دعاهای شبهای ماه رمضان

اعمال مخصوص شب بیست و یکم
فضیلتش زیادتر از شب نوزدهم است و باید اعمال آن شب را از غسل و احیاء و زیارت و نماز هفت قل هو الله و قرآن بر سر گرفتن و صد رکعت نماز و دعای جوشن کبیر و غیرها در این شب بعمل آورد و در روایات تاکید شده در غسل و احیاء و جد و جهد در عبادت در این شب و شب بیست و سوم و آنکه شب قدر یکی از این دو شب است و در چند روایت است که: از معصوم سؤال کردند که معین فرمائید که شب قدر کدام یک از این دو شب است تعیین نکردند بلکه فرمودند چه آسان است دو شب براى آنچه مى خواهى یا آنکه فرمودند باکی بر تو نیست که در هر دو شب کار خیر انجام دهی و مانند این روایات؛

روایت شده که: در شب بیست و یکم حماد بن عثمان بر حضرت صادق علیه السلام وارد شد حضرت سؤال کرد که غسل کرده ای عرض کرد بلی فدایت شوم پس حضرت حصیری طلبید و حماد را نزدیک خود طلبید و مشغول نماز شد و پیوسته آن حضرت نماز خواند و حماد نیز خود را به آن حضرت چسبانیده بود و نماز می خواند تا از نمازهای خویش فارغ شدند پس آن حضرت دعا کرد و حماد آمین گفت تا صبح طلوع کرد آن جناب اذان و اقامه گفت و بعض از غلامان خود را طلبید و پیش ایستاد و نماز صبح خواند در رکعت اول حمد و قدر و در دوم حمد و توحید خواند و بعد از نماز مشغول به تسبیح و تحمید و تقدیس و ثنای بر خدا و صلوات بر پیغمبر صلی الله علیه و آله و دعا برای مؤمنین و مؤمنات و مسلمین و مسلمات شد پس سر به سجده نهاد و مقدار یک ساعت به جز نفس چیزی از آن جناب شنیده نشد پس از آن این دعا را خواند «لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ مُقَلِّبَ الْقُلُوبِ وَ الْأَبْصَارِ ..» که در کتاب اقبال آمده است.

و شیخ کلینی روایت کرده که: حضرت باقر علیه السلام در شب بیست و یکم و بیست و سوم دعا می خواند تا نیمه شب و بعد از آن شروع می نمود به نماز خواندن.

مباحثه علمی
شیخ صدوق در آنچه بر بزرگان در یک مجلس راجع به مذهب امامیه دیکته کرده چنین فرمود: هر که این دو شب را با بحث‌های علمی احیاء بدارد بهتر است.

دعاهای مخصوص شب یست و یکم
1- اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اقْسِمْ لِی حِلْما یسُدُّ عَنِّی بَابَ الْجَهْلِ وَ هُدًی تَمُنُّ بِهِ عَلَی مِنْ کلِّ ضَلالَةٍ وَ غِنًی تَسُدُّ بِهِ عَنِّی بَابَ کلِّ فَقْرٍ وَ قُوَّةً تَرُدُّ بِهَا عَنِّی کلَّ ضَعْفٍ وَ عِزّا تُکرِمُنِی بِهِ عَنْ کلِّ ذُلٍّ وَ رِفْعَةً تَرْفَعُنِی بِهَا عَنْ کلِّ ضَعَةٍ وَ أَمْنا تَرُدُّ بِهِ عَنِّی کلَّ خَوْفٍ وَ عَافِیةً تَسْتُرُنِی بِهَا عَنْ کلِّ بَلاءٍ وَ عِلْما تَفْتَحُ لِی بِهِ کلَّ یقِینٍ وَ یقِینا تُذْهِبُ بِهِ عَنِّی کلَّ شَک وَ دُعَاءً تَبْسُطُ لِی بِهِ الْإِجَابَةَ فِی هَذِهِ اللَّیلَةِ وَ فِی هَذِهِ السَّاعَةِ السَّاعَةِ السَّاعَةِ السَّاعَةِ یا کرِیمُ وَ خَوْفا تَنْشُرُ [تُیسِّرُ] لِی بِهِ کلَّ رَحْمَةٍ وَ عِصْمَةً تَحُولُ بِهَا بَینِی وَ بَینَ الذُّنُوبِ حَتَّی أُفْلِحَ بِهَا عِنْدَ الْمَعْصُومِینَ عِنْدَک بِرَحْمَتِک یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ

2- یَا مُولِجَ اللَّیْلِ فِی النَّهَارِ وَ مُولِجَ النَّهَارِ فِی اللَّیْلِ وَ مُخْرِجَ الْحَیِّ مِنَ الْمَیِّتِ وَ مُخْرِجَ الْمَیِّتِ مِنَ الْحَیِّ یَا رَازِقَ مَنْ یَشَاءُ بِغَیْرِ حِسَابٍ یَا اللَّهُ یَا رَحْمَانُ یَا اللَّهُ یَا رَحِیمُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ لَكَ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى وَ الْأَمْثَالُ الْعُلْیَا وَ الْكِبْرِیَاءُ وَ الْآلاءُ أَسْأَلُكَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَجْعَلَ اسْمِی فِی هَذِهِ اللَّیْلَةِ فِی السُّعَدَاءِ وَ رُوحِی مَعَ الشُّهَدَاءِ وَ إِحْسَانِی فِی عِلِّیِّینَ وَ إِسَاءَتِی مَغْفُورَةً وَ أَنْ تَهَبَ لِی یَقِینا تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِی وَ إِیمَانا یُذْهِبُ الشَّكَّ عَنِّی وَ تُرْضِیَنِی بِمَا قَسَمْتَ لِی وَ آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ الْحَرِیقِ وَ ارْزُقْنِی فِیهَا ذِكْرَكَ وَ شُكْرَكَ وَ الرَّغْبَةَ إِلَیْكَ وَ الْإِنَابَةَ وَ التَّوْفِیقَ لِمَا وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّدا وَ آلَ مُحَمَّدٍ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمُ السَّلامُ

صلوات بر محمد و آل محمد و لعن بر قاتلان امیرالمؤمنین علیه السلام
بدان که در این شب در سنه چهلم واقع شد شهادت مولای ما حضرت امیر المؤمنین علیه السلام و در این شب تجدید می شود احزان آل محمد علیهم السلام و اشیاع ایشان و روایت شده که در آن شب مانند شب شهادت امام حسین علیه السلام برداشته نشد سنگی از روی زمین مگر آنکه در زیر آن خون تازه بود شیخ مفید فرموده که: در این شب صلوات بسیار بفرستد و در نفرین بر ظالمان آل محمد علیهم السلام و لعن بر قاتل امیر المؤمنین علیه السلام سعی و کوشش کند.

اعمال مخصوص شب بیست و سوم
شب بیست و سوم از دو شب قدر سابق افضل است و از احادیث بسیار استفاده می شود که شب قدر همین است و این شب جُهَنی است و در این شب جمیع امور بر وفق حکمت مقدر می گردد.

حضرت رسول صلی الله علیه و آله در شب بیست و سوم اهل خود را بیدار می کرد و آنها را که خواب ربوده بود آب به صورتشان می پاشید.

و حضرت فاطمه صلوات الله علیها نمی گذاشت در این شب احدی از اهلش بخوابد و خواب آنها را به کمی طعام علاج می فرمود و آنها را برای احیاء آن شب از روز مهیا می کرد یعنی امر می فرمود که روز را خواب و استراحت کنند که شب خوابشان نبرد و احیا بدارند و می فرمود که محروم کسی است که از خیر امشب محروم بماند

و روایت شده که: حضرت صادق علیه السلام سخت مریض شده بود چون شب بیست و سوم ماه رمضان شد موالی خود را امر فرمود که حرکتش دادند به مسجد بردند و آن شب را تا به صبح در مسجد بود.

علامه مجلسی رحمة الله علیه فرموده که هر مقدار قرآن که ممکن باشد در این شب بخواند و دعاهای صحیفه کامله را بخواند خصوصا دعای مکارم الاخلاق و دعای توبه را.

و بدان که از برای غسل و احیاء این شب و زیارت امام حسین علیه السلام و صد رکعت نماز فضیلت بسیار و تاکید شده.

تلاوت قرآن در شب بیست و سوم
1- خواندن سوره عنکبوت و روم؛ حضرت صادق علیه السلام قسم یاد فرموده که خواننده این دو سوره در این شب از اهل بهشت است.

2- خواندن سوره دخان

3- خواندن سوره قدر هزار مرتبه

دعاهای مخصوص شب بیست و سوم
1- در شب بیست و سوم از ماه رمضان دعای اللهم کن لولیک را در حال سجود و قیام و نشستن و بر هر حالی که هستی در تمام ماه و هر چه برایت ممکن باشد و هر زمانی که این دعا یادت آمد در طول زندگی تکرار می کنی و می گوئی بعد از ستایش کردن حق تعالی به بزرگواری و فرستادن صلوات بر پیغمبر صلی الله علیه و آله اللَّهُمَّ كُنْ لِوَلِیِّكَ فُلانِ بْنِ فُلانٍ و بجاى فلان بن فلان بگو الْحُجَّةِ بْنِ الْحَسَنِ صَلَوَاتُكَ عَلَیْهِ وَ عَلَى آبَائِهِ فِی هَذِهِ السَّاعَةِ وَ فِی كُلِّ سَاعَةٍ وَلِیّا وَ حَافِظا وَ قَائِدا وَ نَاصِرا وَ دَلِیلا وَ عَیْنا حَتَّى تُسْكِنَهُ أَرْضَكَ طَوْعا وَ تُمَتِّعَهُ فِیهَا طَوِیلا

- اللَّهُمَّ امْدُدْ لِی فِی عُمُرِی وَ أَوْسِعْ لِی فِی رِزْقِی وَ أَصِحَّ لِی جِسْمِی وَ بَلِّغْنِی أَمَلِی وَ إِنْ کنْتُ مِنَ الْأَشْقِیاءِ فَامْحُنِی مِنَ الْأَشْقِیاءِ وَ اکتُبْنِی مِنَ السُّعَدَاءِ فَإِنَّک قُلْتَ فِی کتَابِک الْمُنْزَلِ عَلَی نَبِیک الْمُرْسَلِ صَلَوَاتُک عَلَیهِ وَ آلِهِ یمْحُو اللَّهُ مَا یشَاءُ وَ یثْبِتُ وَ عِنْدَهُ أُمُّ الْکتَابِ

3- اللَّهُمَّ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ فِیمَا تُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُومِ وَ فِیمَا تَفْرُقُ مِنَ الْأَمْرِ الْحَکیمِ فِی لَیلَةِ الْقَدْرِ مِنَ الْقَضَاءِ الَّذِی لا یرَدُّ وَ لا یبَدَّلُ أَنْ تَکتُبَنِی مِنْ حُجَّاجِ بَیتِک الْحَرَامِ فِی عَامِی هَذَا الْمَبْرُورِ حَجُّهُمْ الْمَشْکورِ سَعْیهُمْ الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمْ الْمُکفَّرِ عَنْهُمْ سَیئَاتُهُمْ وَ اجْعَلْ فِیمَا تَقْضِی وَ تُقَدِّرُ أَنْ تُطِیلَ عُمْرِی وَ تُوَسِّعَ لِی فِی رِزْقِی

4- یا بَاطِنا فِی ظُهُورِهِ وَ یا ظَاهِرا فِی بُطُونِهِ وَ یا بَاطِنا لَیسَ یخْفَی وَ یا ظَاهِرا لَیسَ یرَی یا مَوْصُوفا لا یبْلُغُ بِکینُونَتِهِ مَوْصُوفٌ وَ لا حَدٌّ مَحْدُودٌ وَ یا غَائِبا [غَائِبُ] غَیرَ مَفْقُودٍ وَ یا شَاهِدا [شَاهِدُ] غَیرَ مَشْهُودٍ یطْلَبُ فَیصَابُ وَ لا یخْلُو [لَمْ یخْلُ] مِنْهُ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرْضُ وَ مَا بَینَهُمَا طُرْفَةَ [طَرْفَةَ] عَینٍ لا یدْرَک بِکیفٍ [بِکیفَ] وَ لا یؤَینُ بِأَینٍ [بِأَینَ] وَ لا بِحَیثٍ [بِحَیثُ] أَنْتَ نُورُ النُّورِ وَ رَبُّ الْأَرْبَابِ أَحَطْتَ بِجَمِیعِ الْأُمُورِ سُبْحَانَ مَنْ لَیسَ کمِثْلِهِ شَی ءٌ وَ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ سُبْحَانَ مَنْ هُوَ هَکذَا وَ لا هَکذَا غَیرُهُ پس دعا می کنی به آنچه بخواهی

5- یا رَبَّ لَیلَةِ الْقَدْرِ وَ جَاعِلَهَا خَیرا مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ وَ رَبَّ اللَّیلِ وَ النَّهَارِ وَ الْجِبَالِ وَ الْبِحَارِ وَ الظُّلَمِ وَ الْأَنْوَارِ وَ الْأَرْضِ وَ السَّمَاءِ یا بَارِئُ یا مُصَوِّرُ یا حَنَّانُ یا مَنَّانُ یا اللَّهُ یا رَحْمَانُ یا اللَّهُ یا قَیومُ یا اللَّهُ یا بَدِیعُ یا اللَّهُ یا اللَّهُ یا اللَّهُ لَک الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَی وَ الْأَمْثَالُ الْعُلْیا وَ الْکبْرِیاءُ وَ الْآلاءُ أَسْأَلُک أَنْ تُصَلِّی عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَجْعَلَ اسْمِی فِی هَذِهِ اللَّیلَةِ فِی السُّعَدَاءِ وَ رُوحِی مَعَ الشُّهَدَاءِ وَ إِحْسَانِی فِی عِلِّیینَ وَ إِسَاءَتِی مَغْفُورَةً وَ أَنْ تَهَبَ لِی یقِینا تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِی وَ إِیمَانا یذْهِبُ الشَّک عَنِّی وَ تُرْضِینِی بِمَا قَسَمْتَ لِی وَ آتِنَا فِی الدُّنْیا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ الْحَرِیقِ وَ ارْزُقْنِی فِیهَا ذِکرَک وَ شُکرَک وَ الرَّغْبَةَ إِلَیک وَ الْإِنَابَةَ وَ التَّوْبَةَ وَ التَّوْفِیقَ لِمَا وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّدا وَ آلَ مُحَمَّدٍ عَلَیهِمُ السَّلامُ

6- یا مُدَبِّرَ الْأَمُورِ یا بَاعِثَ مَنْ فِی الْقُبُورِ یا مُجْرِی الْبُحُورِ یا مُلَینَ الْحَدِیدِ لِدَاوُدَ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ افْعَلْ بِی کذَا وَ کذَا و بجای این کلمه حاجات خود را بخواهد اللَّیلَةَ اللَّیلَةَ و بلند کن دستهای خود را به سوی آسمان یعنی در وقت گفتن یا مدبر الامور تا آخر و بگو این دعا را در حال رکوع و سجود و ایستاده و نشسته و تکرار کن آن را

غسل آخر شب
غیر از غسل اول شب، غسلی نیز در آخر شب انجام دهد.

منبع حوزه نت