وَ قَالَ ( علیه السلام ) : السَّخَاءُ مَا کَانَ ابْتِدَاءً فَأَمَّا مَا کَانَ عَنْ مَسْأَلَةٍ فَحَیَاءٌ وَ تَذَمُّمٌ.

امام علیه السلام فرموده است: جود و بخشش (همراهی کردن به آنکه سزاوار است) آن است که بی درخواست باشد، و اما آنچه از روی درخواست شرمندگی و رهیدن از سرزنش است (از خواهنده یا از مردم).

منبع نهج البلاغه حکمت شماره ۵۰

وَ قَالَ ( علیه السلام ) : أَوْلَى النَّاسِ بِالْعَفْوِ أَقْدَرُهُمْ عَلَى الْعُقُوبَةِ.

امام علیه السلام فرموده است: سزاوارترین مردم به عفو و بخشودن تواناترین ایشان است به کیفر رساندن (زیرا عفو فرع بر قدرت است، پس ناتوانان را عفوی نیست). 

منبع نهج البلاغه حکمت شماره ۴۹

وَ قَالَ ( علیه السلام ) : عَیْبُکَ مَسْتُورٌ مَا أَسْعَدَکَ جَدُّکَ.

امام علی علیه السلام فرموده است: عیب تو (از دیده ها) پنهان است مادامی که نصیب و بهره ات تو را نیکبخت دارد (دنیا با تو همراه باشد. و از این رو زشتیهای پادشاهان و بزرگان اگر چه بسیار باشد گفته نمی شود تا نابود شوند یا دنیا از آنها رو برگرداند).

منبع نهج البلاغه حکمت شماره ۴۸

وَ قَالَ ( علیه السلام ) : قُلُوبُ الرِّجَالِ وَحْشِیَّةٌ فَمَنْ تَأَلَّفَهَا أَقْبَلَتْ عَلَیْهِ.

امام علیه السلام فرموده است: دلهای مردم رمنده است (با هم آشنائی ندارند) پس هر که آنها را (با همراهی و نیکی و دوستی) به دست آورد به او رومی آورند.

منبع نهج البلاغه حکمت شماره ۴۷ 

وَ قَالَ ( علیه السلام ) : احْذَرُوا صَوْلَةَ الْکَرِیمِ إِذَا جَاعَ وَ اللَّئِیمِ إِذَا شَبِعَ.

امام علیه السلام فرموده است: بپرهیزید از حمله کردن کریم و جوانمرد هنگامی که گرسنه شود (نیازمند گردد، چون در این حال بی اعتنائی مردم خشمش را بر انگیخته خود را به خطر می اندازد تا بر ایشان مسلط شده انتفام بکشد) و بپرهیزید از حمله لئیم و ناکس هنگامی که سیر شود (توانگر گردد، چون توانگری او را به آرزویش کامیاب ساخته به مقتضی طبعش به زیردستان آزار می رساند). 

منبع نهج البلاغه حکمت شماره ۴۶