عصر غیبت، دوران آزمایش دینداری است
چرا امام زمان(عجل الله تعالي فرجه الشريف) از نظرها غایب است؟
در بحث غیبت امام زمان(عجل الله تعالي فرجه الشريف) روایات زیادی داریم که از جمله آمده غیبت سری از اسرار الهی است.در بعضی روایات هم به عللی اشاره شده است.حضرت حجت(عجل الله تعالي فرجه الشريف) به دلیل اینکه در آن موقعیت زمانی امکان ظهور ایشان نبوده است ؛خداوند متعال به خاطر حفظ جان ایشان او را از نظرها پنهان کرده است واین باعث شده که ما امام زمان را نبینیم ویا اگر او را ببینیم، نشناسیم.
از جمله علل دیگر اینکه دوران غیبت امام عصر(عجل الله تعالي فرجه الشريف) یک امتحان الهی برای بندگان خداست. امام باقر(عليه السلام) در این زمینه میفرماید: در دوران غیبت خداوند شما را غربال می کند تا خالصها از ناخالصها تمییز داده شوند. به این معنا که امام چون برای ظهور به یاران راستین و واقعی نیاز دارند؛ باید مشخص شود چه کسانی آمادگی کامل برای بودن در رکاب آن حضرت را دارند. پس دوران غیبت آزمایشی از آزمایشهای خداوند است.
سوالی که ممکن است پیش بیاید این است که شاید ما از هر لحاظ آمادگی کامل برای همراهی در رکاب ایشان را پیدا کنیم ولی عمرمان کفاف ندهد وقبل از ظهور ایشان از دنیا برویم. جواب این است که اینجا با بحث رجعت، خداوند متعال انسانهای صالحی که آرزوی بودن با امام زمان(عجل الله تعالي فرجه الشريف) را داشتند، دوباره زنده میکند وهمراه با ایشان خواهند بود. یعنی در عالم برزخ ندایی سر داده می شود که ای یاران امام اگر میخواهید امامتان را یاری کنید الان موقع ظهور است؛ از قبرهایتان بلند شوید واو را یاری کنید.
لذا بحث رجعت این موضوع را حل میکند که اگر امروز یار با وفای امام زمان باشیم در دوران ظهور حضرت اگر هم در دنیا نباشیم باذن الله رجعت خواهیم کرد و در رکاب حضرت قرار خواهیم گرفت.
از دیگر علل غیبت ایشان می تواند تأدیب انسانها باشد. به این معنا که یازده امام آمدند یکی پس از دیگری، ولی حقشان ادا نشد ودر نهایت مظلومیت به شهادت رسیدند. جامعه بشری باید متوجه باشد که اگرقدر امام وقت خودش را ندانسته باشد؛ خداوند فرموده که ما آن جامعه را از حضور امام محروم میکنیم ومنتظر نسلی هستیم تا صلاحیت درک دوران ظهور را داشته باشد.
چهارمین دلیل غیبت امام زمان این است که خداوند فرموده علت غیبت امام عصر آزادگی امام است واینکه ایشان زیر بیعت هیچ یک از حکام زمان نیست. چون میبینیم در دوران ائمه معصومین به نوعی تحت بیعت حکومتی از حکومتها بودند، چرا که علل وعوامل روزگار باعث این موضوع شده بود.حالا زمانی که امام در پرده غیبت تشریف دارند هیچ حکومتی نمیتواند بر او ادعای حاکمیت داشته باشد.
سؤال مهمی که درباره ولی عصر(عجل الله تعالي فرجه الشريف) وجود دارد معنای غیبت آن حضرت است؟
آیا ما امام زمان(عجل الله تعالي فرجه الشريف) را میبینیم ولی نمیشناسیم یعنی ایشان در بین ما وجود دارند و ما قادر به شناختن ایشان نیستیم یا نه اصلا دیده نمیشوند و از نظر ما ناپیدا هستند؟
اینکه غیبت امام به چه معناست باید بگویم غیبت به معنای پنهان بودن از دیدگان است. و گاهی اینچنین است که ما اورا میبینیم ولی نمیشناسیم. گاهی هم اصلا لایق دیدن ایشان نیستیم. در حقیقت پنهان از دیدهگان، نه اینکه غیبت یعنی امام نباشد .
آيا شخص حضرت از دیدگان پنهان هستند یا شخصیت حضرت؟
البته گاهی شخصیت و گاهی هم شخص و شخصیت امام پنهان هستند. از نائب دوم امام محمد ابن عثمان سوال شد آیا میتوان امام را دید؛ گفت: بله قطعا حضرت در مناسک حج بخصوص در عرفات حضور دارند ولی مردم شخصیت ایشان را نمیشناسند به این معنا که امام به عنوان یک شخص در مناسک حج بخصوص درعرفات حضور دارند اما مردم شخصیت او را نمیشناسند. من فکر میکنم آن حال وهوایی که حاجیان در عرفات ومنا دارند به خاطر حضور حضرت ولیعصر(عجل الله تعالي فرجه الشريف) در جمع آنان باشد.
در چه زمانها و مکانهایی حضرت حضور دارند؟
من این را به دوگونه پاسخ می دهم. در جاهایی حضور فیزیکی وجسمی دارند مثل مناسک حج ودر بعضی جاها بر اساس روایات امام حضور معنوی دارند. آیه ۱۱۹سوره توبه به وضوح بیان میدارد که در هر عصر ودورهای باید راستگویانی در عقیده وعمل وگفتار وجود داشته باشند. لذا ما نمی توانیم زمانی را تصور کنیم که امام حضور نداشته باشد. پس در همه زمان ها امام حضور دارند به خصوص حضور معنوی. قرآن شریف میفرماید: «و هومعکم این ما کنتم» خداوند با شماست هر کجا که می خواهید باشید، این میتواند تاویل و مصداقش امام زمان باشد. یعنی امام زمان با شما هست هر کجا که میخواهید باشید.
دلیل دیگر، اینکه در دعای عدیله که منصوب به امام امیرالمومنین (عليه السلام) است، میفرمایند: «ببقائه بقیت الدنیا وبیمنه رزق الوری وبوجوده ثبتت الارض و السماء» به بودن امام زمان دنیا باقی است، به برکت حضور امام است که دنیا روزی می خورد، به وجود آن حضرت است که آسمان و زمین برپاست. و خداوند متعال در سوره توبه، آیه ۱۰۵ میفرمایند: ای پیغمبر به مردم بگو هر کاری می خواهید بکنید اما بدانید خدا و رسول و مؤمنین میبینند. وقتی ما در دعای روز جمعه خطاب به امام زمان میگوییم «السلام علیک یاعین الله فی خلقه» مراد از عین الله امام زمان است که با حضور معنوی ایشان نظاره گر بر اعمال ما هستند همانطور که خدا ورسول این چنین هستند.