«عالمه غیر متعلمه»

دومین خصوصیت عرشی حضرت معصومه سلام الله علیها «عالمه غیر متعلمه» است.

به این معنا که هرچند علوم اکتسابی غیرحضوری نیازمند به تعلیم، آموزش و مکتب دیدن است؛ ولی از خصوصیت معصومین علیهم السلام این است به دلیل اینکه آنان مظهر اسماءالحسنی و تجلی صفات جمال و جلال الهی هستند همه سنخ و جنس علومشان از جنس علم حضوری ولدنی است.

حضرت معصومه هرچند پیامبر و امام نیست؛ ولی شواهد و قراینی وجود دارد که تایید می‌کند که ایشان نیز در همین سن کوتاه خودشان، آن چنان در سلوک معنوی طی طریق کرده بودند که مظهر اسماءالحسنی شده بودند و علوم اکتسابی برای آن حضرت از سنخ و جنس علم حضوری شده بود و شخصیت«معلمه غیر متعلمه» داشتند که مکتب نرفته و معلم ندیده بر علوم احاطه داشتند.

از همین رو از آیت الله مستنبط(ره) از علمای معروف نجف اشرف، نقل شده که گفت:

از کتاب «کشف اللئالی» که نسخه خطی آن در کتابخانه شوشتری های نجف موجود است روایت شده:

روزی جمعی از شیعیان برای دریافت پاسخ پرسشهای خود به محضر امام کاظم(ع) رهسپار شدند آن حضرت مسافرت بودند پرسشهای خود را نوشتند و به افراد خانواده امام کاظم(ع) تحویل دادند تا در سفر بعد به آن نایل شوند
حضرت معصومه سلام الله علیها پاسخ پرسشهای را نوشته و آماده کرد آنها شادمان شدند و آن را گرفتند.
هنگام مراجعت در مسیر راه با امام کاظم(ع) ملاقات نمودند و ماجرا را به عرض رساندند امام آن نوشته را از آنها طلبید و مطالعه کرد و پاسخهای حضرت معصومه(س) را درست یافت سه بار فرمودند:

فداها ابوها پدرش به فدایش باد” (بحارالانوار, ج۶۰, ص۲۲۸.)

این موضوع در زمانی رخ داد، که حضرت معصومه(س) خردسال بودند و در این هنگام حدود ده سال سن داشتند. این ماجرا انسان را به یاد حضرت فاطمه زهرا(س) می اندازد که پیامبر اکرم(ص) در شان او مکرر فرمودند: “فداها ابوها; پدرش به فدایش باد” (بحارالانوار, ج۶۰, ص۲۲۸ .)

منبع:تحلیل خصوصیت های حضرت معصومه سلام الله علیها / سید محمدتقی قادری»

ایام منتسب به حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها فرصت مناسبی خواهد بود که به تحلیل برخی از خصوصیت این دو شخصیت آسمانی بپردازیم و با ابعاد وجودی آن حضرت، معرفت و شناخت پیدا کنیم، تا به موازات شناخت و معرفت به این خصایص، به نهادینه کردن این خصایص آسمانی و ملکوتی در وجودمان بر آییم، و با چنین رویکردی در مرحله نخست به تحلیل پانزده خصیصه حضرت معصومه سلام الله علیها و سپس هشت خصصیصه ملکوتی امام علی بن موسی الرضا علیه السلام می پردازیم.

۱. پیشگویی ولادت

نخستین خصوصیت عرشی حضرت معصومه سلام الله علیها «پیشگویی در تولد» است.

به این معنا که هرچند در بین معصومین علیهم السلام پیشگویی ولادت آنان مسبوق به سابقه است، چرا که در چگونگی ولادت امام باقر علیه السلام روایت شده است که پنجاه سال پیش از ولادت شان، رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله خطاب به جابربن عبدالله انصاری فرمودند:

«ای جابر تو زنده می‌مانی تا آنکه فرزندم «محمد بن علی بن الحسین علیه‌السلام» را که در تورات به «باقر» معروف است ملاقات کنی، چون وی را ملاقات کردی سلام مرا به او برسان.»

جابر پس از رحلت رسول خدا(ص) در مسجد پیغمبر(ص) می‌نشست و به امید دیدار پیشوای پنجم علیه‌السلام و در انتظار رسیدن آن لحظه‌ی موعود برای رساندن سلام رسول اکرمص فریاد برمی‌آورد: «یا باقر العلم» «یا باقر العلم» ای شکافنده‌ی علم، ای شکافنده‌ی دانش. مردم مدینه -که به این راز آگاه نبودند- می‌گفتند: جابر (بر اثر پیری و ضعف نیروی اندیشه) هذیان می‌گوید.

جابر در پاسخ آنان می گفت: نه به خدا هذیان نمی گویم و لیکن از رسول خدا (ص) شنیدم که می‌فرمودند:

“تو به زودی مردی از خاندان مرا درک خواهی کرد که نام او نام من و شمایل او شمایل من است، علم و دانش را می‌شکافد”

 من بر اساس پیشگویی پیامبر (ص) این سخن را بر زبان می آورم.

جابر عمری دراز یافت تا این که- طبق نقل امام صادق(ع)- روزی امام باقر(ع) به نزد وی رفت و بر او سلام کرد. جابر جواب سلام را داد و چون نابینا بود پرسید: چه کسی هستی؟ فرمود: محمد بن علی بن الحسین. جابر گفت: فرزندم پیش بیا، امام (ع) نزدیک رفت. جابر دست امام (ع) را بوسید و خود را روی پای وی انداخت، می‌بوسید و می‌گفت: رسول خدا (ص) تو را سلام رسانده است… . و از آن پس جابر پیوسته خدمت امام (ع) می‌رسید و از محضر پر فیض شان استفاده می‌کرد.«بحار، ج۴۵، ص۲۹۴»

هم چنین در پیشگویی ولادت حضرت مهدی علیه السلام آمده است پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند :

“الْمَهْدِیُّ مِنْ وُلْدِی اسْمُهُ اسْمِی وَ کُنْیَتُهُ کُنْیَتِی أَشْبَهُ النَّاسِ بِی خَلْقاً وَ خُلْقا” (همان، ج۳۶، ص۳۰۹)؛

«مهدی از فرزندان من است، اسم او اسم من و کنیة او کنیه من است و او از لحاظ جسمی و روحی و اخلاق شبیه ترین مردم به من است».

در بین امام زادگان تنها حضرت معصومه سلام الله علیها است که ۴۵ سال پیش از تولدش امام صادق علیه السلام در ملاقاتی که با یکی از اصحاب داشت تولدش را با جزئیات این چنین پیشگویی نمود و خطاب به آن شخص فرمودند:

” تعجّب نکن! این کودک فرزند من، موسی است. خداوند از او دختری به من عنایت کند که نامش فاطمه است، او در سرزمین قم به خاک سپرده می ­شود، و هر کس او را در قم زیارت کند، بهشت بر او واجب است” (مِنهاج الدُّموع ص ۴۴۱)

منبع: تحلیل خصوصیت های حضرت معصومه سلام الله علیها / سید محمدتقی قادری»

پیشوایان معصوم (علیه السلام) هر کدام بنوبت خود منبع فضایل و مناقب و آموزگاران واقعی فضیلت و شرف و اصول انسانیت هستند.آنان پایه گذاران تمدن واقعی و پی افکنان اصول معاشرت و روابط اجتماعی صحیح و سالم میباشند.همگان از یک نور سرچشمه گرفته اند و در یک مکتب تربیتی الهی پرورش یافته اند و رو بیک سور و یک هدف گام برمی دارند و غایت و هدف از زندگی آنان تحکیم مبانی انسانی و تشیید اصول الهی و آسمانی است.پس ذکر فضیلت ویژه بهر کدام از پیشوایان معصوم (علیه السلام) به آن معنی نیست که آن دیگران فاقد آن فضیلت یا عاری از آن صفت بوده اند بلکه بمقتضای عصر و باقتضای شرایط تبلیغ و امر بمعروف و آمادگی فکری مردم هر دوره، باعث ظهور بیشتر پاره ای از فضایل و مناقب خاص گردیده است که در دورانهای دیگر آن ویژگیها زمینه و اقتضای نداشته است.

بعنوان نمونه میتوان به شجاعت علی (علیه السلام) و فرزندان ارجمندش امام حسن (علیه السلام) و امام حسین (علیه السلام) اشاره نمود، آنان عصر پیامبر اسلام را درک کردند و با کفار و مشرکین و دشمنان و مارقین و قاسطین و ناکثین روبرو گشتند و برخورد آنان با شمشیر و صحنه های جنگ و ستیزه بوده است از آن رو ظهور شجاعت و صلابت و روح سلحشوری و جهاد در آنان بیشتر از دیگر فضائل به ثبت رسیده است تا دیگر پیشوایان معصوم (علیهم السلام) .

از اینرو صفات و فضائلی که اکنون در این بخش می آوریم در دیگر پیشوایان هم وجود داشته است.

ادامه »

نقل است که زیارتنامه حضرت معصومه (سلام الله علیها) از زبان مبارک امام رضا (علیه السلام) صادر شده و لازم است با دقت بیشتری به این زیارت نظر کرد. یکی دیگر از فراز‌های زیارت نامه حضرت معصومه (سلام الله علیها) بحث عاقبت به خیری است؛ «اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ أَنْ تَخْتِمَ‏ لِی‏ بِالسَّعَادَة؛ خدایا از تو می‌خواهم که عاقبت امر مرا به سعادت ختم کنی.» سپس در ادامه آمده است: «فَلَا تَسْلُبَ مِنِّی مَا أَنَا فِیهِ؛ خدایا آنچه من در آن قرار گرفته‌ام را از من سلب نکن» حال این سوال به وجود می‌آید که مگر زائر در چه چیزی قرار گرفته است که نباید از او سلب شود؟ با بررسی خود زیارتنامه جواب این سوال مهم قابل مشاهده است، زیرا در چند جمله قبل چنین آمده: «وَ أَنْ‏ لَا یَسْلُبَنَا مَعْرِفَتَکُمْ؛ از خدا می‌خواهم که معرفت شما اهل بیت را از ما سلب نکند.» نتیجه این دو جمله چنین می‌شود: خدایا معرفت و ولایت اهل بیت (علیهم السلام) را از ما سلب نکن! چرا که همین معرفت است که باعث رستگاری و سعادت مؤمن می‌شود.

عاقبت به خیر، کسی است که با معرفت و ولایت اهل بیت (علیهم السلام) از این دنیا خارج شود. در نتیجه مراد از رستگاری و سعادتی که در زیارت حضرت معصومه (سلام الله علیها) آمده است همان ولایت اهل بیت (علیهم السلام) است و فاطمه معصومه، واسطه در رستگاری مؤمن می‌باشد. البته اگر چه طبق منابع اسلامی خدای متعال محبت اهل بیت (علیهم السلام) را در قلب همه شیعیان قرار داده است، ولی رستگاری که نتیجه معرفت نسبت به اهل بیت (علیهم السلام) است نیاز به تلاش و کوشش فراوانی دارد و یکی از واسطه‌های این رستگاری که راه را برای انسان هموار می‌کند، حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) است.

وساطت حضرت معصومه (سلام الله علیها) از آنجاست که در زیارت ایشان بعد از سلام به چهارده معصوم، چنین درخواست می‌کنیم: «عَرَّفَ‏ اللَّهُ‏ بَیْنَنَا وَ بَیْنَکُمْ فِی الْجَنَّة؛ خدا بین ما و شما در بهشت آشنایی و شناخت برقرار کند.» سپس از فاطمه معصومه (سلام الله علیها) می‌خواهیم که ایشان واسطه چنین فیضی برای ما شود: «یَا فَاطِمَةُ اشْفَعِی لِی فِی الْجَنَّةِ؛‌ای فاطمه معصومه برای من در بهشت شفاعت کن؛ زیرا تو نزد خدا جایگاه بلندی داری.» پس فاطمه معصومه (سلام الله علیها) واسطه در این فیض بزرگ؛ یعنی رستگاری و سعادت مؤمن است و این بهره منیع در گرو معرفت پیدا کردن به جایگاه ایشان است؛ زیرا امام رضا (علیه السلام) فرمودند: «مَنْ زَارَهَا عَارِفاً بِحَقِّهَا فَلَهُ الْجَنَّة؛ کسی که فاطمه معصومه را زیارت کند در حالی که معرفت به او دارد، بهشت بر او واجب می‌شود.»

جایگاه حضرت معصومه سلام الله علیها، پیشینه تاریخی، وجود علما و صد‌ها حوزه علمیه و طلاب از صد و بیست کشور جهان، توجه امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) به قم و وجود مسجد جمکران و عوامل دیگر مدفن حضرت فاطمه معصومه سلام الله علی‌ها را جهانی کرده است؛ لذا این جایگاه بین‌المللی اقتضا می‌کند شهر مقدس قم از جهات مختلف الگوی جهان باشد. حتی در روز قیامت خداوند با شهر قم بر شهر‌های دیگر احتجاج می‌کند. در روایت داریم قم حجت بر بلاد دیگر است.

 منبع مهر 

کلیپ ولادت حضرت معصومه و روز دختر ۱۴۰۲