آفت تکبر و غرور

آفت تکبر و غرور

تکبر و غرور یکی از بدترین رذایل اخلاقی و ریشه تمام بدبختیها و صفات زشت انسانى که از ان به عنوان یکی از راههای ورود شیطان به زندگی انسان است .این صفت از گناهان نابخشودنی در درگاه خداوند است همان درد کشنده ای است که شیطان را از عرش به فرش فرو کشید.شیطان كسی بود كه شش هزار سال خدا را عبادت و پرستش نموده بود و این انحطاط به خاطر یك لحظه تكبر در برابر دستور خدا بود.

«تکبّر» در لغت؛ به معنای خود را بزرگ پنداشتن میباشد ، کسی که مطمین باشد که بر دیگری برترى و رجحان دارد، و دیگری را حقیر شمارد.آثار سوء تكبر و غرور فقط در داستان آفرینش آدم دیده نمى‏ شود بلکه نقش مخرب ان در تمام دوران زندگی پیامبران و امامان (علیهم السّلام) نیز دیده میشود .

در قرآن کریم تکبر از صفات بسیار نکوهیده بشر شمرده شده است. در برخی آیات به کلمة متکبر تصریح شده است ؛ آیاتی که دوزخ را جایگاه متکبران معرفی می کند (نحل : 29؛ زمر: 60، 72 ؛ غافر: 76)، از این جمله است . در برخی آیات نیز با کلمات مستکبر (نحل : 23) و استکبار (نساء: 173) و خرامندة فخرفروش ( مُختالٍ فَخور ) (لقمان : 18؛ حدید: 23) به این معنــا اشاره شده است .

در آیة 72 سورة زمر، فرشتگانِ عذاب از میان تمام رذایل انسان بر تکبر دوزخیان تأکید دارند؛ از این نکته می توان دریافت که سرچشمة اصلی گناهان ، تکبر و تسلیم نشدن به حق است . در برابر، به قرینة آیة 50 سورة نحل می توان نشانة نفی استکبار را عمل به اوامر الاهی بدون چون و چرا دانست .

همچنین در منابع حدیثی ، روایات زیادى دربارهٔ مذمت تكبر و علاج و آثار آن آمده است.مردى خدمت رسول خدا(صلّی الله علیه وآله) آمد و گفت: یا رسول‌الله من فرزند فلان بن فلان هستم و پدران خود را تا نهم بشمارش در آورد، رسول خدا فرمود: تو دهمین نفر آن‌ها هستى که در آتش گرفتار خواهى شد (ترجمه بحار الانوار، ج‏۲، ص۶۰۷) با این فخر فروشی در توهم باارزش گشتن و اوج گرفتن در اذهان اطرافیان خویش فرو می‌رود. غافل از این که خیال او دور از واقعیت و آن پست شدن در نزد دیگران است.

یکی از راههای مقاله در برابر تکبر خواندن نماز است. نماز خودبینی و تكبر را از بین میبرد و تواضع در برابر خدا می آموزد،انسان در شبانه و روز 34 بار پیشانی بر خاك و زمین می نهد و به سجده می افتد كه نشانه و سمبل تواضع است و به این ترتیب خود را بنده كوچك و ناچیز خدا دانسته و هر گونه خود خواهی و غرور را از خود دور می سازد.

پروردگارا! مرا از تکبر دور کن تا بتوانم به احساسات، عقاید و افکار دیگران ارزش و احترام بگذاریم….

امین …