چگونه از عجب و تكبر و خودبيني نجات پيدا كنيم؟ درمان اين رذايل اخلاقي چيست؟
عن أبی عبد الله ع من ذهب یرى أن له على الآخر فضلا فهو من المستكبرین فقلت له إنما یرى أن له علیه فضلا بالعافیة إذا رآه مرتكبا للمعاصی فقال هیهات هیهات فلعله أن یكون قد غفر له ما أتى و أنت موقوف محاسب أما تلوت قصة سحرة موسى ع ثم قال كم من مغرور بما قد أنعم الله علیه و كم من مستدرج بستر الله علیه و كم من مفتون بثناء الناس علیه ) الكافى(ط-الاسلامیه)، ج8، ص128
امام صادق (علیه السلام) می فرمایند: «هرکه براین باور باشد که از دیگران برتر است، او در شمار مستکبران است».
حفص بن غیاث می گوید عرض کردم: «اگر گنهکاری را ببیند و به سبب بی گناهی و پاکدامنی خود، خویشتن را از او برتر بداند چه؟»
فرمود: «هیهات، هیهات چه بسا که او آمرزیده شود اما تو را برای حسابرسی نگه دارند؛ مگر داستان جادوگران موسی (علیه السلام) را نخوانده ای؟» (كه اول صبح كافر و بزرگ ترين كمك كننده به فرعون در هدفش بودند چند ساعت بعد مومن شدند در حاليكه بزرگترين كمك كننده به موسي عليه السلام شدند تا جاييكه حقانيت او را در ملا عام اعلام كردند و حاضر شدند در اين راه به سختي شكنجه شوند تا به شهادت رسيدند و وارد بهشت شدند و فرق اين دو اتفاق فقط چند ساعت بود )
سپس فرمود: چه بسیارند کسانى که بر اثر نعمتهاى پروردگار مغرور مى شوند و چه بسیارند گنهکارانى که خداوند بر گناهشان پرده افکنده ولى با ادامه گناه به سوى مجازات پیش مى روند و چه بسیارند کسانى که از ثناخوانى مردم فریب مى خورند
و فرمودند:
ما مِن أَحَدٍ يَتيهُ إِلاّ مِن ذِلَّةٍ يَجِدُها فى نَفسِهِ؛
هيچ كس نيست كه تكبّر ورزد، مگر بر اثر خوارى و حقارتى است كه در خود مى بيند.
الكافى(ط-الاسلامیه)، ج2، ص312
و فرمودند:
ما من رَجُلٍ تَکبّرَ أَو تَجبَّرَ الّا لذلَّةٍ یَجدُها فی نَفسِهِ؛
هیچ مردی نیست که تکبر بورزد یا خود را بزرگ بشمارد مگر بخاطر ذلتی که در نفس خود می یابد.
وسایل الشیعه ج15 ص380
و فرمودند:
لا یَدخُلُ الجَنَّهَ مَن فِی قَلبهِ مِثقالَ ذَرَّهٍ مِن کِبر؛
کسی که در قلبش به اندازه ذره ای کبر و خود بزرگ بینی باشد به بهشت وارد نمی شود.
الکافی(ط-اسلامی) ج2 ص310
و فرمودند:
لكِبرُ أَن تَغمِصَ النّاسَ وَتُسَفِّهَ الحَقَّ؛
تكبر، اين است كه مردم را تحقير كنى و حق را خوار شمارى.
الكافى(ط-الاسلامیه)، ج2، ص310
و فرمودند:
دق عليه السلام :
آفَةُ الدِّینِ الحَسَدُ وَ العُجبُ وَ الفَخرُ؛
آفت دینداری حسد و خودبینی و فخر فروشی است.
کافی(ط-الاسلامیه)ج2،ص307