واژه عید در قرآن فقط یک بار آمده است.
(اللهم انزل علینا مائده من السمإ تکون لنا عیدا لاولنا و آخرنا و آیه منک)سوره مائده، آیه 114.
خدایا! نازل کن برای ما مائده‌ای از آسمان که برای اولین و آخرین از ما عید باشد و نشانه‌ای از تو.

در تفسیر این آیه آمده است: عید در لغت از ماده عود به معنی بازگشت است. به روزهایی که مشکلات از قوم و جمعیتی برطرف می شود و بازگشت به پیروزیها و راحتی های نخستین می کنند، عید گفته می شود. و در اعیاد اسلامی به مناسبت این که در پرتو اطاعت یک ماه مبارک رمضان و یا انجام فریضه بزرگ حج، صفا و پاکی فطری نخستین به روح و جان باز می گردد و آلودگی ها که برخلاف فطرت است از میان می رود «عید» گفته شده است و از آنجا که روز نزول مائده، روز بازگشت به پیروزی و پاکی و ایمان به خدا بوده است؛ حضرت مسیح(علیه السلام) آن را «عید» نامیده است . تفسیر نمونه، ج 5، ص 131.

منبع:

دانستنیهای نوروز

سید عباس رفیعی پور علوی
ماهنامه فرهنگ کوثر.

بشر ناگزیر است و محتاج است از اینکه یک حسابی داشته باشد تاریخی داشته باشد که در فلان تاریخ چه کرد و چه شد قرضش،طلبش و سایر چیزهایش روی یک تاریخی باشد و اما آنچه که مسلم است و احتیاج به‌ دلیل و یا قول اهل نجوم و هیئت ندارد. این است که مردم می‌بینند یک ماهی در کار است و یک خورشیدی و این ماه یک بار می‌آید و میانه می‌شود و آخر می‌شود این یک جنبه عمومی دارد که قابل مشاهده همه است ولی خورشید هم حرکتی دارد. آن‌را دیگر مردم احساس نمیکنند که کی و به چه نحو هست.

تشخیص آن با منجمین است ولی در عین حال آنهم یک چیزی است مخصوص و همه ما می‌بینیم و اما فصل‌های سال هم یک چیزی است که همه می‌بینند و مُقَوِّم و منجم نمی‌خواهد. همه می‌دانند چهار فصل است و پس از چهار فصل دوباره عوض می‌شود یک مدتی هوا گرم است و یک مدتی سرد و یک مدتی طبیعی،بهار می‌شود و پاییز می‌شود و خزان می‌شود میوه‌ها زیاد می‌شود و دوباره کم می‌شود. همه این را درک می‌کنند و بعد حساب کردند و دیدند که هر فصلی روی سه تا از این ماهها می‌چرخد که چهار فصل دوازده ماه می‌شود. می‌خواهی اسمش را ماه بگذار می‌خواهی برج و همینجور می‌چرخد و ماه هم همینجور می‌چرخد معلوم نیست دوازده تا است پانزده تا است چقدر است معلوم نیست. هی نو می‌شود هی کهنه می‌شود.

و چون گفتم ماه‌ها دوازده تا است ماه را هم دوازده ماه هلالی مثل دوازده ماه خورشیدی می‌دانند و این هم برای اثباتش نه منجم می‌خواهد و نه مُقَوِّم.
 ماه قمری دوازده تا است و ماه برجی هم دوازده تا. أما حالا چه اسمی دارند اینها باید مشخص باشد چه برجیِ‌آن چه ماهیِ‌آن. و دیگر سَرِ اعتبارش که از نظر شرع این اعتبار دارد یا آن. اما مردم که به این برجها می‌پردازند چون تمام دنیا اینجوری بوده که تابع دولتها بودند و دولتها هم اعتبارشان روی برجی است نه ماههای هلالی. همین که حالا می‌بینید از اول بوده حسابشان روی برجی بوده برای اینکه چون ماه‌های هلالی پس و پیش میره باید چیزی باشد که پس و پیش در کار نباشد و هم اینکه یه موقع معینی برای گرفتن مالیات و امثالها باشد.

و اما مردم دیگر هم به ماه اصلًا کار نداشتند ولی عرب ها کارهایشان روی ماه‌های قمری هست. آنها برای ماه‌های قمری اسم گذاشتند محرم و صفر و … و اما دولتها هم که گفتیم روی برج بود کارشان هر جایی برجها را یک اسمی گذاشتند. دولتهایی که در ایران بود و تشکیل می‌شد اسم دوازده تا را فروردین اردیبهشت و …گذاشتند. روسیه اسم‌های دیگری برای ماههایشان گذاشتند. رومیها هم یک اسمهای دیگری مثل دو کانون و دو تشرین و پس آنکه شباط و آذر و نیسان ایار است تا آخر. هندوستان هم اسمهای دیگری هر جایی روی این دوازده تا یک اسمی گذاشتند. این برای برجهایشان، و آن هم برای ماه‌هایشان.

منبع:

محمد جواد، خراسانی

تاریخچه نوروز، صص: 12,11

با آفرينش زن برگ زرّينى به برگهاى زرّين عالم وجود افزوده شد. چرا كه زن مظهر جمال و جلال خداوند بود كه بايد شناخته مى شد. اين نور الهى از آغاز آفرينش تاكنون دورانهاى تلخ و شيرينى سپرى كرده است. گاه همراه با حركت انبياى الهى گام در گام پيامبران خدا گذارده و دوشادوش مردان صالح، از پيامبر زمان خود حمايت كرده است؛ همانند آسيه همسر فرعون كه نخست در حفظ موسى، پيامبر خدا، ايفاى نقش كرده و سرانجام با كشف راز او، به بدترين شكنجه ها گرفتار گرديده است و در هيچ حال دست از دين خدا و پيامبرش برنداشت. همچنين ماشطه كه حاضر مى شود خود و فرزندانش در آتش بسوزند امّا لحظه اى از ايمان به خدا دورى نكند. هاجر همسر ابراهيم به تنهايى در بدترين شرايط اقليمى با كودك نوزادش در كنار خانه خدا زندگى مى كند و فرمان خدا را گردن مى نهد.

زنان اولين كسانى اند كه افتخار آموزگارى بشر را به عهده گرفته اند و دامانشان كانون شكل گيرى تمام فضيلت ها است. زيرا با عطوفت و صبر در برابر تربيت فرزند بهترين و سازنده ترين نقش تربيتى را بر عهده دارند. زن است كه مرد را از دامهاى شيطانى و از منجلاب فساد و بدبختى نجات داده، به اوج قله كمال انسانى و خوشبختى مى رساند. در قرآن كريم در موارد بسيارى از اين گوهر تابناك ياد شده است. سوره اى در قرآن به نام زنان (نساء) و سوره اى به نام يك زن (مريم) است. در برخى از سوره هاى ديگر نيز ماجراهاى زنان مؤمن و فداكار ذكر شده و در سوره تحريم از الگو بودن دو زن چنين ياد شده است: «و ضرب الله مثلاً للذين آمنوا امراة فرعون اذ قالت رب ابن لى عندك بيتاً فى الجنة و نجنى من فرعون و عمله و نجنى من القوم الظالمين»

و خداوند براى مؤمنان، به همسر فرعون مثل زده است، در آن هنگام كه گفت: پروردگارا، خانه اى براى من نزد خود در بهشت بساز و مرا از فرعون و كار او نجات ده و مرا از گروه ستمگران رهايى بخش.

تعبيرهاى قرآن درباره مريم هر فرد را به شگفتى وا مى دارد. آيا اين تكريم هاى بسيار زيبا از اين پاسداران حريم عفت و اخلاق نشان دهنده عظمت روحى و مقام والاى آنها نيست! آيا زنها نبودند كه در صدر اسلام، در جنگ صفين و در حادثه خونين كربلا حماسه آفريدند!

امروز شما بانوان همانند بسيارى از مردم به آينده مى انديشيد؛ به يك انقلاب جهانى و يك حكومت موعود، كه چگونه در برابر قدرتهاى بزرگ غلبه پيدا مى كند! آيا برنامه هاى او چيست؟ چه كسانى با او همكارى مى كنند و زنان در آن زمان چه نقشى دارند؟ دشمنانش چه كسانى اند و راز و رمز موفقيتش در گرو چيست؟

ادامه »

ارزش انسانها مسلماً یکسان نیست،بعضی از مقربترین فرشتگان الهی برترند، و بعضی از درنده ترین حیوانات پائین تر، و آنچه به این انسان ارزش می دهد بر اساس معرفی قرآن و اسلام همان «علم و ایمان و تقوی و ملکات فاضله انسانی» است.

با توجه به این معیارها بانوی اسلام فاطمه زهرا (سلام اله علیها) برترین زنان جهان در لسان پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم)  معرفی شده است.

در روایات فراوانی که در منابع معروف اهل سنت آمده تصریح شده است که فاطمه زهرا(سلام اله علیها) افضل زنان جهان بود، این سخنی است که پیغمبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) آنرا به تعبیرات مختلف بیان فرموده است:

1- در یک جا می فرماید:

«ان افضل نساء اهل الجنة خدیجة بنت خویلد و فاطمة بن محمد(صلی الله علیه وآله وسلم) و مریم بنت عمران و آسیة بنت مزاحم»:

«برترین زنان بهشت خدیجه دختر خویلد، و فاطمه دختر محمد(صلی الله علیه وآله وسلم)و مریم دختر عمران، و آسیه دختر مزاحم است» (همسر فرعون)

2- در حدیث دیگری می خوانیم پیغمبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم)در بیماری وفاتش هنگامی که بیتابی فاطمه (سلام الله علیها)را مشاهده کرد، فرمود:

«یا فاطمة الاترضین ان تکونی سیدة نساء العالمین، و سیدة نساء هذه الامة، و سیدة نساء المؤمنین»؟:

«ای فاطمه! آیا راضی نیستی که تو برترین بانوی زنان جهان، و بانوی زنان این امت، و بانوی زنان با ایمان باشی؟

در اینجا افضلیت برای فاطمه (سلام الله علیها) به صورتی مطلق ذکر شده و نام هیچکس در کنار او مطرح نگردیده است.

3- در حدیث دیگری نیز از همان حضرت (صلی الله علیه وآله وسلم) این معنی به صورت مطلق آمده است، در آن هنگام که فاطمه (سلام الله علیها) بیمار شده بود و پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم)این سخن را به جمعی از اصحاب گفت، آن ها پیشنهاد کردند که از بانوی اسلام (سلام الله علیها) عیادت کنند.

پیامبر برخاست و با جمعی از یاران به سوی خانه فاطمه (سلام الله علیها)آمد، نخست از بیرون خانه صدا زد که دخترم خودت را بپوشان، چون جمعی از یاران به عیادت تو می آیند، و از آنجا لباس دخترش فاطمه (سلام الله علیها) کافی نبود عبای خود را از پشت در به او داد!

پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم) و یاران وارد شدند، و بعد از عیادت از خانه بیرون آمدند و رو به یکدیگر کرده و از بیماری فاطمه (سلام الله علیها) اظهار تأسف می کردند، پیغمبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) رو به آن ها کرد و فرمود: «اما انّها سیدة النساء یوم القیامة».

بدانید او بانوی تمام زنان در قیامت است.

4- در تعبیر دیگری که در «صحیح بخاری» معروفترین منبع حدیث اهل سنت - آمده از قول «عایشه» می خوانیم:

روزی «فاطمه» (سلام اللّه علیها) نزد پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم)آمد، راه رفتنش درست مانند راه رفتن او بود، پیغمبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) فرمود: خوش آمدی دخترم! سپس او را طرف راست و یا چپ خود نشاند، بعد رازی در گوش او گفت، و به دنبال آن فاطمه (سلام الله علیها)گریان شد.

ادامه »

همین که دست قلم در دوات می لرزد
به یاد مهر تو چشم فرات می لرزد

نهفته راز «اذا زلزلت» به چشمانت
اگر اشاره کنی کائنات می لرزد…