توصیه سید بن طاووس برای شب آخر ماه مبارک رمضان

دلایلی وجود دارد که بیانگر آن است که هنگام وداع با مبارک رمضان شب آخر این ماه شریف است.

 سید بن طاووس توصیه کرده است که در شب آخر ماه مبارک رمضان مانند دو رفیق شفیق که قصد جدایی از هم دارند با ماه مبارک وداع کنیم؛ در متن زیر دلایلی برای آنکه هنگام وداع ماه مبارک شب آخر ماه است نه روز آخر آورده شده است:

نخست: در مراقبات ماه رمضان اشاره شد که ایّام و ماه‌‌های سال نیز مانند همه‌ موجودات عالم عقل و شعور دارند و شاهد بر اعمال انسان‌ها هستند و در قیامت له یا علیه افراد گواهی می‌دهند.

طی دستورات رؤیت هلال ماه رمضان گذشت که از قبل به استقبال این ماه برویم و از خداوند درخواست کنیم که ماه رمضان را برای ما ماه امنیّت و سلامت قرار دهد و ما را میزبانانی اهل برای این ماه قرار دهد.

و لذا مرحوم سید بن طاووس توصیه می‌کند که اگر جزو کسانی هستیم که با این ماه مبارک همراه بوده‌ایم، در شب آخر ماه، مانند دو رفیق شفیق که قصد جدا شدن از یکدیگر را دارند، با اندوه و حزن با ماه رمضان وداع کنیم و با زبان حال و قال از این ماه مبارک جدا شویم که چه بسا دیدار بعدی به قیامت بیفتد.

دوم اینکه، همان طور که اغلب اعمال ماه مبارک در شب‌های آن است، وقت خداحافظی با این ماه عزیز نیز در شب آخر است و نه روز آن؛ چنانکه در روایت منقول در اقبال نیز تصریح بر این مطلب شده است.

سوم اینکه، با دعاهای وداع مأثور، از این ماه که ولی‌نعمت ما بود و به واسطه‌ او درهای فراوانی از رحمت و برکت الهی بر ما گشوده شد خداحافظی کنیم که از معروف‌ترین این ادعیه، دعای امام سجّاد(علیه السلام) در صحیفه سجّادیّه است که حضرت با عباراتی سوزناک با این ماه عزیز خداحافظی می‌فرمایند.

حضرت در فقراتی از آن می‌فرمایند: 

«خداحافظ ای شهرالله‌الاکبر و ای عید اولیای خداوند و ای گرامی‌ترین همدم من در میان لحظات عمرم، خداحافظ ای ماهی که با حضورت مأنوس بودم و فراغ تو برایم بسیار دردآور است، و خداحافظ ای ماهی که برای مؤمنان چقدر هیبت داشتی و برای گنه‌کاران چقدر سنگین و طولانی جلوه کردی…»

منبع جماران