طبق نقل‌های تاریخی در ترتیب جریانی که در کوفه اتفاق افتاد؛ بعد از عبد اللّه بن یَقطُر یا قیس بن مسهر، مسلم بن عقیل و هانى بن عروه در کوفه به شهادت رسیدند.

پرسش: اولین شهید در راه حرکت امام حسین(علیه السلام) به سوی کوفه مسلم بن عقیل بود؟

پاسخ:
درباره اولین شهید در راه حرکت امام حسین(علیه السلام) به سوی کوفه باید گفت:
1. در برخی از منابع تاریخی آمده: پس از آن‌که امام حسین(علیه السلام) از مکه خارج شد، در پاسخ نامه مسلم که در آن خواستار آمدن امام(علیه السلام) شده و اتحاد مردم را به اطلاع آن‌حضرت رسانده بود، امام حسین نامه‌اى به وسیله عبد اللّه بن یَقطُر حمیرى‏، نزد مسلم فرستاد. عبد اللّه، توسط حُصَین بن تمیم(یا نُمَیر) در قادسیه دستگیر شد، وى او را نزد عبید اللّه بن زیاد فرستاد، عبید اللّه ماجراى او را جویا شد، ولى او اطلاعاتى در اختیار وى قرار نداد، از این‌رو، گفت: بالاى دار الاماره برو و دروغگو فرزند دروغگو [منظورش امام حسین(علیه السلام) بود] را لعنت نما و سپس پایین بیا، تا درباره‌ات بیندیشم، وى بالاى دار الاماره رفت، وقتى مشرف بر مردم شد، گفت: مردم! من فرستاده حسین پسر فاطمه دخت رسول خدا(صلی الله علیه و آله وسلم) به سوى شما هستم، بیایید و او را یارى کنید و در برابر پسر مرجانه و پسر سمیّه، فرومایه فرزند فرومایه، از حسین حمایت و پشتیبانى نمایید. عبید اللّه فرمان داد او را از بالاى دار الاماره به زمین افکندند و استخوان‌هایش درهم شکست و اندک رمقى در بدنش باقى مانده بود، که عبد الملک بن عمیر لخمى وارد شد و با کاردى سر از بدن او جدا ساخت و زمانى که او را بر این کار مورد نکوهش قرار دادند، گفت: من خواستم او را راحت کنم. بر طبق این نقل، اولین شهید مربوط به حرکت امام حسین(علیه السلام) به کوفه عبد الله بن یقطر حمیری بوده است.

2. در برخی دیگر از منابع همان جریان بالا را برای قیس بن مسهر نقل کرده‌اند.

بنابراین، طبق نقل‌های تاریخی در ترتیب جریانی که در کوفه اتفاق افتاد؛ بعد از عبد اللّه بن یَقطُر یا قیس بن مسهر، مسلم بن عقیل و هانى بن عروه در کوفه به شهادت رسیدند.

منبع: بلاغ
 

1.آتش عشق حسینی
قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم:

ان لقتل الحسین علیه السلام حرارة فی قلوب المؤمنین لا تبرد ابدا.

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: برای شهادت حسین علیه السلام، حرارت و گرمایی در دلهای مؤمنان است که هرگز سرد و خاموش نمی شود.
جامع احادیث الشیعه، ج 12، ص .556

2.عاشورا، روز غم
قال الرضا علیه السلام:

من کان یوم عاشورا یوم مصیبته و حزنه و بکائه جعل الله عز و جل یوم القیامة یوم فرحه و سروره.

امام رضا علیه السلام فرمود: هر کس که عاشورا، روز مصیبت و اندوه و گریه اش باشد، خداوند روز قیامت را برای او روز شادی و سرور قرار می دهد.
بحار الانوار، ج 44، ص .284

3.محرم، ماه سوگواری
قال الرضا علیه السلام:

کان ابی اذا دخل شهر المحرم لا یری ضاحکا و کانت الکابة تغلب علیه حتی یمضی منه عشرة ایام، فاذا کان الیوم العاشر کان ذلک الیوم یوم مصیبته و حزنه و بکائه…

امام رضا علیه السلام فرمود: هر گاه ماه محرم فرا می رسید، پدرم (موسی بن جعفر علیه السلام) دیگر خندان دیده نمی شد و غم و افسردگی بر او غلبه می یافت تا آن که ده روز از محرم می گذشت، روز دهم محرم که می شد، آن روز، روز مصیبت و اندوه و گریه پدرم بود .
امالی صدوق، ص 111

4.دیده های خندان
قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم:

یا فاطمة! کل عین باکیه یوم القیامة الا عین بکت علی مصاب الحسین فانها ضاحکة مستبشرة بنعیم الجنة.

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: فاطمه جان! روز قیامت هر چشمی گریان است، مگر چشمی که در مصیبت و عزای حسین گریسته باشد، که آن چشم در قیامت خندان است و به نعمتهای بهشتی مژده داده می شود.
بحار الانوار، ج 44، ص .293

ادامه »

فداکاری و ایثار، صبر و استقامت، شهادت و شجاعت، تعهد و مسؤولیت، صداقت و وفاداری، قاطعیت در راه هدف، دفاع از امامت و ولایت، دفاع و پاسداری از دین و ارزش‌ها، تولی و تبری، ستیز با ستم و ستمگران، با فساد و مفسدان، دستور به نیکیها، پرهیز از بدی‌ها و زشتی‌ها، انس با قرآن، ترویج فرهنگ نماز، نهراسیدن از نیروی دشمن، پرهیز از سستی و تنبلی در برابر تجاوز به ارزش‌ها، افشای چهره دشمنان اسلام، توجّه به معنویات حتّی در جبهه جنگ، نفی نژادپرستی، توبه، دعا، استغفار، تسلیم در برابر خدا، قیام برای خدا و… بخشی از درس‌های عاشورا است.

1. عدالت‌خواهی و ستم‌ستیزی
ستیز با ستم و ستمگران به ویژه حاکمان ستم و برپاییِ عدل یکی از درس‌های عاشورا در عرصه رفتار سیاسی است. عاشورا به ما می‌آموزد که انسان مسلمان نمی‌تواند در برابر ستم و ستمگران سکوت کند و بی‌تفاوت بماند؛ اگر سکوت کرد در حکم همان ستمکار است. امام‌حسین(علیه السلام) در یک سخنرانی که در منزل «بیضه» در برابر سپاهیان حرّ فرمودند: «ای مردم رسول خدا(صلی الله علیه وآله وسلم) فرمود: اگر کسی حاکم ستمگری را ببیند که حلال خدا را حرام می‌کند، عهد و پیمان الهی را می‌شکند، و با سنت رسول خدا مخالف است، و با بندگان خدا به ستم و بیدادگری رفتار می‌کند، پس با گفتار و کردار در برابرش نایستد بر خداست که این فرد را نیز با همان حاکم ستمکار محشور کند.» آن بزرگوار سپس از بنی‌امیه و پیروان آنها به عنوان نمونه و مصداقی از سخنان پیامبر گرامی اسلام یاد کرده و می‌فرماید: «مردم آگاه باشید که بنی‌امیه و اتباع آنها پیرو شیطانند و از پیروی و بندگی خدای بخشنده سرپیچی کرده‌اند، فساد و تباهی را آشکار ساخته‌اند و حدود الهی را تعطیل کرده‌اند و اموال مردم را به خود اختصاص داده‌اند. حرام خدا را حلال و حلالش را حرام کرده‌اند. من از هرکس شایسته‌ترم که وضع موجود را تغییر دهم… پس لازم است از روش من پیروی کنید زیرا عمل من برای شما حجّت و سرمشق است…»از سخنان یاد شده چند نکته اساسی زیر استفاده می‌شود:

1. مبارزه با ستم ستمگران و متجاوزان به حدود و قوانین دین واجب است. این برنامه باید سرلوحه زندگی امت اسلامی در گستره تاریخ در هر سرزمینی باشد.

2. سکوت در برابر حاکم ستم، گناهی بس بزرگ و در حدّ گناه همان حاکم ستم است.

3. حکومت یزیدی از مصادیق حاکمان ستم و متجاوزان به حدود و قوانین الهی است از این روی مبارزه با او نیز تکلیف الهی است.
امام در نامه‌ای به مردم کوفه می‌نویسد: «فلعمری ما الامام الاّ الحاکم بالکتاب، القائم بالقسط، الدائن بدین الحق، الحابس نفسه علی ذات الله؛به جان خودم سوگند، امام و پیشوا تنها کسی است که برابر کتاب خدا داوری کند. دادگر و متدین به دین حقّ باشد. وجود خویش را وقف و فدای فرمان خدا کند.» امام‌حسین(علیه السلام) در همین نامه سخنان مردم کوفه را که نوشته بودند: «لیس لنا امام؛ ما امام نداریم، تأیید کرده است، چرا که آن بزرگوار یزید را دارای شرایط امامت و حکومت نمی‌داند. زیرا که اجرای حقِّ و عدالت، عمل به کتاب خدا از شرایط امام و حاکم است و یزید هیچ یک از این شرایط را ندارد.

ادامه »

کدام سوره از قرآن به نام امام حسین(علیه السلام) است؟

بر اساس برخی از روایات سوره‌ی مبارکه‌ی «فجر» به سوره‌ی امام حسین(علیه السلام) مشهور است.[1] امام صادق‌(علیه السلام) می‌فرماید: سوره‌ی فجر را در هر نماز واجب و مستحب بخوانید که سوره‌ی حسین(علیه السلام) است. هر کس آن‌را بخواند در بهشت هم درجه با حسین بن علی(علیه السلام) خواهد بود.[2]

در قسمت‌های نهایی این سوره، نفس آرام و مطمئنه مورد خطاب قرار گرفته است. خداوند او را به سوی خود می‌خواند و داخل بندگان خاص خود می‌کند و سپس او را به بهشت جاودان دعوت می‌کند.[3]

به طور مسلم مصداق روشن نفس مطمئنه وجود مبارک امام حسین(علیه السلام) است و شاید به همین دلیل است که این سوره را سوره‌ی امام حسین(علیه السلام) نامیده‌اند.[4]

[1]. عروسی حویزی، عبد علی بن جمعه، تفسیر نور الثقلین، تحقیق، رسولی محلاتی، سید هاشم، ج ‏5، ص 571، قم، اسماعیلیان، چاپ چهارم، 1415ق. «اقرؤوا سورة الفجر فی فرائضکم و نوافلکم، فانها سورة الحسین بن على علیهما السلام…».

[2]. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، بلاغی‏، محمد جواد، ج 10، ص 730، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372ش.

[3]. فجر، 27-30. «یا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ، ارْجِعی‏ إِلى‏ رَبِّکِ راضِیَةً مَرْضِیَّةً، فَادْخُلی‏ فی‏ عِبادی، وَ ادْخُلی‏ جَنَّتی».

[4]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 26، ص 439، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1374ش.

1. آوارگان از وطن‏
سوره حج آیه 40 : اَلّذِینَ اُخْرِجُوا مِنْ دِیَارِهِمْ بِغَیْرِ حَقّ…

آنان‏كه به ناحق از خانه‏هاشان آواره شده (و) جز آن كه مى‏گفتند پروردگار ما خداى یكتاست (جرمى نداشتند)، و اگر خدا رخصت جنگ ندهد و دفع شرّ بعضى از مردم را به بعض دیگر نكند، همانا صومعه‏ها و كلیساها و كِنِشتها و مساجدى كه در آن‏ها نماز و ذكر خدا بسیار مى‏شود، همه خراب و ویران مى‏شد و هر كه خدا را یارى كند البته خدا او را یارى خواهد كرد، كه خدا را منتهاى اقتدار و توانایى است. قال أبوجعفر(ع): نزلت فى على وحمزة وجعفر علیهم السلام ثم جرت فى الحسین(ع). حضرت باقر(ع) فرمود: این آیه درباره على و حمزه و جعفر علیهم السلام نازل شد و در مورد امام حسین(ع) به وقوع پیوست.(بحار الانوار، ج 24 ص 227 ح24 )

2. كلمه باقى‏
سوره زخرف آیه 28 : وَجَعَلَهَا كَلِمَةً بَاقِیَةً فِى عَقِبِهِ لَعَلّهُمْ یَرْجِعُونَ.

و این خداپرستى را بر همه ذرّیت خود تا قیامت، كلمه باقى گردانید؛ تا همه فرزندانش (به خداى یكتا) رجوع كنند. قال أبوجعفر(ع): إنّها فى الحسین(ع) ینتقل من ولد إلى ولد ولا ترجع إلى أخ ولا عمّ. حضرت باقر(ع) فرمود: این آیه درباره امام حسین(ع) است، كه امامت در نسل او از فرزندى به فرزند دیگر مى‏رسد و به برادر یا عمو باز نمى‏ گردد.

(بحار الانوار، ج 25 ص 253 ح21 )

3. كشته به ‏ناحق‏
سوره إسراء آیه 33 : وَ لا تَقْتُلُوا النّفْسَ الّتِى حَرّمَ اللّهُ إِلا بِالْحَقّ وَمَنْ قُتِلَ مَظْلُوماً فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِیّهِ سُلْطَاناً فَلا یُسْرِفْ فِى الْقَتْلِ اِنّهُ كَانَ مَنْصُوراً.

و هرگز نفس محترمى كه خدا قتلش را حرام كرده مكشید مگر آن كه به حكم حق مستحقّ قتل شود، و كسى كه مظلوم كشته شود، ما به ولىّ او حكومت و تسلّط بر قاتل دادیم، پس در مقام انتقام، آن ولى در قتل و خونریزى اسراف نكند كه او از جانب ما مؤیّد و منصور خواهد بود. عن أبى‏جعفر(ع) فى قوله (ومن قتل مظلوماً…)، قال: هو الحسین بن على(ع)، قتل مظلوماً ونحن أولیاؤه والقائم منّا إذا قام، طلب بثأر الحسین(ع)، فیقتل حتّى یُقال قد أسرف فى القتل. وقال: المقتول الحسین وولیّه القائم والاسراف فى القتل أن یقتل غیر قاتله. (إنه كان منصوراً) فإنه لا یذهب من الدّنیا حتّى ینتصر برجل من آل رسول الله علیهم الصلاة والسلام، یملا الارض قسطاً وعدلاً كما ملئت جوراً وظلماً. از حضرت باقر(ع) در تفسیر آیه (و من قُتل مظلوماً…) نقل شده است كه فرمود: منظور امام حسین(ع) است كه مظلوم كشته شد، و ما (ائمّه) اولیاى دم او هستیم و هنگامى كه قائم از ما قیام كند، به خونخواهى او مى‏پردازد و آنقدر مى‏كشد تا آن كه گفته مى‏شود اسراف كرده است، و اسراف در كشتار آن است كه به جز قاتلش را بكشد. و در تفسیر (انّه كان منصوراً)، حضرت باقر(ع) فرمود: همانا دنیا به پایان نمى‏رسد تا آن كه خداوند مردى از خاندان رسول خدا سلام اللّه علیهم را نصرت عنایت مى‏فرماید كه زمین را پر از عدل و داد مى‏كند پس از آن كه از ظلم و ستم پر شده باشد.(بحار الانوار، ج 44 ص 218 ح7 )

ادامه »