این کتاب به مسئله دین و دینداری جوانان و نوجوانان و آسیب شناسی تبلیغ دینی و دین داری در جامعه و تبلیغ دینی برای جوانان پرداخته است.

 

هویت دینی جوانان
پدیدآوران: پژوهشکده‌باقرالعلوم، موسسه تحقیقات اجتماعی کندوکاوناشر: شرکت چاپ و نشر بین المللزبان: فارسیرده‌بندی دیویی: 297.483سال چاپ: 1390نوبت چاپ: 1تیراژ: 3000 نسخهتعداد صفحات: 332قطع و نوع جلد: وزیری (شومیز)شابک: 9789643044459کد کتاب در گیسوم: 1783341توضیح کتاب:
موضوع این کتاب، بررسی ارتباط میان جوانان با دین است. کتاب حاضر، مجموعه‌ای از هشت مقاله و سخنرانی پیرامون ارتباط میان جوانان با دین، بررسی هویت دینی جوانان است. عناوین مقاله‌ها و سخنرانی‌های مندرج در کتاب، عبار‌تند از: ضرورت شناخت ریشه‌های نابسامانی فرهنگی/ نوروز هاشم زهی؛ دین‌گرایی و یا دین‌گریزی جوانان/ سیدسعید زاهد زاهدانی؛ تبیین نظری تمایلات دینی جوانان و نوجوانان/ حسین ابوالحسنی تنهایی؛ نسخ‌شناسی انواع دین‌داری مقدمه‌ای بر تحلیل جمعه شناختی/ سیدمحمد میرسندسی؛ جامعة قدیسی واکنش و تخریب قلمروی دینی/ حسین محدثی؛ گریز از کدام دین/ علیرضا حلم‌زاده؛ آسیب‌شناسی تاریخی دین‌داری/ حجت‌اله ایزدی و تمایلات دینی و ارتباطات جنسی در جامعة کنونی/ ابراهیم فیاض.

این کتاب شامل9 مقاله با عناوین: «ضرورت شناخت ریشه‌های نابسامانی فرهنگی»، «دین‌گرایی و یا دین‌گریزی جوانان»، «تبیین نظری تمایلات دینی جوانان و نوجوانان»، «سنخ‌شناسی انواع دین‌داری مقدمه‌ای بر تحلیل جامعه‌شناختی»، «جامعه قدسی واکنشی و تخریب قلمروی دینی»، «مبانی نظری و مفهومی آسیب‌شناسی تبلیغ دینی در میان نوجوانان و جوانان»، «گریز از کدام دین»، «آسیب‌شناسی تاریخی دین داری» و «تمایلات دینی و ارتباطات جنسی در جامعه کنونی» می‌شود.

ادامه »

آیه
قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِک أَزْکی لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِما یصْنَعُونَ

ترجمه
به مردان مؤمن بگو: چشمان خود را(از نگاه به نامحرم) فروگیرند و دامن خود را حفظ نمایند. این برای پاک ماندن آنان بهتر است. خداوند به آنچه انجام می دهند آگاه است.

نکته ها
کلمه «یغُضُّوا» از ریشه «غض» به معنای کاستن و پایین آوردن است. چنانکه لقمان به فرزندش می فرماید: «وَ اغْضُضْ مِنْ صَوْتِک» یعنی صدایت را پایین بیاور و با صدای بلند صحبت نکن. در اینجا نیز مراد از «غض بصر» بستن چشم نیست، بلکه پایین آوردن نگاه است، به گونه ای که انسان نامحرم را ببینند. مراد از «فُرُوجٍ» عورتین است که باید آن را از نگاه دیگران پوشاند. البتّه مراد از حفظ فروج در دیگر آیات قرآن، حفظ از زناست، ولی در این آیه، بر اساس روایات، حفظ از نگاه است.

روایاتی درباره نگاه
*حضرت علی علیه السلام فرمود: «لکم اول نظرة الی المرئة فلا تتبعوها بنظرة اخری و احذروا الفتنة»نگاه اوّل مانعی ندارد ولی ادامه نگاه اشکال دارد، زیرا سبب فتنه می شود.

* در حدیثی می خوانیم: تمام چشم ها در قیامت گریان است مگر سه چشم: چشمی که از ترس خدا بگرید، چشمی که از گناه بسته شود و چشمی که در راه خدا بیدار بماند.

*در «صحیح بخاری» می خوانیم که پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: جلو راه مردم ننشینید. برخی گفتند: ما ناچاریم از نشستن. فرمود: پس حقّ آن را ادا کنید. پرسیدند حقّ آن چیست؟ فرمود:«غض البصر و کف الاذی ورد السلام و الامر بالمعروف و النهی عن المنکر» ترک چشم چرانی و مردم آزاری، جواب دادن به سلام دیگران، امر به معروف و نهی از منکر.

*حضرت عیسی علیه السلام فرمود: از نگاه به نامحرم بپرهیزید که بذر شهوت را در دل می نشاند و همین برای دچار شدن انسان به فتنه کافی است.

* امام علی علیه السلام فرمود: «العین رائد القلب» چشم، دل را بدنبال خود می کشد. «العین مصائد الشیطان» چشم، کمینگاه شیطان است. و چشم پوشی بهترین راه دوری از شهوات است.

*پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «النظر سهم مسموم من سهام ابلیس فمن ترکها خوفا من الله اعطاه الله ایمانا یجد حلاوة فی قلبه» نگاه بد، تیری از تیرهای مسموم شیطان است. هر کس از ترس خدا چشم خود را فرو بندد، خداوند به او ایمانی می دهد که از درون، شیرینی آن را احساس می کند.

*پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: هرکس چشم خود را از حرام پر کند، در قیامت چشم او از آتش پر خواهد شد مگر اینکه توبه کند.

پیام ها
1-لازمه ایمان، حفظ نگاه از حرام است. قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یغُضُّوا…

2-جاذبه های غریزی را باید کنترل کرد. «یغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ»

3-گناه را از سرچشمه جلوگیری کنیم و تقوا را از چشم شروع کنیم. «مِنْ أَبْصارِهِمْ»

4-چشم پاک، مقدّمه پاکدامنی است. «یغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ»

5-پاکدامنی، برای مردان نیز لازم است. «یحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ»

6-چشم چرانی و بی عفّتی، مانع رشد معنوی انسان است. «یغُضُّوا-یحْفَظُوا- أَزْکی »

7-همواره در محضر خدا هستیم. در محضر خدا معصیت نکنیم. «یغُضُّوا…إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِما یصْنَعُون»

 منبع : تفسیر نور،ج 6، ص171 ,

اظهار محبت بیشتر: «ایمان بیشتر»
1- پیامبر عزیز خدا صلی الله علیه و آله می فرمایند:

«کُلَّّمَا ازدادَ العَبدُ إیمانَاً اِزدادَ حُبّاً لِلنِّسآءِ (1) ;

هر چه ایمان بنده زیاد شود، محبت [وی] به زن ها نیز زیاد می شود .»

دوستدار اهل بیت علیهم السلام دوستدار همسر است

2- امام صادق علیه السلام می فرمایند:

«کُلُّ مَنِ اشتَدَّ لَنا حُبّاً اشتَدَّ لِلنِّساءِ حُبّاً (2) ;

هر کس بیشتر دوستدار ما (خاندان عصمت و طهارت) باشد، به زن ها (همسرش) نیز بیشتر دوستی می کند .»

صفای زندگی اینجاست، اینجا

3- حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام می فرمایند:

«فَدارِها عَلی کُلِّ حالٍ وَ أحسِنِ الصُّحبَةَ لَها فَیَصفُو عَیشُکَ (3) ;

همیشه با همسرت مدارا کن، و با او به نیکی همنشینی کن تا زندگیت باصفا شود .»

از تکبر و خشونت بپرهیز

4- پیامبر عزیز خدا صلی الله علیه و آله می فرمایند:

«خَیرُ الرِّجالِ مَن اُمَّتِی اَلَّذِینَ لایَتطاوَلُونَ عَلی أهلِیهِم وَ یحنُونَ عَلَیهِم وَ لا یَظلِمُونَهُم (4) ;

بهترین مردان امت من، آن کسانی هستند که نسبت به خانواده خود خشن و متکبر نباشند و بر آنان ترحم و نوازش کنند و به آنان آزار نرسانند .»

سیلی، هرگز!

5- پیامبر عزیز خدا صلی الله علیه و آله می فرمایند:

«فَأیُّ رَجُلٍ لَطَمَ امرَأَتَهُ لَطمَةً، أمَرَ اللهُ عَزَّوَجَلَّ مالِکَ خازِنَ النِّیرانِ فَیَلطِمُهُ عَلی حَرَّ وَجهِهِ سَبعِینَ لَطمَةً فِی نارِ جَهَنَّمَ (5) ;

هر کس به صورت زنش سیلی بزند، خداوند به آتشبان جهنم دستور می دهد تا در آتش جهنم هفتاد سیلی بر صورت او بزند .»

من تو را دوست دارم

6- پیامبر عزیز خدا صلی الله علیه و آله می فرمایند:

«قَولُ الرَّجُلِ لِلمَرأَةِ إنِّی اُحِبُّکَ لا یَذهَبُ مِن قَلبِها أبَداً (6) ;

این گفتار مرد به همسرش که «من تو را دوست دارم » ، هرگز از قلب زن بیرون نمی رود.»

ادامه »

خانواده در پرتو شناخت صحیح و واقع بینانه همسران از وظایف زناشویی و طرز تفکر و خواسته‌های یکدیگر، پویا و سالم و با صفا می‌شود و بدین سان بستر مناسب برای تربیت فرزندانی صالح فراهم می‌شود.

نویسنده در این اثر با عنایت به ضرورت اجتماعی، مشکلات و مسائل زناشویی را با استفاده از آیات و روایات و رفتارهای اجتماعی افراد بررسی و راهکارهای لازم برای سلامت خانواده را ارائه کرده است.

نگارنده با توجه به این نیاز اجتماعی و احساس ضرورت آن، کتاب حاضر را نگاشته است. در این کتاب، مشکلات و مسائل زناشویی بررسی شده و با استفاده از آیات قرآن کریم و احادیث پیامبر (ص) و ائمه معصومین (ع) و نیز با استفاده از آمار عمومی و تجربه‌های شخصی، تذکرات و راهنمایی‌های لازمی ارائه گردیده است.

ساختار اثر

در ابتدای این اثر، اهداف ازدواج بیان شده و نخستین وظیفه زن و شوهر تبیین شده است. در ادامه نیز وظیفه مرد در تکامل همسر تشریح و در خصوص نیاز زن و شوهر به محبت یکدیگر پرداخته شده است.

نویسنده در ادامه بر ضرورت احترام متقابل زن و شوهر و خوش اخلاقی زوجین تأکید کرده و به اهمیت سپاسگزاری از همسر و چشم پوشی از غیر همسر می‌پردازد.

در این اثر، به پرهیز از شنیدن سخنان بدگویان و بدخواهان اشاره شده و در ادامه به آرایش برای شوهر و آراستن برای همسر و همچنین پرستاری زوجین از همدیگر پرداخته شده است.

از دیگر مباحث این اثر می‌توان به منزل مرتب، خانه داری، امین خانه، اقتصاد در خانواده، تهیه غذا، کمک مرد در کارهای خانه، حجاب اسلامی، بارداری و زایمان، کمک شوهر در بچه داری، تغذیه و بهداشت کودک، اختلاف در بچه دار شدن، خودخواهی بزرگترین عامل اختلاف، و طلاق اشاره کرد.

آرایش برای شوهر و آراستن برای همسر (زن)

در بخش‌هایی از این کتاب می‌خوانیم: آقای محترم! هم چنان که تو نمی‌پسندی که همسرت یک ژولیده ای باشد و از همسرت انتظار داری که در منزل به سر و وضع خودش برسد و تمیز و زیبا باشد، مطمئن باش او نیز همین انتظار را از تو دارد. او نیز از شوهر ژولیده و بدقیافه بدش می‌آید، دوست دارد همیشه شوهرش را زیبا و مرتب ببیند. اگر تو در داخل منزل به وضع خودت نرسی، چشم همسرت در خارج از منزل به مردان شیک پوش و خوش قیافه می‌افتد و خیال می‌کند که آنان از آب و خاک دگر و شهر و دیار دگرند.

پیامبر اسلام (ص) فرمود: بر مرد واجب است که غذا و لباس همسرش را تأمین کند و با صورت و قیافه بد بر او ظاهر نشود. اگر چنین کرد حقش را ادا کرده است. باید شما خودتان را برای همسرتان مرتب و آماده گردانید، چنان که دوست دارید آنان خودشان را برای شما مهیا سازند.

خانم گرامی! به دست آوردن دل شوهر، آن هم برای همیشه، کار ساده ای نیست. پیش خود نگو: او که مرا دوست دارد، پس چه نیازی است که به سر و وضعم برسم و برایش دل ربایی کنم، بلکه باید عشق او را همواره تقویت نمایی. بدان که شوهرت دوست می‌دارد که تو همیشه تمیز، مرتب و زیبا باشی. اگر بر طبق خواسته‌های باطنی او رفتار نکنی و در منزل به خودت نرسی، ممکن است در خارجِ منزل، چشمش به زنان تمیز و آرایش کرده بیفتد و از تو دل سرد شده و از راه منحرف شود. وقتی خانم‌های تمیز و مرتب را دید و آنها را با سر و وضع کثیف و نامرتب تو مقایسه کرد، خیال می‌کند فرشتگانی هستند که از آسمان نازل شده اند! تو هم در خانه برایش آرایش کن و لباس خوب بپوش و دلبری و طنّازی کن تا بفهمد که تو از آنها کمتر نیستی، بلکه بهتر و زیباتر هستی، در آن صورت می‌تواند به دوام عشق او امیدوار باشی و برای همیشه دلش را مسخّر گردانی.

حضرت امام باقر (ع) فرمود: بر زن لازم است خودش را خوشبو کند، بهترین لباس‌هایش را بپوشد، به بهترین وجه زینت کند و با چنین وضعی صبح و شب با شوهرش ملاقات کند.

در قرآن «معروف» به‌عنوان یک الگو و شیوه مهم رفتاری با بانوان معرفی شده است.
 روابط میان مرد و زن در قلمرو خانواده که از آن به رابطه زناشویی یا ارتباط متقابل شوهر و همسر یاد می‌شود، شامل انواع روابط مانند رابطه حقوقی، فقهی، اقتصادی و عاطفی می‌شود، اظهار داشت: یکی از انواع روابط زناشویی، رابطه اخلاقی میان زن و مرد در خانواده است که می‌توان آن را از منظر رابطه مرد با زن و بالعکس، از منظر رابطه زن با مرد بررسی کرد.

این رابطه، هم می‌تواند جنبه‌های مثبت اخلاقی را در برگیرد و از فضائل و بایدها سخن بگوید و هم می‌تواند جنبه‌های منفی رابطه را موردتوجه قرار دهد و رذائل و نبایدها را مطرح نماید.

رابطه مثبت اخلاقی مرد با زن که با عنوان سلوک اخلاقی شوهر با همسر از آن یاد می‌شود، از دیدگاه اسلامی سلوک اخلاقی به معنای رفتارهایی است که یک شخص در زندگی خود با دیگری با رعایت معیار اخلاق، انتخاب می‌کند که درواقع می‌توان با این معیار اخلاقی صفت‌ها، رفتارها و اشخاص خوب و بد، شایست و ناشایست را تشخیص داد.

کاربرد اصول اخلاقی در زندگی از عوامل استحکام خانواده

 یکی از عوامل استحکام خانواده و تقویت روابط میان مرد و زن را آشنایی و کاربرد اصول اخلاقی در زندگی به‌ویژه از ناحیه شوهر بر اساس بهترین راهنمایی‌های اخلاقی در روابط زن و مرد را می‌توان در سرچشمه زلال وحی و سخنان پاک معصومین جست‌وجو کرد.

قرآن با گزاره‌های مختلف اخلاقی، بر سلوک اخلاقی زن و مرد تأکید کرده است؛ اما مهم‌ترین و صریح‌ترین تعبیری که بر سلوک اخلاقی مرد با همسر اشاره دارد، آیه نوزده سوره نساء است که با یک تعبیر عام «عاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ» به مردان سفارش می‌کند تا با زنان و همسران خود معاشرت نیکو داشته باشند.

 جایگاه «معروف» در قرآن : واژه معروف در قرآن، در ۴۰ آیه به‌کار رفته است که از این تعداد، ۱۰ آیه به موضوع امربه‌معروف اشاره دارد و ۱۹ آیه به موضوع خانواده و روابط میان اعضای آن، مانند زن و شوهر و پدر و مادر، می‌پردازد و ۱۱ آیه نیز به غیر این دو موضوع اختصاص دارد.

از ۱۹ آیه‌ای که به روابط میان اعضای خانواده پرداخته، بیشترین آیات، یعنی ۱۴ آیه، درباره رابطه شوهر با همسر است و در این موارد به مسائلی همچون زندگی مشترک با همسر، خواستگاری از زن، مهر و طلاق توجه دارد.

ادامه »