قبول كنيم كه جرّ و بحث بخش طبيعي از روابط في ما بين زن و شوهر است. خصوصيات و تربيت متفاوت زوجين باعث بروز اختلاف سليقه و به دنبال آن بحث و جدل مي شود. اگر شما هم جزو افرادي هستيد كه جرّ و بحث، جزئي از زندگي شان محسوب مي شود و برخوردها باعث بروز احساس خستگي، آسيب و سرگشتگي در شما مي گردد، اگر مي خواهيد رابطه خود را كماكان با همسرتان حفظ كنيد، زمان آن رسيده است كه با اعلام آتش بس مسائل و مشكلات موجود را برطرف نماييد.
اولين گام براي انجام اين كار روشن شدن اين مطلب است كه «به خاطر چه چيزي با يكديگر جر و بحث مي كنيد؟»
در اينجا بعضي روش هاي پيشنهادي به شما كمك مي كند تا اوضاع نابسامان خانه را تا حدّ زيادي آرام سازيد. بعضي از اين روش ها نيازمند توافق دو جانبه در مورد بحث ها مي باشد و بعضي ديگر مي تواند به طور انفرادي اجرا شود:
از خود آگاه باشيد! داشتن خودآگاهي و احساس مسؤوليت از جمله نخستين گام ها در كمك به شما براي مرتب كردن اوضاع و جرّ و بحث هايتان است. شما نمي توانيد شريك زندگي تان را تغيير دهيد. بلكه فقط قادر به تغيير خود هستيد. امّا اگر شما تغيير كنيد، قطعاً همسرتان نيز عكس العمل متفاوتي از خود نشان خواهد داد و او نيز با آرامي شروع به تغيير خواهد كرد. در اينجا چند روش مصالح آميز براي كساني كه داراي چنين مشكلي هستند، آورده شده است.
بهترين را تصور كنيد! هرگز به همسر خود مظنون نشويد مگر اينكه شاهدي مطمئن غير از آن را به شما ثابت نمايد.
وجدان خود را در نظر داشته باشيد! آيا اين جر و بحث ها به خاطر كاري است كه شما از آن اجتناب مي كنيد؟ مانند عذرخواهي، مصالحه و يا بخشيدن.
مطمئن باشيد كه با اين دعواها شما نخواهيد توانست غرورتان را حفظ كنيد.
تحت تأثير چيزي قرار نگيريد! مسائل خارج از خانه نقش عمده اي در بروز جر و بحث هاي موجود دارد. آيا فكر مي كنيد تحت فشار هستيد؟ خستگي، مسائل هورموني و يا چيزهاي ديگر باعث عصبانيت شما مي شود.
مانند بزرگسالان رفتار كنيد! آيا در دام رفتارهاي كودكانه گرفتار شده ايد؟
عبوس هستيد و كله شقي مي كنيد يا رفتار والدين سرزنش كننده را در پيش گرفته ايد؟
از خود فروتني نشان مي دهيد يا ايرادگيري مي كنيد و يا قصد تنبيه طرف مقابل خود را داريد؟ يك فرد بالغ بايد آرام، هشيار، شنونده و در همه حال آماده مذاكره باشد.
احساس خاص خود را داشته باشيد! شريك زندگي تان نمي تواند شما را مجبور به درك احساس خاصي كند. احساسات هر كس تحت كنترل خودش است. اگر عصباني هستيد بگوييد من عصباني ام چون… نه اينكه تو مرا عصباني كرده اي.
ارتباطهاي خود را قوي تر كنيد! برقرار كردن يك ارتباط خوب از جمله مسائل حياتي براي صلح كردن است. اغلب جر و بحث ها به اين علّت ادامه مي يابند كه يكي و يا هر دو نفر احساس مي كنند گوش شنوايي وجود ندارد. نكات زير به شما براي شنيده شدن و يا اينكه به همسرتان نشان دهيد كه به او گوش مي دهيد كمك مي كند. امّا به ياد داشته باشيد تا زماني كه عصباني هستيد، شنيدن كار آساني نيست. در اينجاست كه شما در مي يابيد، بهتر است قبل از صحبت با همسر خود عصبانيتتان فروكش كند.
گوش كنيد! بخش مهمي از برقراري ارتباط در گوش كردن است. به همسرتان گوش دهيد بدون اينكه قضاوت كنيد و يا حدسي بزنيد.
جستجو كنيد! براي اطمينان از اينكه همسرتان به شما چه مي گويد سعي كنيد از او سؤال نماييد. بايد موضوع را از همه جوانب آن ببينيد.
دركش كنيد! خود را به جاي همسرتان بگذاريد. سعي كنيد حس او را دريابيد و به او فرصت دهيد تا توجّه شما را دريابد: «من متوجه هستم كه ناراحت شده ايد».
توضيح دهيد! اين كار روي ديگر سكه «جستجو كردن» است. آماده باشيد تا هرگونه اطلاعاتي را كه همسرتان براي درك ديدگاه هاي شما نياز دارد، به او بدهيد. هرگز انتظار نداشته باشيد كه او افكار شما را بخواند.
حرف خود را بزنيد!
به همسر خود بگوييد كه منظورتان از گفتن آنچه مي گوييد، چيست؟
همیشه شفاف عمل كنيد.
خندان باشيد! به نظر عجيب مي آيد كه در يك مرافعه خانوادگي چنين رفتاري در پيش گرفته شود. امّا خوش اخلاقي مي تواند راهي قوي براي كاستن جر و بحث ها باشد.
روش هاي دو نفره! بهترين روش هاي برقراري آرامش آنهايي است كه شما و همسرتان از قبل بر روي آن توافق داشته ايد. تصور كنيد جر و بحث شما توسط كسي كه عقيده اش براي هر يك از شما چه ارزشمند است، ملاحظه مي شود. اين حس به شما كمك مي كند. تا هر دو حين مرافعه مؤدب و معقول باشيد.
كار فراوان و حتي تمرين زياد براي بحث سازنده لازم است. امّا اگر ما قبول داشته باشيم كه جر و بحث اجتناب ناپذير است، ارزش امتحان كردن را دارد.
در پايان توجّه شما را به آيات و روايات و همچنين دو داستان زيبا جلب مي نماييم، ان شاء اللَّه كه راه گشا واقع گردد.
قرآن كريم مي فرمايد: «و عاشروهنّ بالمعروف»؛ با زنان به نيكويي رفتار كنيد. امام محمّد باقرعليه السلام فرمودند: براي زن هيچ شفيعي نزد خدا برتر از رضايت همسرش نيست و چنين بود كه وقتي حضرت فاطمه عليها السلام رحلت نمود، حضرت علي عليه السلام دعا كرد و گفت: خدايا من از دختر پيامبر تو راضي هستم.
پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله مي فرمايد: اين گفتار مرد به همسرش كه تو را دوست دارم تا ابد از قلبش زدوده نمي شود.
امام صادق عليه السلام مي فرمايد:امّ سلمه از ارزش خدمت زن در خانه از پيامبر پرسيد:
پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله: هرگاه زن در خانه چيزي را براي نظم منزل جابجا نمايد، مورد نظر رحمت خدا مي شود و هر كس خدا به او چنين نظري كند، عذابش نمي كند.
پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله مي فرمايد: كسي موفق به خدمت عيال نمي شود، مگر در زمره صديقين، شهداء يا مردي كه خدا خير دنيا و آخرت او را خواسته باشد.پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله مي فرمايد:
به مردي كه بر اخلاق بد زن خويش صبر كند، ثواب صبر ايوب عليه السلام داده مي شود.
پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله مي فرمايد:
به زني كه بر اخلاق بد شوهرش صبر كند، ثواب آسيه همسر فرعون داده مي شود.
منبع جر و بحث های خانوادگی: چند راهنمایی مفید و سازنده درباره اختلافات زن و مرد/ مولف عزیزالله حیدری.