اعمال شب قدر

مستحب است در ابتدای شب های قدر، انسان غسلِ احیا کند. پاک و پاکیزه وارد این شب بشود. وضو بگیرد، نماز مغرب و عشا را که خواند و افطار کرد،

اعمال شب قدر را انجام دهد.از اعمال مهم امشب، خواندن دورکعت نمازِ شب قدر است بااین توضیح که در هر رکعت حمد یک بار و سورۀ توحید، هفت بار خوانده می شود و بعد از نماز هفتاد مرتبه می گوید: «اَسْتَغْفِرُ اللّهَ وَ اَتُوبُ اِلَيْهِ.»

در روایتی از رسول اکرم(صلی الله علیه و اله) آمده که این شخص از سرِ سجادۀ نمازش برنمی خیزد، مگر اینکه خداوند گناهان او و پدر و مادرش را می آمرزد.نفْس بیداریِ امشب موضوعیت دارد و چه سنّت خوب و حسنه ای از اهل بیت(علیهم السلام) به ما رسیده است که شب قدر زیر سایۀ قرآن بروید و قرآن به سر بگیرید و بگویید: «بِکَ یا اللّهُ، [بِمُحَمَّدٍ،] بِعلیٍّ، بِفاطِمَةَ و… .»

و چه نیکوست کسی که فرصت دارد نماز شب بخواند، نماز قضا بخواند. امشب همچنین صد رکعت نماز مستحبی توصیه شده است؛

اما قلّۀ اعمال لیلةالقدر سه نکته است:

1. زیارت امام حسین(علیه السلام): خوشابه حال آن هایی که در شب های قدر، کربلا هستند.

2. خواندن دعاهای مربوط به شب قدر: بزرگان دین در شب قدر دعای سلامتی امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) را به ما یاد داده اند. همین دعای «اَللَّهُمَّ كُنْ لِوَلِيِّکَ الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ…» را که شما می خوانید، توصیه کرده اند شب قدر بخوانید.

3. کسب علم و معرفت به عنوان افضل اعمال در شب های قدر: چه خوب است که انسان در شب قدر مطالعۀ دینی داشته باشد یا نزد عالِمی برود و از فضایل ومناقب اهل بیت(علیهم السلام) بشنود. ” قدر” صاحب اصلی این شب یعنی وجود نورانی حضرت فاطمه(علیها السلام) را بشناسیم و با معرفت فاطمی و علوی به سحر برسیم که: «سَلامٌ هِیَ حَتَّى مَطْلَعِ الْفَجْرِ»

ملائکۀ الهی به همراه حضرت روح، رهبر ملائکة الله، به احترام شبی که شب نزول قرآن است، در همۀ سال ها تا قیامت، به محضر مبارک امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) رسیده و سلام و صلوات خداوند را به قلب مبارک امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) نازل می کنند.

بندۀ گنهکار [باید در این شب ها] پیش خدا بیاید، درهای رحمت در این شب ها بازِ باز است. اینکه کسی بگوید: «من از فرط گناه، خجالت می کشم [درِ خانۀ خدا] بیایم»، یأس از رحمت خداست. [شاعر چه زیبا می گوید:]

غرق گنه نااُمید مشو ز درگاه ما

که عفوکردن بُوَد در همه دم کار ما

توبه شكستى بيا، هرآنچه هستى بیا

اميدوارى بجوى ز نام غفار ما

بندۀ شرمنده تو، خالق بخشندۀ من

بیا بهشتت دهم، مرو تو در نار ما

برخی از اعمال سفارش شده در این شب ها عبارت اند از:

1. شب های احیا به خصوص شب نوزدهم تا می توانید استغفار کنید. شیخ مفید(رحمة الله علیه) دراین باره چنین آورده است: «وَ يُسْتَحَبُّ فِيها كَثْرَةُ الْاِسْتِغْفارِ.»راه می روی، استغفار کن. نشسته ای، استغفار کن. در بستر هستی،

2. با دعای جوشن کبیر که امیرالمؤمنین علی(علیه السلام) از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و اله) نقل کرده است، هزار نام خداوند را تکرار کن، بعد بگو: «سُبْحانَکَ یا لا اِلَهَ اِلّا اَنْتَ الْغَوْثَ الْغَوْثَ خَلِّصْنا مِنَ النّارِ یا رَبِّ.»(منزهی تو ای خدایی که جز تو خدایی نیست. به تو پناه آوردم، به تو پناه آوردم. ما را از آتش [قهرت] آزاد کن ای پروردگار.)

3. شب قدر تا می توانید دعا کنید. امام محمد باقر(علیه السلام) تا نیمه شب دعا می کردند و بعد از نیمه شب، به نماز می ایستادند.آنچه در دل دارید بگویید. آنچه می خواهید بگویید. اگر عاقبت به خیری برای خود و بچه هایتان و برای نسل و نواده هایتان تا قیامت می خواهید، دعا کنید. برای حل مشکلات جهان اسلام دعا کنید. در شرایطی حساس قرار داریم. دشمنان اسلام برای کُشت وکُشتار در جوامع اسلامی خیز برداشته اند که ]البته[ اینجا هم تدبیر لازم است و هم دعا. دعا کنیم خداوند توطئه های آن ها را به خودشان برگرداند. اصولاً روح دعا، نجوای با خداست.

4. نماز بخوانید که نماز پرچم عشق به خداست. نماز پُل ارتباطی بنده با خداست. نماز یعنی انس با خدا. نماز یعنی عشق به ذات مقدس ربوبی. می توانید در شب قدر دو رکعت نماز بخوانید، می توانید نماز قضا بخوانید.

5. امام صادق(علیه السلام) فرمودند: قرآن را جلوی صورتتان بگیرید، بالای سر بِبرید و بگویید: «اَللَّهُمَ بِحَقِّ هَذَا الْقُرْآنِ وَ بِحَقِّ مَنْ اَرْسَلْتَهُ بِهِ وَ بِحَقِّ كُلِّ مُؤْمِنٍ مَدَحْتَهُ فِيه … .» (خدايا به حق اين قرآن و به حق كسی كه آن را بر او فرستادى و به حق هر مؤمنى كه او را در قرآن ستودى… .)

احیای هدفمند یعنی این. شب قدر، شب انس با خداست. هرکس می خواهد بداند که آیا اعمالش قبول شده یا نه، پایان این شب [وقت سحر] به دلش مراجعه کند و ببیند چقدر به خدا نزدیک شده است! آیا قرار بندگی با خدا بسته است؟ آیا قرار عشق به ذات مقدس ربوبی بسته است؟ اگر این امور را در روح و جانش یافت، بداند شب زنده داری اش قبول درگاه حق قرار گرفته است.

منبع بهار طاعت / جعفر حسن زاده