مباهله از ریشهٔ «بهل» می باشد و «بهل» در اصل به معنای رها کردن ،وانهادن و ترک نمودن است .

«بُهْلَه» و «بَهْلَه» به معنای لعنت کردن است .، بَهَلَهُ : لَعَنَهُ، يَهْلَةُ اللَّهِ : لَعْنَةُ اللّه. 

«إبتهال» از باب افتعال به معنای تضرّع و تلاش در دعا .

« مُباهَلَه» از باب مفاعله به معنای « مُلاعَنَه » یعنی: دو نفر، یا دو گروه در یک موضوع مورد اختلاف با یکدیگر اجتماع کنند و از خدا بخواهند که لعنت خود را بر شخص یا گروه ستمگر قرار دهد. 

نیایشگری که جز خدا همه چیز را فرو نهاده، با یک اخلاص فقط به خدا توجّه می کند ،نیایشِ او را «ابتهال» گویند.

دو طرف متخاصم پس از مباهله یکدیگر را یله و رها کرده در معرض لعنت خدا قرار می دهند.

شخصی که از کسی بیزاری جسته او را مورد لعن قرار می دهد، او را وانهاده به حال خود ترک می کند.

آیۀ مباهله
آیه 61 سوره مبارکه ،آل عمران، به «آیه مباهله معروف است زیرا در این آیه پیامبر اکرم صلى اللّه عليه و آله وسلم و مأموریت یافته که با نصارای نجران مباهله کند :

«فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَكُمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَكُمْ وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ» ؛

پس از آنچه از دانش به تو داده شده، اگر کسی در مورد او حضرت عیسی با توجّه به محاجه و ستیز برخیزد، پس بگو بیایید ما فرزندان خود و شما فرزندان خود را فراخوانیم ما زنان خود و شما زنان خود را فراخوانیم ما خویشتن خود و شما خویشتن خود را دعوت کنیم آنگاه مباهله کنیم و لعنت خدا را بر دروغگویان قرار دهیم.

منبع:مباهله، سند هویت شیعه/ علی اکبر مهدی پور

در کتاب مفاتیح الجنان برای روز شریف مباهله(بیست و چهارم ذی الحجه) توصیه به اعمال زیر شده است: اوّل: غسل دوّم: روزه سوّم: دو رکعت نماز و آن مثل روز عید غدیر است در وقت و کیفیّت و ثواب و آیة الکرسى که در نماز مباهله است تا هُمْ فیها خالِدُونَ است. چهارم: خواندن دعاى مباهله که شبیه به دعاى سحرهاى ماه رمضان است و من اختیار مى کنم روایت شیخ را در مصباح فرموده دعاء روز مباهله روایت شده است.
 

  
امام صادق علیه السلام به نقل از امام باقر علیه السلام فرمودند: اگر بگویم اسم اکبر(اسم اعظم) در این دعاست درست است و اگر مردم بدانند چه اجابتی در آن نهفته است سراسیمه به تعلیم آن روی می آورند. من این دعا را بر حاجاتم مقدم می کنم و دعایم به اجابت می رسد. این همان دعای مباهله است که(پس از دستور مباهله) در آیه شریفه: فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَکُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَکُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَکُمْ،جبرئیل بر پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم نازل شد و ایشان را از این دعا آگاه ساخت. به ایشان فرمود تو و جانشینت(امام علی علیه السلام) و دو نوه ات و دخترت بیرون روید و با این دعا با آن گروه مباهله کنید. امام صادق علیه السلام می فرمایند:گنج های دانشی که نزد خداوند است بهتر و باقی تر(از هر چیز) است، پس با این دعا از خداوند طلب شفاعت کنید و از کسانی که اهلیتش را ندارند _همچون سفیهان و منافقان_ کتمان نمایید. دعا این است:

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ بَهَائِكَ بِأَبْهَاهُ وَ كُلُّ بَهَائِكَ بَهِيٌّ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِبَهَائِكَ كُلِّهِ‏

خدايا از تو درخواست مى ‏كنم بحق نورانيترين مراتب انوارت در صورتى كه تمام مراتب آن نورانى است خدايا پس درخواست ميكنم بحق تمام مراتب نورانيتت

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ جَلاَلِكَ بِأَجَلِّهِ وَ كُلُّ جَلاَلِكَ جَلِيلٌ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِجَلاَلِكَ كُلِّهِ‏

خدايا از تو درخواست ميكنم بحق عاليترين مراتب جلالت در صورتى كه تمام مراتب جلالت عالى است خدايا پس از تو درخواست مى‏ كنم بحق تمام مراتب جلالت

اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ مِنْ جَمَالِكَ بِأَجْمَلِهِ وَ كُلُّ جَمَالِكَ جَمِيلٌ اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِجَمَالِكَ كُلِّهِ‏

خدايا از تو درخواست مى ‏كنم بحق نيكوترين مراتب جمالت در صورتى كه تمام مراتب جمالت نيكو است خدايا پس درخواست مى‏ كنم بحق تمام مراتب جمالت

ادامه »

مکه و اطراف آن در لجن زار خرافات و بت پرستی و فساد و آدم کشی غرق بود.ظلمت جهل سراسر آن را فرا گرفته بود و دعوت آشکار مردم به سوی اسلام ممکن نبود.بلکه نیاز به هسته ای مرکزی و گروهی قوی از یاران فداکار و مؤمنان اولیه داشت.ازاین رو پیامبر صلّی الله علیه و آله مدت سه سال به طور مخفیانه با برخی افراد تماس می گرفت و آنها را به اسلام دعوت می کرد.

همان طور که قبلاً بیان شد نخستین کس از زنان که به اسلام ایمان آورد, حضرت خدیجه و نخستین کس از مردان علی بن ابی طالب بود؛زیرا او سال ها در خانۀ رسول الله زندگی می کرد و زیر نظر او پرورش یافته بود و در کوه و صحرا با او بود و هنگامی که در کوه حِرا مشغول عبادت بود, این نوجوان هوشمند،برای او آب و غذا می برد.

بنابراین عطر رسالت را از سال ها پیش دریافته بود و به محض مبعوث شدن آن حضرت،به پیامبری ایشان ایمان آورد.در این سه سال, پیامبر در غارها و پشت کوه ها و دور از چشم مردم با علی بن ابی طالب و خدیجه نماز جماعت می خواندند.

منبع:تاریخ پیامبر و اهل بیت علیهم السلام / علی بمان ملک احمدی.

پیامبر وقتی به پایین کوه رسید که هوا روشن شده بود.طبق معمول به مسجدالحرام رفت و کعبه را طواف کرد و به سوی خانه روان شد.خدیجه که بیدار و منتظر بود, به استقبال محمد شتافت و با دیدن پیامبر گفت:این چه نوری است که بر چهره شما مشاهده می کنم؟!پیامبر فرمود:خدیجه جان!جبرئیل بر من نازل شده و پیام خدا را آورد که دعوت به سوی خدا را آغاز کن و به مردم فرمان ده که بگویند:«لا اله الا الله محمد رسول الله»تو هم بگو:«لا اله الا الله محمد رسول الله».خدیجه درحالی که اشک در چشمانش حلقه زده بود گفت:یا رسول الله!:«به یگانگی خداوند و این که محمد فرستاده اوست گواهی می دهم».

پیامبر صلّی الله علیه و آله به خدیجه فرمود:«ای خدیجه!من در خود احساس سرما می کنم؛بالاپوشی بر من بپوشان».اما همین که خوابید, از جانب خداوند به او ندا رسید:«ای جامه به خود پیچیده!برخیز و مردم را بترسان و خدایت را تکبیر بگو و به بزرگی یاد کن.»پیامبر از جای خود برخاست و انگشت در گوش خود گذاشت و فرمود:الله اکبر،الله اکبر.صدای آن حضرت در عالم طنین انداخت و همه بیداردلان عالم با تکبیر پیامبر خدا همراهی کردند.

منبع:تاریخ پیامبر و اهل بیت علیهم السلام / علی بمان ملک احمدی.

پیامبر صلّی الله علیه و آله از این که قبیله قریش او را تکذیب کنند, در اندیشه بود و بیم داشت که به او نسبت دیوانگی داده یا بگویند شیطان بر او مسلط شد؛حال آن که منفورترین چیزها در نزد او شیطان و گفتار و کردار دیوانگان بود.ازاین رو خداوند اراده کرد که این افکار را از ذهن پیامبر بزداید؛لذا،کوه و سنگ را به زبان آورد کرد و هرگاه پیامبر بر آنها عبور می کرد او را چنین ندا می دادند که:

«السّلامُ عَلَیکَ یامُحَمَد،السَّلامُ عَلَیکَ یا وَلِیَّ اللهِ،السَّلامُ عَلَیکَ یا رَسُول اللهِ»؛بشارت باد تو را که خداوند بزرگ تو را بر همه انسان های گذشته و آینده برتری داده است.از کلام قریش که تو را دیوانه بخوانند غمگین مباش؛زیرا که انسان برتر،کسی است که خدا او را برتری دهد .

💖‌‌💖‌‌💖‌‌💖‌‌💖‌‌💖‌‌💖‌‌💖‌‌💖‌‌💖‌‌💖‌‌💖‌‌‌

منبع:تاریخ پیامبر و اهل بیت علیهم السلام / علی بمان ملک احمدی.