در عدد اربعین خصوصیتی وجود دارد که سایر عددها آن خصوصیت را ندارند.

غالب انبیاء ـ صلوات الله علیهم اجمعین ـ در سن چهل سالگی به مقام رسالت رسیدند.

قال علی(علیه السلام) فی جواب سائل: «فهو عزیزٌ بعثه الله و له أربعون سنۀً»  علی(علیه السلام) در پاسخ به سن مبارک حضرت عزیر فرمودند که سن شریف ایشان در ابتدای رسالت چهل سال بود.

وجود نازنین رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) در چهل سالگی به رسالت الهی مبعوث شدند. در حدیثی آمده است: «صدع(صلی الله علیه و آله و سلم) بالرّسالۀ یوم السابع و العشرین من رجبٍ، و له یومئذٍ أربعون سنۀً» حضرت محمد بن عبدالله(صلی الله علیه و آله و سلم)، در روز بیست و هفتم رجب در حالی که چهل سال داشتند به رسالت الهی برگزیده شدند.

در معارف عرفانی، عدد چهل جایگاه خاصی دارد. مرحوم علامه مجلسی پس از نقل دعایی که متضمن اسماء حسنی الهی است، نقل می کند: «عن النبی(صلی الله علیه و آله و سلم): لو دعا بها رجلٌ أربعین لیلۀ جمعۀٍ غفر الله له» اگر کسی چهل شب جمعه به درگاه الهی دعا کند خداوند او را بیامرزد.

و یاد نمودن خداوند با اذکار خاص به عدد چهل سفارش زیادی شده یا شب زنده داری و خواندن نماز شب آن هم چهل شب و استغفار نمودن در قنوت آخر موجب می شود که خداوند انسان را از استغفار کنندگان در سحرها قرار دهد. عن الصّادق(علیه السلام) قال: «من قال آخر قنوته فی الوتر: «أستغفرالله و أتوب إلیه» مائۀ مرّۀٍ أربعین لیلۀً کتبه الله من المستغفرین بالأسحار» و نیز عنایت خداوند شامل می شود چهل نفری را که در امر خیری اقدام نموده اند. قال النبی(صلی الله علیه و آله و سلم): «لا یجتمع أربعون رجلاً فی أمرٍ واحدٍ إلاّ استجاب الله» جمع نمی شوند چهل نفر مسلمان در تقاضایی از خداوند مگر اینکه مورد اجابت باری تعالی واقع می شود و اخلاص چهل صباح نیز برکاتی بدنبال دارد. عن النبی(صلی الله علیه و آله و سلم): «من أخلص العبادۀ لله أربعین صباحاً ظهرت ینابیع الحکمۀ من قلبه علی لسانه» کسی که چهل روز عبادات خود را خالص کند خداوند چشمه های حکمت را در دل او گشوده و بر زبانش جاری می سازد.

سحرگه رهروی در سرزمینی

همی گفت این معما با قرینی

که ای صوفی شراب آنگه شود صاف

که در شیشه بماند اربعینی

در خصوص حفظ نمودن احادیث از امام صادق(علیه السلام) رسیده است: «من حفظ من شیعتنا أربعین حدیثاً بعثه الله عزّ و جلّ یوم القیامۀ عالماً فقیهاً و لم یعذّب» هر یک از پیروان ما که چهل حدیث را (در ابعاد مختلف آن) حفظ نماید، خداوند تبارک و تعالی روز قیامت او را فردی دانشمند محشور نماید که گرفتار عذاب الهی نگردد.

کمال عقل انسانی در چهل سالگی تحقق می یابد. قال ابو عبدالله(علیه السلام): «إذا بلغ العبد… أربعین سنۀً فقد انتهی منتهاه» امام صادق(علیه السلام) فرمودند: وقتی انسان به چهل سالگی رسد عقل او به کمال خود خواهد رسید.

در آیین اسلام به نماز جماعت بسیار سفارش شده است که پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) بعضی از ثمرات مداومت بر شرکت در نماز جماعت را چنین بیان فرموده اند: «من صلّی أربعین یوماً فی جماعۀٍ یدرک تکبیرۀ الأولی کتب له براء تان: براءۀٌ من النار و براءۀٌ من النّفاق» کسی که چهل روز مرتب در نماز جماعت از آغاز شرکت نماید خداوند او را در دو چیز بیمه و مصون خواهد داشت: یکی از آتش و دیگری از گرفتاری نفاق و دورویی.

دعا کردن برای چهل مؤمن: «من قدّم أربعین من المؤمنین ثمّ دعا استجیب له» امام صادق(علیه السلام) فرمودند: کسی که دعا کند در حق چهل مؤمن قبل از اینکه برای خود دعا کند، خداوند دعای او را به اجابت می رساند.

و همسایه شامل چهل خانه از اطراف منزل است که در لسان پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) و ائمه معصومین ـ صلوات الله علیهم اجمعین ـ نسبت به آن تأکید فراوان شده، عن علی(علیه السلام): «الجوار أربعون داراً من أربعۀ جوانبها» علی(علیه السلام) فرمودند: همسایه شامل چهل خانه از چهار سمت منزل مسکونی هر شخصی خواهد بود.

قال رسول الله(صلی الله علیه و آله و سلم): «إنّ السّماء و الأرض لتبکی علی المؤمن إذا مات، أربعین صباحاً و إنّما لتبکی علی العالم إذا مات، أربعین شهراً» پیامبر اسلام فرمودند: زمانی که مؤمن از دنیا رحلت می کند آسمان و زمین چهل روز برای او گریه می کنند و نیز زمانی که عالمی رحلت نماید تا چهل ماه آسمان و زمین در فراق او خواهد گریست.

عن علی(علیه السلام): «إذا صلّی علی المؤمن أربعون رجلاً من المؤمنین و اجتهدوا فی الدعاء له استجیب لهم» وقتی چهل نفر از مؤمنین بر جنازه مؤمنی نماز بخوانند و برای او دعا کنند، خداوند دعای آن چهل نفر را اجابت می کند.

اربعین در فرهنگ عاشورا

در فرهنگ عاشورا، اربعین به چهلمین روز شهادت حسین بن علی(علیه السلام) گفته می شود که مصادف با بیستم ماه صفر المظفر است. از سنّت های مردمی، گرامی داشت چهلم اموات است که نه تنها در میان ما مسلمانان، بلکه در میان نصارا و یهود نیز مورد توجه بوده است.مردم در چهلمین روز وفات عزیزان خویش، خیرات و صدقات می دهند و مجلس یادبودی برپا می کنند.

در روز بیستم صفر که مصادف با اولین اربعین شهادت امام حسین(علیه السلام) است، «جابر بن عبدالله انصاری» صحابی رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) از مدینه منوره برای زیارت قبر مطهر آن حضرت به کربلا آمد و اولین کسی بود که قبر امام را زیارت کرد.

در استمرار این حرکت بزرگ الهی «جابر بن عبدالله انصاری»، شیعیان نیز همه ساله در اربعین حسینی(علیه السلام) عظیم ترین مراسم سوگواری را در کشورها و شهرهای مختلف به یاد حماسه عاشورای حسینی(علیه السلام) برپا می کنند و همراه با دسته های سینه زنی و عزاداری به تعظیم شعائر دینی می پردازند.

اربعین آمد و اشکم ز بصر می آید

گوئیا زینب محزون ز سفر می آید

باز در کرب و بلا شیون و شینی بر پاست

کز اسیران رو شام خبر می آید

عن ابی عبدالله(علیه السلام): قال: «بکی علیّ بن الحسین أربعین سنۀً» امام صادق(علیه السلام) فرمودند: «امام سجاد(علیه السلام) بر وقایع جانکاه عاشورا چهل سال گریست.

قال ابو عبدالله(علیه السلام): «إنّ السّماء بکت علی الحسین(علیه السلام) أربعین صباحاً بالدّم» امام ششم فرمودند: بدرستی که آسمان چهل روز بر مصائب سید الشهدا ـ حضرت امام حسین(علیه السلام) ـ خون گریست.

قال أبو عبدالله(علیه السلام): «إنّ الأرض بکت أربعین صباحاً بالسواد» و نیز فرمودند: زمین نیز با تغییر رنگ خود چهل روز گریان بود.

قال ابو عبدالله(علیه السلام): «إنّ الشمس بکت أربعین صباحاً بالکسوف و الحمرۀ» و نیز فرمودند: خورشید با گرفتگی و تغییر رنگ چهل روز در مصائب سید الشهداء گریه کرد.

منبع:اربعین در آئینه احادیث/سید علی میر باقری

اگر شيعه را به گراميداشت چهلمين روز درگذشت آن روز بى‏ نظير فرمان داده ‏اند و به «زيارت اربعين» سفارش كرده‏ اند، براى آن است كه آن مطلع‏ الفجر عزت و آزادگى فراموش نشود و آن «صبح روشن» در محاق غربت و نسيان قرار نگيرد.

به ياد كربلا دل‏ها غمين است
دلا خون گريه كن چون اربعين است
مرام شيعه در خون ريشه دارد
نگهبانى ز خطّ خون چنين است

كدامين برگ دفتر عشق خونين كربلاى حسينى را ورق زنيم، تا تجلى حماسه‏ ها، روح و روان‏مان را حياتى تازه بخشد؟

كدامين صفحه از كتاب سرخ عاشورا و تاريخ كربلا را از نظر بگذرانيم، تا تلألؤ معجزه‏ ها، ديدگان جان‏مان را نور و صفا دهد؟

«اربعين»، آينه باز تابنده آن حماسه ‏ها و باورهاست.

مگر مى ‏توان در جاى جاى اين دفتر خونين و تاريخ زرين، جز حماسه و كرامت يافت؟

هر قدم و هر عمل حسين بن‏ على و ياران او و وارثان راهش و پيام‏ رسانان خونش، حماسه ‏اى ماندگار است.

«حسين»، معلم حماسه و آموزگار سرورى و اسوه خداجويى و شهادت‏ طلبى است.

كربلاى او جلوه‏ گاه حقيقت است،

و اربعين او، بازگشايى همان كتاب جاويد، كه سطر سطرش بيدارگر و الهام ‏بخش است.

چهل روز از شهادت سالار شهيدان و آن حماسه ماندگار مى ‏گذرد، حماسه پيروزى خون بر شمشير!

چهل روز است كه «حسين» و «عاشورا» و «كربلا» با يك تلاقى مقدس، خون حيات و آزادگى و حريت و مردانگى را در رگ‏ هاى امت دوانده و دفاع از فضيلت و انسانيت و حق را در تابلويى به عظمت تاريخ نگاشته است.

چهل روز از تأسيس دانشگاهى مى‏گذرد كه امام حسين(ع) در كلاس‏ هاى گوناگون آن، تمامى درس ‏هاى الهى و انسانى را براى آينده تاريخ بيان كرده است و نسل‏ هاى بشرى را در همه ادوار، به آموختن آن درس‏ ها فرا خوانده است.

اگر در ايران اسلامى، امتى در سايه هدايت‏ هاى ولايت، قد برافراشت و درس‏ها و پيام ‏هاى عاشورا را به صحنه آورد، لبيك‏ گويى به فراخوان حسينى بود.

اگر در انقلاب ملت ما «اربعين در اربعين» پديد آمد و موج خون‏ ها را به ساحل بيدارى همگانى رساند، باز هم درسى از آن «عاشورا» و «اربعين» بود كه در پى شهادت حسين بن ‏على(ع) راهى پيش پاى انسان‏ هاى آزاده گشود.

جهاد حضرت سجاد و زينببيان خطبه‏ هاى آتشين است

قيام كربلا تا صبح محشرسراسر درس بهر مسلمين است
و تاريخ پر از خون و شهادت سراسر اربعين در اربعين است

آرى، «اربعين حسينى»، آينه تمام نماى رشادت‏ ها و فداكارى ‏هايى است كه در «عاشوراى حسينى» رخ داد.

اگر عاشورا، معمار اشك را به آينه‏ كارى رواق چشم ‏ها فرستاد،

اگر كربلا، معبرى از خون و حماسه سر راه بيداران و بيدارگران كشور،

اگر «خون»، سلاحى برتر از شمشير گشت،

«اربعين» تكرار آن سازندگى و معبرسازى و شهادت‏طلبى است.

اربعين، نگاهى مجدد به «عاشورا» است و مرورى دوباره بر مضامين بلند خطبه ‏هاى آتشين عقيله بنى ‏هاشم حضرت زينب و اسير آزادى‏بخش حضرت سجاد(ع) است.

اربعين، گرچه تجديد حزن و اندوه آل ‏اللّه‏ است و فصل گريستن بر شهداى مظلوم عترت مصطفى محسوب مى‏شود و بهار اشك ريختن بر خاك پاك شهيدان نينواست، ولى يادآور شور عاشورا و حماسه حسينى و ظلم‏ ستيزى مكتب كربلاست.

ما سال‏ هاست كه با اربعين، پيوند «خون و گريه» داريم.

قرن‏ هاست كه اربعين را شكستن دوباره بغض عاشورا در حنجره مظلوميت مى‏شناسيم و شكفتن مجدد غنچه غم بر شاخه دل‏مان مى‏ دانيم.

ولى از ياد نخواهيم برد كه تاريخ پر از حماسه ما و برگ‏ هاى سبز انقلاب سرخ ما، سراسر «اربعين در اربعين» بود.

امروز هم آموزش ‏هاى عاشورا و اربعين در گوش دل و ژرفاى جان‏مان جارى است.

ميثاق‏مان با اربعين ناگسستنى است.

باشد كه «اربعين»ها را تداوم «حركت عاشورا» بشناسيم.

اگر شيعه را به گراميداشت چهلمين روز درگذشت آن روز بى‏ نظير فرمان داده‏ اند و به «زيارت اربعين» سفارش كرده‏ اند، براى آن است كه آن مطلع‏ الفجر عزت و آزادگى فراموش نشود و آن «صبح روشن» در محاق غربت و نسيان قرار نگيرد.

منبع: سایت اندیشه قم

هرچند محققین در اینکه بازماندگان واقعه کربلا و اهل بیت سیدالشهداء(ع) در اربعین سال اول به کربلا آمده باشند اختلاف دارند ولی در اینکه جابربن عبد الله انصاری به همراه عطیه بن عوفی کوفی در همان اربعین سال اول به زیارت تربت امام حسین (ع) آمدند تقریبا اتفاق نظر وجودارد ولی در اینکه جابر کیست؟ که چنین توفیق استثنایی خداوند متعال نصیب وی کرد نمی توان به پاسخ این پرسش رسید مگر آنکه به دونکته مهم توجه کرد:

نکته اول: اصحاب رسول الله( ص) یعنی کسانی که آن حضرت را درک کردند ازنظر کارنامه زندگی به سه دسته تقسیم می شوند:

دسته اول کسانی اند که ورودی آنها به اسلام مراتب بدتر و زشت تر ازخروجی است وخروجی آنها به مراتب زشت تر وپلید تر از ورودی است. مصداق روشن آن معاویه بن ابی سفیان است چرا که معاویه ازآغازبعثت تا سال هفتم هجرت به مدت بیست سال تا می توانسته‌اند به مقابله رسول خدا برخواستند وهرآنچه که می توانستند برای اینکه اسلام پا نگیرد از اذیت وشکنجه اصحاب رسول الله (ص) تا اقدام به ترور حضرت و به راه انداختن جنگ بدر، احد، احزاب و به شهادت رساندن حمزه سیدالشهدا (ع) و به دندان گرفتن جگر این شهید کوتاهی نکردند تا اینکه درسال هفتم درفتح مکه چون پیروزی قطعی اسلام وشمشیر سپاه اسلام را بالای سر خود دیدند برای نجات جان خود اظهار به اسلام کردند و با نفاق ویژه خود ایمان آوردند ولی پس از رحلت پیامبر به دلیل همخونی بودن خلفا باچنین طیف هایی معاویه به متن قدرت حکومت اسلامی راه پیداکرد وتا خلیفه شدن پیش رفت ولی درمدت بیست سال ازخلافت تمام تلاشش این بود زمینه حذف اسلام ونابودکردن نام رسول خدا را فراهم آورد چراکه مطرف بن مغیره می گوید:
((به معاویه گفتم اکنون که توسلطه پیداکردی خوب است بربنی هاشم نیکی کنی. معاویه عصبانی شد و گفت:ابوبکر مُرد نامش فراموش شد.سپس عمربه خلافت رسید اونیز رفت نامش هم از دنیا رفت،عثمان هم ازدنیا رفت نامش هم ازمیان رفت ولی محمد(ص) هرروزپنج مرتبه نامش بر مأذنه ها فریاد زده می شود. با این حال چه نامی از ما باقی خواهد ماند ای بی پدر سپس گفت (لاوالله الا دفنا ودفنا)به خدا سوگند چاره ای نیست جز این که نام محمد برای همیشه دفن شود:مروج الذهب،ج۳٬ص۴۵۴))

دسته دوم کسانی اندکه ورودی آنها بسیار درخشان ولی خروجی آنان زشت وبسیار ناپسند زبیر نمونه ای ازاین دست از اصحاب است چراکه وی سابقه درخشان دارد برای اینکه اولا:وی دوازدهمین نفر است به پیامبر ایمان آورد ٬ثانیا:ازجمله کسانی است دراکثر غزوات حضور داشت، ثالثا: درتهاجم به خانه حضرت فاطمه (ع) اوکسی بود که در برابر مهاجمان ایستاد، ودران هنگام سران سقیفه تصمیم گرفتند نبش قبر کرده تا ابی بکر برجنازه حضرت فاطمه(ص) نماز بخواند او بود شمشیر کشید اجازه چنین کاری را به غاصبان نداد ولی با چندین کارنامه درخشان با راه انداختن جنگ جمل خط بطلانی به این کارنامه درخشان کشید وخود دراین جنگ کشته شد.

دسته سوم اصحابی اند که ورودی آنان به اسلام درخشان تر از خروجی وخروجی آنان درخشان تراز ورودی است جابربن عبدالله انصاری یکی از آنان است.

نکته دوم: دلیل بر اینکه جابربن عبدالله انصار کارنامه درخشانی دارد ودر مدت نود سال ازعمر هیچ نقطه سیاهی در زندگیش دیده نمی شود این است که:

اولا: درسال سیزدهم بعثت درحالی که ۱۶سال بیشتر نداشت همراه با هفتادنفر از نخبگان مدینه ازجمله پدرش درعقبه منا خدمت رسول الله (ص) رسیدند و به پیامبر ایمان آورد و با آن حضرت بیعت کرد.
ثانیا: پس از هجرت پیامبر به مدینه درهیجده غزوه به جز بدر واحد شرکت کرد.
ثالثا:جوان بیست و چند ساله آن چنان مورد لطف پیامبر قرار می گیرد که وی را مامور ابلاغ سلام به امام باقر(ع) می کند و او عمر پر برکت می کند تا امام را درک می‌کند و سلام رسول خدا را به وی می رساند.
رابعا: آنچنان خوش توفیق است که خدمت حضرت فاطمه(ع) می رسد چشمش به لوح سبزی می افتد که خداوند برسولش نام تمام خلفای بعد از خودش ازامام علی (ع) تا حضرت بقیه الله خبر می دهد در آن نوشته شده است، از فاطمه (ع) اجازه می گیرد واین حدیث ولایت را روایت می‌کند.
خامسا: آن زمانی که اوج فشار بر شیعیان ومظلومیت امام(ع) است و جان در معرض خطراست و حکومت اموی سب علی (ع) را سنت کرده اند او کسی است که در کوچه‌های مدینه عصا زنان حرکت کرده ازعلی(ع) تبلیغ کرده و می گوید: ((علی خیر البشر)) و به دیگران هم می گوید: فرزندانتان را به محبت وی تربیت کنید.
سادسا: پایان عمر اوست چشمش نابینا است ولی باخبر می شود دردانه رسول الله (ص) را که خود بارها دیده بود آن حضرت چگونه وی را می بوسید توسط بنی امیه به «قتل صبر» رسید تصمیم استثنایی می گیرد با همان چشمان نابینا به همراه عطیه در اربعین سیدالشهداء به کربلا آمده تربتش را زیارت کرده و کارنامه زندگی خود را مهر کربلا می زند وماندگار تاریخ می شود.

منبع :ده موضوع تحلیلی از زیارت اربعین حسینی /سید محمدتقی قادری

چرا فقط برای امام حسین(ع) روز اربعین یعنی چهلم تعیین شده و برای امامان دیگر و حتی پیامبر اکرم(ص) مراسم روز اربعین نداریم؟

پرسش:

چرا فقط برای امام حسین(ع) روز اربعین یعنی چهلم تعیین شده و برای امامان دیگر و حتی پیامبر اکرم(ص) مراسم روز اربعین نداریم؟

پاسخ:

برای توضیح جواب این سؤال به این مطالب توجه کنید:1. فداکاری های امام حسین(ع) دین را زنده کرد و هیچ امامی به اندازه امام حسین(ع)، در زنده نگه داشتن دین اسلام نقشی نداشته است و این فداکاری ها را باید زنده نگه داشت، چون زنده نگه داشتن دین اسلام است تا دین اسلام زنده بماند. گرامیداشت روز عاشورا و اربعین، در حقیقت زنده نگه داشتن دین اسلام و مبارزه با دشمنان دین است.

2. مصیبتی که حضرت امام حسین(ع) دید، برای هیچ امام و پیامبری پیش نیامده است و مصیبت امام حسین(ع) از همه مصیبت ها بزرگ تر و سخت تر بود. اگر عامل دیگری هم در کار نبود، همین عامل کافی است که نشان بدهد چرا برای امام حسین(ع) بیش از امامان دیگر و بیش از پیامبر اسلام(ص) عزاداری می کنیم و مراسم متعددی بر پا می کنیم.

3. در ماه محرم سال 61 حسین بن علی(ع)، اولاد، خویشان و یاران آن حضرت را کشتند و اسیران کربلا را به کوفه و شام بردند و همین اسیران داغدیده روز اربعین شهادت امام حسین و یاران به کربلا رسیدند و همه مصائب روز عاشورا در آن روز تجدید شد و آن روز روز سختی برای خاندان پیامبر شد.

4. دشمنان اسلام با به شهادت رساندن امام حسین(ع) قصد نابود کردن دین اسلام را داشتند. دشمنان امام حسین(ع) تلاش کردند تا حادثه کربلا به کلی فراموش شود و حتی گاهی کسانی را که برای زیارت امام حسین(ع) می آمدند می گرفتند، شکنجه می کردند و می کشتند و در زمان متوکل عباسی همه قبرهای کربلا را شخم زدند، مزرعه کردند و مردم را از آمدن برای زیارت قبر امام حسین(ع) منع کردند. شیعیان هم برای مقابله با اینها از هر مناسبتی استفاده می کردند. یکی از این مناسبت ها حادثه روز اربعین است.

5. یکی از نشانه های مؤمن زیارت امام حسین در روز اربعین است. از حضرت امام حسن عسکری(ع) روایت شده است که علامت مؤمن پنج چیز است: پنجاه و یک رکعت نماز فریضه و نافله در شبانه روز، زیارت اربعین، انگشتر به دست راست کردن، پیشانی بر خاک نهادن در سجده و بسم الله را بلند گفتن. (مفاتیح الجنان، ص 545، در اعمال ماه صفر، روز بیستم صفر). و یکی از وظایف شیعیان را اهتمام به زیارت اربعین بر شمرده اند.

منبع:پایگاه اطلاع رسانی بلاغ، چرا فقط برای امام حسین(ع) اربعین می‌گیرند؟

مرادمان از بازتولید عاشورا فراهم شدن امکان بازنگری به عاشوراست. وقتی می‌گوییم در اربعین، عاشورا تجدید و تکرار می‌شود، یک معنایی که به دست می‌آید این است که امکان بازنگری فراهم می‌شود؛

چرا ما برای اباعبدالله اربعین می‌گیریم و برای مثال نه ثلاثین را بشنویم. مبنای اربعین چیست؟

در مورد موضوع اربعین اولین نکته این است که اربعین امری است که ریشه در قرآن کریم دارد و قرآن کریم می‌فرماید «واعدنا موسی ثلاثین لیله و اتممناها بعشر». این ریشه قرآنی اربعین است. به لحاظ حکمت عقلی هم بعضا اشاره شده است که اصولا در عدد 40 است که هر چیزی کامل و تتمیم می‌شود. برای مثال همین آیه‌ای که اشاره شد و موضوع آن میعاد خداوند با حضرت موسی(ع) است، می‌گوید این میعاد 30 شب بود ولی با ده شب دیگر این میعاد تتمیم شد. این نشان‌دهنده این است که 30 ملاک است اما ده شب بعدی آن را تتمیم و تکمیل می‌کند. جزئیات این مساله شاید در بحث ما جا نداشته باشد؛ در حکمت بحث شده است اسرار این که چرا با عدد 40 یا 40 مرتبه یا 40 منزل یک چیزی کامل می‌شود. بر همین مبنای سرّ عدد 40 است که اهل سلوک و اهل معرفت برای جریان سلوک خودشان اربعین قرار می‌دهند. مراد از اربعین هم این است که 40 روز علاوه بر انجام واجبات و ترک محرمات عبادت‌های مستحبی را بر خودشان قرار می‌دهند و انجام می‌دهند. همچنین اگر کسی بخواهد رذیله‌ای را که در وجودش هست برطرف کند، فرموده‌اند 40 شبانه روز، خود را مقید کند تا آن رذیله را ترک کند؛ این امر مقدمه‌ای برای ریشه‌کن شدن آن رذیله در وجودش است. یا مثلا شخصی فضیلتی را ندارد اما دوست دارد آن را در خود پدید آورد، می‌فرمایند که 40 شبانه روز تکلف کند؛ تکلف یعنی خود را وادار کند به فلان عمل خوب و بعد این فضیلت در او ریشه می‌دواند و استقرار پیدا می‌کند. اینها بحثی است که در مورد اربعین و اسرار آن مطرح است.

ادامه »