اهداف و آثار تهاجم فرهنگى

اهداف و آثار تهاجم فرهنگى

بررسى انگيزه ها و اهداف رفتار بشر مى تواند پژوهشگران را در درك دامنه كنشهاى وى و نيز راههاى درست رويارويى با آن يارى دهد. با توجه به اين حقيقت روشن ، تلاش در بازشناسى اهداف و انگيزه هاى استكبار جهانى در يورش فرهنگى بسيار حايز اهميت است بر اين اساس بايد يادآور شد كه در پس پديده شوم تهاجم فرهنگى ، حقايقى ناگوار چهره مى نمايد؛ كه واسطه فرهنگى ، سياسى و اقتصادى از زشت ترين آنها به شمار مى آيد.

الف - سلطه فرهنگى
آرزوى چيرگى فرهنگى بر كشورهاى ديگر از دير باز در انديشه باختر نشينان مستكبر وجود داشته است . آنان در پيگيرى اين هدف شوم انگيزه هاى گوناگونى دارند كه بررسى بخشى از آنها مى تواند بسيار سودمند باشد.
1 - نابودى اسلام و حاكميت طاغوت : بى ترديد آيين رهايى بخش اسلام بزرگترين عامل ناكامى برنامه هاى استكبارى در كشورهاى مسلمان به شمار مى آيد.
آنچه مستكبران غربى را به شگفتى واداشته و آتش كينه اى هميشگى را در قلبهايشان شعله ور مى سازد، باورهاى اسلامى است كه تا ژرفاى وجود مسلمانان ريشه دوانيده و در مبارزه با ستمگران ، تا مرز ايثار و شهادت پيش ‍ مى برد. ادوارد گيبون (خاور شناس غربى ) درباره اين حقيقت چنين مى نويسد:
چيزى كه تعجب ما را برانگيخته است ثبات اسلام مى باشد، نه انتشار آن ؛ زيرا آن معنويت كامل كه در مكه و مدينه بود، همچنان در سينه هاى مسلمانان هند، افريقا و… نقش بسته است .
واقعيت ياد شده فزونخواهان باختر را بر آن مى دارد كه به عنوان نخستين گام در كشورهاى اسلامى ، به سست كردن اين باورها بپردازند و با مسخ چهره راستين اسلام ساختار اعتقادى و اخلاقى مسلمانان را آماج تيرهاى زهرآگين تبليغات خود قرار دهند. كنكاش در تاريخ نشان مى دهد كه هر گاه پيروان اين آيين آسمانى از باورهاى معنوى خود فاصله گرفته اند نه تنها از مسير پيشرفت و تعالى بازمانده اند، بلكه شتابان به دره هاى انحطاط و ابتذال فرو غلتيده اند.
عقب نشينى اندوهبار اسلام از شمال به جنوب و فرو پاشى دولت اسلامى در اندليس و در پى آن ، سپرى شدن دوران سيادت مسلمانان حقايق ناگوارى است كه كارايى يورش فرهنگى و ضرورت هشيارى روزافزون جوامع اسلامى را گوشزد مى كند.
2 - مبارزه با اصالتهاى فرهنگى و ارزشهاى انسانى : پژوهشهاى عميق و همه جانبه ، انديشمندان و مستشرقان غربى را واداشته است تا اطمينان يابند كه فرهنگهاى بومى براى آنان خطرساز بوده و در دراز مدت چيرگى غرب و ادامه رابطه غير انسانى شمال و جنوب را مورد تهديد قرار خواهد داد. از اين رو با پوچ انگارى و نفى فرهنگهاى بومى به گسترش فرهنگ مصرفى خويش به مثابه فرهنگى امروزين و پيشرفته مى پردازند. فرانتس ‍ فانون جامعه شناس الجزايرى در اين باره مى نويسد:
در چنين شرايطى فرهنگ ملى ، آماج حمله دشمن است و آنها به شكل دقيق و سازمان يافته اى سر نابودى آن را دارند و استعمارگر، استعمار زده را متقاعد مى كند كه فرهنگ او متعلق به دوران بربريت و توحش است تا نسبت به طرد آن همت گمارد.
در كشور ما نيز از ساليانى پيش ، دستگاههاى تبليغاتى غرب با كمك دستهاى آشكار و پنهان خويش تلاش وسيعى را در جهت هويت زدايى ، نفى فرهنگ بومى و دگرگون ساختن خواستها و سليقه هاى مردم آغاز كرده اند. يكى از دست اندركاران امور فرهنگى جمهورى اسلامى از اين حقيقت تلخ چنين پرده بر مى دارد:
… مشاهده شده است با اينكه هنوز مدتى از عرضه لباسهاى مبتذل در اروپا نگذشته است ، اين لباسها در داخل توليد و افرادى از آن استفاده مى كنند؛ كه اين امر نشان دهنده يك ارتباط تنگاتنگ و زنجيره اى بين استكبار جهانى و عوامل داخلى آن است .
امروزه با پيشرفت شتابان دانش و تحول چشمگير تكنولوژى ارتباطات ، سردمداران استكبار ضرورت مبارزه با فرهنگهاى بومى را بيش از پيش ‍ احساس مى كنند و در انديشه بيمار خويش گيتى را دهكده اى مى پندارند كه بايد كدخداى واحد و فرهنگ واحد بر آن حاكم باشد. يكى از انديشمندان مسلمان در اين باره مى نويسد:
امپرياليسم جهانى كه خود را كدخداى دهكده جهانى ، مى داند، سعى دارد تا به مدد عوامل سرسپرده و عناصر ضد فرهنگى اش جريانهاى اصيل را مختل سازد و از طريق نقدهاى مسمومش ، تمامى خصوصيات فرهنگى اقوام و ملل ديگر را كم رنگ و يا محو سازد؛ تا بتواند بر نيات پليدش ، مبنى بر يكپارچه كردن تمامى فرهنگهاى اصيل جهان به نفع دهكده جهانى مورد نظر خود جامه عمل بپوشاند.
3 - كنترل نظام آموزشى : اين حقيقت كه دانش آموزان امروز كارگزاران فرداى جامعه به شمار مى آيند بر كسى پوشيده نيست . انديشمندان باختر با توجه بدين واقعيت ، نفوذ در نظام آموزشى و دگرگونى ساختار آن در جهت اهداف استكبار را از دير باز مورد توجه قرار داده اند. آنان نيك دريافته اند كه مى توان با الگوهاى ضد اخلاقى و انحرافى ، انديشه و استعداد دانشجويان را در مسيرى پوچ و بى هدف قرار داد و در كوچه هاى پرپيچ و خم غرايز اشباع نا شدنى ، سرگردان ساخت . از اين رو، آموزش و پرورش را سنگرى كليدى مى نگرند و دستهاى آشكار و پنهان خويش را براى تسخير آن به كار مى گيرند. رهبر فقيد انقلاب اسلامى امام خمينى (قدس سره ) اشاره به اين حقيقت دست اندركاران را چنين هشدار مى دهد:
دولت بايد درست توجه بكند كه … رؤ سايى را كه انتخاب مى كنند براى دانشگاهها، براى مدارس ، معلمينى را كه انتخاب مى كنند، آنها براى تربيت اطفال ،… از… كسانى كه سابق در خدمت اشخاص بيگانه بودند… حالا نيايند و بچه هاى ما را باز به عقب برانند. اين هم يك مطلبى است كه در فرهنگ بسيار مهم است

تهاجم فرهنگى

نويسنده : معاونت انتشارات مركز فرهنگى سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ايران