رسولُ اللّه ِ صلى الله عليه و آله : إنّما سُمِّيَ الهَوى لأنّهُ يَهوي بصاحِبِهِ .حديث

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله : هوى را بدان سبب هوى ناميده اند كه صاحب خود را فرو مى افكند.

ميزان الحكمه ج13

الإمامُ عليٌّ عليه السلام : قيمَةُ كُلِّ امرِئٍ ما يُحسِنُهُ .حديث

امام على عليه السلام : ارزش هر انسانى، به آن چيزى است كه مى داند .حديث
ميزان الحمه ج8

بهترين ها

اميرالمؤ منين عليه السلام فرمود:
1 - بهترين سلاطين او است كه ريشه ظلم را بخشكاند و عدالت را زنده نمايد.
2 - بهترين دانشها آن است كه سودمند و همراه با عمل باشد.
3 - بهترين ستايشها آنست كه بر زبان نيكان جارى گردد.
4 - بهترين خنده ، تبسم است .
5 - بهترين كارها آنست كه انسان را از سختيهاى آخرت خلاصى بخشد.
6 - بهترين بخششها آنست كه در موقع حاجت و بدون منت باشد.
7 - بهترين مستشار، خردمندترين و با تجربه ترين مردم است .
8 - بهترين سخن ، راستى است .
9 - بهترين اميران كسى است كه بر نفس اماره اش امير باشد.
10 - بهترين مردم كسى است كه به مردم بيشتر سود برساند.
11 - بهترين اموال آنست كه ترا كفايت كند و نيازمنديهاى ترا بر طرف سازد.
12 - بهترين بندگان او است كه اگر نيكى نمايد، شاد گردد و اگر بدى كند، از خداوند آمرزش طلبد.
13 - بهترين صدقات ، صدقه پنهانى و بدون سؤ ال است .
14 - بهترين ارث پدران به فرزندان ، ادب و تربيت است .
15 - بهترين شكرها و سپاسگزاريها آنست كه ضامن زيادتى نعمت باشد.
16 - بهترين مواهب الهى ، عقل است .
17 - بهترين پندها آنست كه انسان را از زشتى باز دارد.
18 - بهترين نيكيها آنست كه به احرار و آزادگان برسد.
19 - بهترين دوستان كسى است كه در راه امتثال فرامين الهى و انجام تكاليف دينى بر تو سخت گيرد و با تو درشتى كند.
20 - بهترين حلال مشكلات ، ياد خدا است .

كشكول شيخ بهايي

بدترين ها

اميرالمؤ منين عليه السلام فرمود:
1 - بدترين كارها آنست كه نيكى را از بين ببرد و گناهان را جلب نمايد.
2 - بدترين عقايد آن است كه مخالف با شريعت باشد.
3 - بدترين گرفتاريها و مصيبتها، جهل و نادانى است .
4 - بدترين زنان او است كه به شوهر خود تمكين ننمايد.
5 - بدترين فرزندان آنست كه فرمان پدر و مادر خود را اطاعت نكند.
6 - بدترين خصلتها، دروغگوئى و دو روئى است .
7 - بدترين حاكمان كسى است كه بيگناه از او بترسد.
8 - بدترين فرماندهان كسى است كه هواى نفس بر او امير باشد و فرمان دهد.
9 - بدترين قاضى او است كه در قضاوت خود ستم كند.
10 - بدترين رئيس او است كه به زير دستان جور و ستم روا دارد.
11 - بدترين عمل آنست كه آخرت انسان را تباه سازد.
12 - بدترين وزير كسى است كه وزير اشرار و بد كاران باشد.
13 - بدترين مدح و ستايش آنست كه بر زبان اشرار و بدان جارى گردد.
14 - بدترين سخن آنست كه بعضى از آن بعض ديگر را نقض كند.
15 - بدترين دانشها آنست كه به آن عمل نشود.
16 - بدترين اموال آنست كه حق الله از آن خارج نگردد.
17 - بدترين دوستان كسى است كه هنگام آسايش به تو بپيوندد و هنگام گرفتارى با تو قطع رابطه كند.
18 - بدترين شهرها شهرى است كه در آن امنيت نباشد.
19 - بدترين مردم كسى است كه خود را بهترين مردم بداند.
20 - بدترين بخششها آنست كه با تاءخير و با منت باشد.

كشكول شيخ بهايي

بت‏شكنى ابراهيم و استدلال او

ابراهيم از راه‏هاى گوناگون با بت پرستى مبارزه كرد، ولى بيانات و مبارزات ابراهيم عليه‏السلام در آن تيره بختان لجوج اثر نكرد، از طرفى دستگاه نمرود براى سرگرم كردن مردم و ادامه سلطه خود هرگز نمى‏خواست كه مردم از بت پرستى دست بردارند.

ابراهيم در مبارزه خود مرحله جديدى را برگزيد و با كمال قاطعيت به بت‏پرستان و نمروديان اخطار كرد و چنين گفت:

وَ تَاللهِ لَاَكيدَنَّ أَصنامَكُم بَعدَ أَن تُوَلُّوا مُدبِرينَ؛

به خدا سوگند در غياب شما نقشه‏اى براى نابودى بتهايتان مى‏كشم.(202)

ابراهيم همچنان در كمين بتها بود تا روز عيد نوروز فرا رسيد، در ميان مردم بابل رسم بود كه هر سال روز عيد نوروز(203) شهر را خلوت مى‏كردند و براى خوشگذرانى به صحرا و كوه و دشت و فضاهاى آزاد ديگر مى‏رفتند، آن روز مردم شهر را خلوت كردند، نمرود و اطرافيانش نيز از شهر بيرون رفتند، حتى ابراهيم عليه‏السلام را نيز دعوت كردند كه با آن‏ها به خارج از شهر برود و در جشن آن‏ها شركت كند، ولى ابراهيم عليه‏السلام در پاسخ دعوت آنها گفت: من بيمار هستم.(204)

ابراهيم عليه‏السلام از نظر بدنى بيمار نبود، ولى وقتى كه مى‏ديد مردم، غرق در فساد و هوسبازى و بت‏پرستى هستند، از نظر روحى كسل و ناراحت بود، و منظور او از اين كه گفت: من بيمارم يعنى روحم كَسِل است.

وقتى كه شهر كاملاً خلوت شد، ابراهيم اندكى غذا و يك تبر با خود برداشت و وارد بتكده شد، ديد مجسمه‏هاى گوناگون زيادى در كنار هم چيده شده و با قيافه‏هاى مختلف، اما بدون هر گونه حركت و توان، در جايگاه‏ها قرار دارند، ابراهيم غذا را به دست گرفت و كنار هر يك از بت‏ها رفت و گفت: از اين غذا بخور و سخن بگو.

وقتى كه آن بت پاسخ نمى‏داد، ابراهيم با تبرى كه در دست داشت، بر دست و پاى بت مى‏زد و دست و پاى آن بت را مى‏شكست. ابراهيم با همه بتهايى كه در آن بتكده بودند، همين كار را مى‏كرد، و فضاى وسط بتخانه از قطعه‏هاى بتهاى شكسته پر شد.

ولى ابراهيم به بت بزرگ حمله نكرد، و او را سالم گذاشت، و تبر را بر دوش او نهاد، ابراهيم از اين كار، منظورى داشت، منظورش اين بود كه در آينده از همين راه، استدلال دشمن شكن بسازد و دشمن را محكوم نمايد.

مراسم عيد كم كم پايان يافت و بت پرستان گروه گروه به شهر بازگشتند، رسم بود پس از بازگشت، نخست به بتكده بروند و مراسم شكرگزارى را به جاى آورند و سپس به خانه‏هايشان باز گردند.

گروه اول وقتى كه وارد بتخانه شد با منظره عجيبى روبرو گرديد، گروه‏هاى بعد نيز وارد شدند، و همه در وحشت و بهت‏زدگى فرو رفتند، فريادها و نعره‏هايشان برخاست، هركسى سخن مى‏گفت…

در اين جا دنباله داستان را از زبان قرآن (آيه 58 تا 67 سوره انبياء) بشنويم:

ابراهيم همه بت‏ها جز بزرگشان را قطعه قطعه كرد، شايد سراغ او بيايند (و او حقايق را بازگو كند).

(هنگامى كه آن‏ها منظره بت‏ها را ديدند) گفتند: شنيده‏ايم نوجوانى از بتها سخن مى‏گفت: كه به او ابراهيم مى‏گويند.

جمعيت گفتند: او را در برابر ديدگان مردم بياوريد، تا گواهى دهد.

(هنگامى كه ابراهيم را حاضر كردند) گفتند: آيا تو اين كار را با خدايان ما كرده‏اى، اى ابراهيم؟

ابراهيم در پاسخ گفت: بلكه اين كار را بزرگشان كرده است، از او بپرسيد اگر سخن مى‏گويد!

بت‏پرستان به وجدان خود بازگشتند و (به خود) گفتند: حقا كه شما ستمگريد.

سپس بر سرهايشان واژگونه شدند (و حكم وجدان را به كلى فراموش كردند) و به ابراهيم گفتند: تو مى‏دانى كه بتها سخن نمى‏گويند.

(اينجا بود كه ابراهيم پتك استدلال را به دست گرفت و بر مغز بت پرستان كوبيد، و به آن‏ها) گفت: آيا غير از خدا

چيزى را پرستش مى‏كنيد كه نه كمترين سودى براى شما دارد، و نه زيانى به شما مى‏رساند (نه اميدى به سودشان داريد و نه ترسى از زيانشان).

افّ بر شما و بر آن چه جز خدا مى‏پرستيد! آيا انديشه نمى‏كنيد (و عقل نداريد).(205)

قصه هاي قرآني محمدي اشتهاردي