ابليس و شياطين در غدير

ابليس و شياطين در غدير

ابليس و دار و دسته‏اش -اين دشمنان سخت کوش انسان- «غدير» را هولناکترين مقطع براي خود به حساب آوردند. آنان واهمه داشتند که پس از غدير، راه گمراهيِ انسانها بسته شود. به همين جهت در آن روز، بسيار محزون بودند و فريادشان بلند بود.

ولي شياطين انسي به فرياد ابليس و گروهش رسيدند و در همان غدير وعده‏هايي به او دادند و نقشه‏هايي کشيدند و توطئه‏هايي نمودند که آن حزن و اندوه و فريادهاي شيطان يکباره تبديل به خوشحالي و سرور گرديد.

هنگامي که پس از رحلت پيامبر صلي اللَّه عليه و آله اجراي دقيق آن نقشه‏ها را در سقيفه ديدند سر از پا نمي‏شناختند، و ابليس (بزرگِ شياطين) در آن روز تاجگذاري کرد و دستور شادي و سرور رسمي به گروهش داد.

احاديثي که ذيلاً ذکر مي‏شود شاهد اين مدعا است.

فرياد شيطان در غدير

امام باقر عليه‏السلام فرمود: ابليس چهار مرتبه فرياد بلند کشيده است: روزي که مورد لعن خداوند قرار گرفت، روزي که از آسمانها به زمين فرستاده شد، روزي که پيامبر صلي اللَّه عليه و آله مبعوث شد، روز غدير خم (که اميرالمؤمنين عليه‏السلام منصوب شد).[1]

وعده‏هاي منافقين به شيطان

امام باقر عليه‏السلام فرمود: هنگامي که پيامبر صلي اللَّه عليه و آله دست اميرالمؤمنين عليه‏السلام را گرفت و فرمود: «مَنْ کُنْتُ مَوْلاهُ فَعَليٌّ مَوْلاهُ»، ابليس و بزرگان گروهش حاضر بودند.

شياطين به او گفتند: به ما چنين نگفته بودي! بلکه خبر داده بودي که هرگاه پيامبر از دنيا برود اصحاب او متفرق مي‏شوند! اين طور که او صحبت کرد برنامه‏ي مستحکمي را پيش‏بيني کرد که هر کدام از جانشينانش هم از دنيا برود ديگري به جاي او مي‏نشيند!

ابليس در پاسخ گفت:

برويد، که اصحاب او به من وعده داده‏اند که به هيچيک از گفته‏هاي او اقرارنکنند، وآنان هرگز اين وعده‏ي خود را نمي‏شکنند![2]

سرور و شادي شيطان از کفر و ارتداد مسلمين

امام باقر عليه‏السلام فرمود: هنگامي که پيامبر صلي اللَّه عليه و آله در روز غدير دست اميرالمؤمنين عليه‏السلام را گرفت، ابليس در بين گروهش فريادي کشيد و همه‏ي شياطيني که در خشکي و دريا بودند نزد او گرد آمدند و گفتند: اي آقاي ما، و اي مولاي ما، چه نگراني برايت پيش آمده است؟ ما فريادي وحشتناکتر از اين از تو نشنيده بوديم!

ابليس گفت:

اين پيامبر کاري کرد که اگر به نتيجه برسد هرگز معصيت خداوند انجام نخواهد گرفت.

شياطين گفتند: اي آقاي ما، و اي مولاي ما، تو بودي گمراه کننده‏ي آدم!!

هنگامي که منافقين در بين خود گفتند: «پيامبر از روي هواي نفس سخن‏مي‏گويد»، و يکي از آن دو نفر (ابوبکر و عمر) به ديگري گفت: «نمي‏بيني چگونه چشمانش در سرش مانند مجانين مي‏گردد»، هنگامي که اين سخنان را گفتند ابليس از خوشحالي فريادي کشيد و دوستانش را جمع کرد و گفت: «شما مي‏دانيد که من قبلاً گمراه کننده‏ي آدم بوده‏ام»!؟ گفتند: آري. ابليس گفت: «آدم عهد و پيمان را شکست ولي به خداوند کافر نشد؛ اينان عهد و پيمان را شکستند و به پيامبر کافر شدند»!!

هنگامي که پيامبر صلي اللَّه عليه و آله از دنيا رفت و مردم غير علي عليه‏السلام را براي خلافت بپا داشتند، ابليس تاج پادشاهي بر سر گذاشت و منبري نصب کرد و بر روي آن نشست و شياطينش را جمع کرد و به آنان گفت:

شادي کنيد، چرا که تا امام قيام نکند خداوند اطاعت نمي‏شود.[3]

تلاش شيطان براي به گناه کشيدن شيعيان

امام صادق عليه‏السلام فرمود: هنگامي که پيامبر صلي اللَّه عليه و آله سخنانش را در غدير فرمود و اميرالمؤمنين عليه‏السلام را براي مردم نصب کرد، ابليس فريادي کشيد که بزرگانِ گروهش نزد او جمع شدند و گفتند: اي بزرگِ ما، اين چه فريادي بود؟! ابليس گفت:

واي بر شما ! امروز مانند روز عيسي است!

بخدا قسم، مردم را در اين باره گمراه خواهم کرد…

بار ديگر ابليس فريادي کشيد و بزرگان گروهش نزد او جمع شدند و گفتند: اي بزرگِ ما، اين فريادِ دوم چه بود؟! ابليس گفت:

خداوند در باره‏ي گفته‏ي من آيه‏اي نازل کرد: «وَلَقَدْ صَدَّقَ عَلَيْهِمْ اِبْليسُ ظَنَّهُ»: «ابليس گمان خود را بر آنان به صدق رسانيد».

سپس ابليس به سوي آسمان متوجه شد وگفت:

خداوندا، به عزّت و جلالت قسم، گروههاي هدايت يافته را هم به بقيه ملحق خواهم کرد!

در اينجا پيامبر صلي اللَّه عليه و آله - که متوجه رفتار ابليس بود- اين آيه را از جانب خداوند تلاوت فرمود: «اِنَّ عِبادي لَيْسَ لَکَ عَلَيْهِمْ سُلْطانٌ» : «تو را بر بندگانِ واقعيِ من تسلط و راهي نيست».

بار ديگر ابليس فريادي کشيد و بزرگان گروهش بسوي او باز گشتند و پرسيدند: اين فرياد سوم چه بود؟ ابليس گفت:

بخدا قسم، از اصحاب عليّ (که نمي‏توانم بر آنهاتسلّط داشته باشم)! ولي خداوندا، قسم به عزّت و جلالت، گناهان را براي آنان (يعني شيعيان علي) زيبا جلوه خواهم داد تا با ارتکاب آن ايشان را به درگاه تو مبغوض نمايم.[4]

سخن شيطان با پيامبر در غدير

شيطان در روز غدير به صورت پيرمردي زيبا روي نزد پيامبر صلي‏اللَّه عليه و آله آمد و گفت:

اي محمد، چقدر کم‏اند آنان که واقعاً طبق گفته‏هايت با تو بيعت مي‏کنند!![5]

حزن شيطان در غدير، و سرور او در سقيفه

اميرالمؤمنين عليه‏السلام فرمود: پيامبر صلي اللَّه عليه و آله به من خبر داد که: ابليس و رؤساي اصحاب او هنگام منصوب شدن من در روز غدير حاضر بودند. در آن روز، اصحاب ابليس رو به او کردند و گفتند:

اين امت مورد رحمت قرار گرفتند و از گمراهي محفوظ شدند، و ديگر نه ما را و نه تو را بر آنان راهي نيست، چرا که امام و پناه خود بعد از پيامبرشان را شناختند.

ابليس با ناراحتي و اندوه از آنان جدا شد.

اميرالمؤمنين عليه‏السلام در ادامه‏ي کلامش فرمود: پيامبر صلي اللَّه عليه و آله به من خبر داد: آن هنگام که مردم بعد از وفات من بيعت تو را بشکنند، ابليس اصحابش را جمع مي‏کند و آنان در مقابل او به سجده در مي‏آيند و مي‏گويند:

اي آقاي ما، اي بزرگِ ما، تو بودي که آدم را از بهشت بيرون کردي!

ابليس مي‏گويد:

کدام امت بعد از پيامبرشان گمراه نشدند؟! هرگز!! شما گمان مي‏کنيد من بر اينان سلطه و راهي ندارم؟! چگونه ديديد مرا هنگامي که کاري کردم تا امر خدا و پيامبر را در باره‏ي اطاعتِ علي بن ابي طالب کنار گذاردند؟…[6]

پی نوشت :

[1] بحارالأنوار: ج 37 ص 121.

[2] بحارالأنوار: ج 37 ص 120 و 168. عوالم: ج 3:15 ص 125 و 135.

[3] روضه‏ي کافي: ص 344 ح 542. جمله‏ي آخر اين حديث در متن عربي چنين است: «لايُطاعُ اللَّهُ حَتّي يَقُومَ الإمامُ». اين جمله احتمال دو معني دارد: الف: تا امام بر حقي امور را به دست نگيرد خدا اطاعت نمي‏شود. ب: تا امام زمان عجل اللَّه فرجه قيام نکند خدا بطور کامل اطاعت نمي‏شود.

[4] بحارالانوار:ج 37 ص 164 و 165.

[5] بحارالانوار: ج 37 ص 135. عوالم: ج 3:15 ص 303.

[6] کتاب سليم: ح 579. روضه‏ي کافي: ص 343 ح 541.

برگرفته از کتاب : گزارش لحظه به لحظه از واقعه غدیر

به قلم : محمد باقر انصاری زنجانی