استحكام روابط خانوادگي

استحكام روابط خانوادگي

يكي  از آثار اجتماعي حيا در جهت استحكام روابط خانوادگي، ادا كردن و رعايت حقوق والدين است. امام صادق عليه السلام به مفضّل فرمود: «فَإِنَّ مِنَ النَّاسِ مَنْ لَوْلَا الحَيَاء لَمْ يَرْعَ حَقَّ وَالِدَيْهِ؛ اگر حيا نبود، نزد مردم حقوق والدين رعايت نمي‌شد».1
از‌اين‌روايت درمي‌يابيم، كساني كه حيا دارند، حقوق والدين را رعايت ميكنند. اين موضوع منحصر به يك فرد نيست، بلكه همه افراد جامعه، اعم از زن و مرد را شامل مي‌شود. صاحبان حيا، حقوق فرزندان و همسران، همسايگان و حتي شهروندان را هم رعايت مي‌كنند.
خداوند در قرآن مجيد دستور داده است كه به پدران و مادران خود احترام بگذاريد و حتي درباره ايشان، كلمه «اف» را هم به كار نبريد و با كلمات مهرآميز و نيكو آنان را صدا بزنيد. از طرفي اگر والدين حقوق فرزندان را پايمال كنند، عاق فرزندان هستند. براي نمونه، اگر آنان را درست تربيت يا حقوق آنان را ادا نكنند، از فرزندان نيز انتظاري نمي‌توانند داشته باشند. از‌اين‌رو، امير مؤمنان علي عليه السلام فرمود:
جَعَلَ اللهُ سُبْحَانَهُ حُقُوقَ عِبَادِهِ مُقَدَّمَةً لِحُقُوقِهِ، فَمَنْ قَامَ بِحُقُوقِ عِبَادِهِ اللهِ كَانَ ذَالكَ مُؤَدِّياً إِلَي القِيَامِ بِحُقُوقِ اللهِ.2
خداي سبحان حقوق بندگانش را مقدمه حقوق خود قرار داده است. پس كسي كه براي اداي حقوق بندگان خدا احترام كرد، اين كار او را به سوي قيام به اداي حقوق خداوند نيز سوق مي‌دهد.
يكي ديگر از آثار تربيتي ـ اجتماعي حيا، در جهت استحكام روابط خانوادگي، رعايت حقوق بستگان و خويشاوندان است. در اين باره امام صادق عليه السلام به مفضّل مي‌فرمايد: «… فَإِنَّ مِنَ النَّاسِ مَنْ لَوْلَا الْحَيَاء و… لَمْ يَصِلْ ذَا رَحِمِ…؛ بدون ترديد اگر مردم حيا نداشتند، به صله رحم‌ها رسيدگي نمي‌كردند…».3
از‌اين‌روايت درمي‌يابيم كه افراد باحيا، اهل صله رحم هستند؛ يعني از حال همديگر باخبرند و با هم رفت و آمد مي‌كنند و در شادي و غم يكديگر شريكند.

ترويج فرهنگ
1. بحارالانوار، ج2، ص25.
2. همان.
3. همان.