معرفی کتاب «شهادت‌نامه امام حسین علیه السلام »

شهادت نامه امام حسین(علیه السلام)

اطلاعات کتاب
نویسنده
محمد محمدی ری شهری
موضوع
امام حسین(علیه السلام) و نهضت عاشورا
زبان
فارسی
اطلاعات نشر
ناشر
دار الحدیث

با دانشنامه امام حسین اشتباه نشود.
شهادتنامه امام حسین علیه‌السلام، کتابی است به زبان فارسی که زیر نظر محمد محمدی ری‌شهری و با همکاری سید محمود طباطبایی‌نژاد و سید روح‌الله سید طبائی گردآوری شده است. این کتاب، برگرفته از دانشنامه امام حسین است.

نویسنده
مقالهٔ اصلی: محمد محمدی ری شهری
محمّد محمّدی ری شهری در آبان ۱۳۲۵ش در شهر ری متولد شد. وی پس از پایان تحصیلات ابتدایی، درسال ۱۳۳۹ش، وارد حوزه علمیه شهر ری (مدرسه برهان) شد و در سال ۱۳۴۰ ش، برای ادامه تحصیل به قم رفت و تا پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ش به جز مدّت کوتاهی که به دلایل سیاسی به حوزه‌های علمیه مشهد و نجف مهاجرت کرد- به گذراندن مدارج تحصیلی و تدریس در حوزه علمیه قم اشتغال داشت.

معرفی کتاب
شهادت‌نامه امام حسین، کتابی است که زیر نظر محمد محمدی ری‌شهری و با همکاری سید محمود طباطبایی‌نژاد و سید روح‌الله سیدطبائی گردآوری شده است. در این کتاب، شش بخش ذیل از دانشنامه امام حسین برگرفته و خلاصه شده است:

بخش ششم:خبر دادنِ پیشاپیش، از شهادت
بخش هفتم:خروج از مدینه تا رسیدن به کربلا
بخش هشتم: از رسیدن به کربلا تا شهادت
بخش نهم: وقایع پس از شهادت
بخش دهم: بازتاب شهادت
بخش یازدهم: عزاداری و گریه برای امام حسین(علیه السلام)
محتوا
این کتاب دارای هفت بخش و هر بخش، فصول متعددی را در بر دارد.

بخش نخست مهمترین مباحث مربوط به حماسه عاشورا: در این بخش، تحلیل‌ها و مقالات تفصیلی که در دانشنامه امام حسین(علیه السلام) به صورت پراکنده آمده و با موضوع کتاب شهادت‌نامه تناسب بیشتری دارد، در کنار هم گردآوری شده است.
بخش دوم پیشگویی درباره شهادت امام حسین: در این بخش، خبرهای آسمانی رسیده درباره شهادت امام حسین(علیه السلام) و پیشگویی‌های پیامبر اسلام(ص) و امام علی(علیه السلام) و دیگر پیشوایان و بزرگان درباره شهادت امام حسین(علیه السلام) در قالبی نظام‌یافته ارائه شده است. به علاوه، قطعیت صدور این دسته از روایات، مورد تأکید قرار گرفته و توضیح داده شده که مقدَّر بودن شهادت امام حسین(علیه السلام) و پیشگویی آن، منافاتی با اراده و اختیار او ندارد.
بخش سوم خروج امام حسین(علیه السلام) از مدینه، تا ورود به کربلا. در این بخش، حوادث مهمی مانند: امتناع امام(علیه السلام) از بیعت با یزید، خروج امام از مدینه، فعّالیت‌های ایشان در مکه، اعزام مسلم بن عقیل به عنوان نماینده خود به کوفه و شهادت مُسلم و جمعی دیگر از یاران امام و نیز زندانی شدن شماری دیگر از آنان، پیشنهادهای مختلف به امام مبنی بر نرفتن به کوفه، و حرکت امام به سوی کربلا گزارش شده است.
بخش چهارم رسیدن امام حسین(علیه السلام) به کربلا تا شهادت ایشان: در این بخش متون مربوط به حادثه جانگداز عاشورا، از آغاز ورود امام حسین علیه‌السلام به کربلا تا شهادت یاران، فرزندان، برادران، فرزندان برادر، فرزندان خواهر، فرزندان عمو و سرانجام، شهادت خودِ امام، به تفصیل، گزارش شده است.
بخش پنجم وقایع پس از شهادت امام حسین: حوادثی که پس از شهادت امام حسین علیه‌السلام به وقوع پیوست، پدیده‌های خارق‌العاده‌ای که در منابع معتبر گزارش شده‌اند، چگونگی دفن شهدا، سرنوشت سرهای مقدّس شهدا و کراماتی که از سر مقدّس سید الشهدا علیه‌السلام دیده شد، چگونگی حرکت خاندان ابا عبداللَّه الحسین(علیه السلام) از کربلا به کوفه و از کوفه تا شام و بازگشت آن‌ها از شام به مدینه.
‌‌*بخش ششم بازتاب شهادت امام حسین(علیه السلام) و فرجام کسانی که در کشتن او و یارانش نقش داشتند: متن گزارش‌های مربوط به بازتاب شهادت سید الشهدا(علیه السلام) و یارانش در میان قاتلان آن‌ها و نیز در میان شخصیت‌های برجسته آن روز جهان اسلام و در جامعه عراق و حجاز، مطرح میگردد و در ادامه، سرنوشت شوم کسانی که در این حادثه نقش داشتند و نیز مردمی که از یاری کردن امام سرباز زدند، تبیین شده است.

بخش هفتم عزاداری و گریه برای امام حسین: در این بخش احادیث متعددی در سفارش به عزاداری، مصیبت‌خوانی و گریستن و گریاندن برای سالار شهیدان و معرّفی نخستین عزاداران امام پس از واقعه کربلا، اهمّیت ویژه روز عاشورا و آداب این روز و نیز سوگمندی جهان آفرینش در مصیبت‌های سالار شهیدان، گزارش شده است.
ویژگی‌ها
ویژگی‌های این کتاب عبارتند از:

تمامی فصل‌ها و قریب به اتفاق تحلیل‌های مندرج در بخش‌های شش‌گانه دانشنامه در این کتاب آمده است.
شماری از عنوان‌های فرعی، همچنین عباراتی که برای توضیح بیشتر در تحلیل‌ها آمده بودند و بیش از همه، آن دسته از احادیث و گزارش‌های متنوّع تاریخی که با موضوع مشابه و با هدف تقویت مطالب از طریق تکثیر منابع، ذیل فصل‌های آن دانشنامه گرد آمده بودند، مشمول تلخیص و گزینش قرار گرفته‌اند.
جامع‌ترین و گویاترین متن‌ها، از منابع معتبرتر، در ذیل هر عنوان، انتخاب شده‌اند.
متن عربی احادیث و گزارش‌های تاریخی، جهت بهره‌گیری بیشتر علاقه‌مندان، در پاورقی آمده است.
غالب توضیحات مندرج در پانوشت‌ها، حذف شده‌اند و در پانوشت، به ذکر حدّاکثر دو منبعِ دارای اعتبار بیشتر، برای هر متن، اکتفا گردیده است.
پیش از این، کتاب دیگری نیز با عنوان گزیده دانش‌نامه امام حسین علیه‌السلام، منتشر گردیده است، با این تفاوت که در کتاب یادشده، تمامی بخش‌های دانشنامه (و از جمله بخش‌های مربوط به قیام و شهادت امام حسین(علیه السلام)، گزینش و تلخیص شده است، در حالی که کتاب حاضر، تنها به بخش‌های مربوط به قیام و شهادت امام و یاران باوفای ایشان پرداخته و طبیعتاً با حذف موارد بسیار کمتری (در مقایسه با کتاب پیشین)، توانسته است مباحث مربوط را خلاصه‌سازی نماید.

 
منبع
معرفی کتاب شهادت‌نامه امام حسین علیه‌السلام، سایت تبیان.
نگاهی کوتاه به زندگی‌نامه آیةاللّه محمدی ریشهری، پایگاه رسمی محمدی ری‌شهری.