادن سلامتی شود

آموزش تصویری خواندن نماز بصورت نشسته با صندلی نماز:

نحوه قیام کردن
 

خواندن حمد و سوره
 

نحوه رکوع کردن
 

نحوه سجده کردن به صورت نشسته
 

قنوت در نماز
 

خواندن تشهّد و سلام در نماز به صورت نشسته
 
آموزش خواندن نماز بصورت نشسته بر روی زمین:
اما کیفیت نماز نشسته اینست که در حال نشسته پس از نیّت، تکبیرة الاحرام گفته میشود و بعد از حمد و سوره موقع رکوع سر را تا روبروی زانوها خم می کنیم و بعد از آن به وضعیت نشسته قرار می گیریم و بعد به سجده می رویم. و رکعت دوم هم به همین صورت انجام میشود و در حال نشسته تشهّد و سلام خوانده میشود.

برگرفته شده از: أربعینات chelhadith.ir