دفاع فاطمه علیها السلام

وقتی که خبر مصادره‌ی فدک به فاطمه علیهاالسلام رسید، با گروهی از خدمتگزاران و زنان روانه‌ی مسجد شد. بسیار شبیه پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم گام برمی‌داشت و چادرش از ناراحتی به پایش می‌پیچید.
ابوبکر با گروهی از مهاجران و انصار در مسجد نشسته بود. فاطمه علیهاالسلام وارد مسجد شد، در حالی که پرده نازک سفیدی پیش رویش افکنده بود. آنگاه ناله‌ای سر داد که مردم از شنیدن آن به شدّت گریستند. لحظاتی سکوت کرد تا صدای شیون مردم خاموش شود. وقتی که سکوت سراسر مسجد را فراگرفت و جوش و خروششان فرونشست، دختر رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم آغاز سخن کرده، فرمود:
حمد و ثنا پروردگار را سزا است که از نعمتهای خویش برخوردارمان ساخت. سپاس هم برازنده‌ی اوست که به ما درس سپاسگزاری آموخت و مواهب بی‌منتهای خود را بی‌دریغ به ما ارزانی فرمود و منتهای بی‌پایان خود را کریمانه بر ما فروگذاشت.
آنچه به ما موهبت کرده، از شمار افزون است و در برابر این عطایا و نعمتها کسی را یارای تدارک و تلافی نیست. فقط از ما می‌خواهد که قدر نعمت بدانیم و شکر نعمت فروگذاریم و از کفران و ناسپاسی بپرهیزیم.

گواهی می‌دهم که جز خداوند متعال خدایی نیست و او بی‌شریک و بی‌همتا است. کلمه‌ای که اخلاص را تأویل آن قرار داد و قلوب را با وحدانیت پیوند داد و فکرها را به تابش اندیشه‌اش منور گردانید.[1]
دیدگان ما را یارای دیدارش نیست و زبانهای ما از توصیفش عاجز و ناتوان است. اوهام را توانایی آن نیست که کیفیت این ابداعات و ایجادات را در خویشتن بگنجاند.
اشیا را بدون نقشه‌ی قبلی از عدم به وجود آورد و آنها را، بدون پیروی از کسی، بیافرید و به قدرت و مشیت خویش ایجاد نمود، بدون آنکه نیازی به کارپردازی آنها داشته، فایده‌ای برای او در صورتگری و صورت‌پردازی آنها باشد، جز اینکه در اثبات حکمت او و هشیار کردن طاعت او و اظهار قدرت او و رام کردن خلقت به عبودیت او و اعزاز و بزرگداشت دعوت او است.
به نیکوکاران پاداش نیکو عطا فرماید و بد اندیشان را به بد کیفر دهد، آن به سوی بهشت جاویدان بال و پر گشاید و این در اعماق ظلمت و نکبت دوزخ فروافتد.
گواهی می‌دهم که پدرم، محمد صلی الله علیه و آله و سلم بنده‌ی او و فرستاده اوست و هنوز او را به رسالت نفرستاده، برگزید و وی را نیافریده، محمد صلی الله علیه و آله و سلم نامید و او را پیش از برانگیختن انتخاب کرد. آن هنگام که خلایق در حجاب غیب پنهان بودند و در پرده‌های هولناک وحشت‌زا مصون و به نهایت عدم مقرون بود، چه خداوند به مصالح امور و به حوادث روزگار محیط بوده، نسبت به وقوع مقدرات شناسایی کامل دارد.
محمد صلی الله علیه و آله و سلم را برانگیخت تا امرش را اتمام و امضا و حکمش را قطعی و مقدرات حکمش را تنفیذ نماید. او پس از رسالت و برگزیده شدن به پیامبری، امتها را دید که پراکنده‌اند و در برابر آتشهای افروخته و یا بتها به پرستش مشغول‌اند و با آنکه خدا را می‌شناسند، انکارش می‌کنند. پس خداوند با برانگیختن محمد صلی الله علیه و آله و سلم تاریکی‌شان را روشن ساخت و گره از دلهایشان گشود و غبار تیره از برابر دیدگانشان زدود و به هدایت مردم قیام کرد و از گرداب ضلالتشان نجات بخشید و آنان را از نابینایی رهایی بخشید و به نور هدایت بینا کرد و به دین استوار، هدایتشان نمود و به راه راست دعوتشان کرد.
آنگاه، خداوند او را از روی رأفت و اختیار و رغبت و ایثار قبض روح کرد و سرای دیگر را برای او بهتر پسندید و در اثر آن، محمد صلی الله علیه و آله و سلم از رنجهای این جهان راحت شد و فرشتگان گرداگردش را گرفته، خشنودی پروردگار بخشاینده او را احاطه کرد و به جوار خداوند قادر متعال شتافت.
درود خدا بر پدرم که پیامبر او و امین بر وحی او و برگزیده و پسندیده‌ی اوست. سلام و رحمت و برکات الهی بر او باد! [2] .[3]

آنگاه، متوجه اهل مجلس شد و خطاب به آنان فرمود:
شما ای بندگان خدا!
پرچمداران امر و نهی خدایید و عهده‌داران دین او و وحی او هستید. امنای خدا بر نفوس خود و فرستادگان خدا در ابلاغ احکام به امتهایید. پیشوایی پاک و حق از سوی پروردگار در میان شما بود. عهد و قراری با شما گذاشته شد و بقیه‌ای از نبوت به سرپرستی بر سر شما گمارده شد.[4]
این کتاب خداست، کتاب ناطق، قرآن صادق، نور فروزان، فروغ درخشان. دیدگاه‌هایش آشکار، رازهای آن هویدا و ظواهرش جلوه‌گر و پیروان آن مورد رشک جهان‌اند. متابعت از آن موجب رهنمون شدن به بهشت می‌شود و گوش فرادادن به آن موجب رستگاری و نجات است.
به دستیاری قرآن کریم، حجتهای الهی روشن شده است و منویات تفسیر شده‌اش، محرمات در پرده نهفته‌اش، دلایل جلوه‌گرش، براهین بسنده‌اش، فضایل نخبه‌اش، رخصتهای بخشیده‌اش و قوانین مکتوبه‌اش به دست می‌آید.
خداوند شرک را به شرافت ایمان از ساحت شما پاک می‌کند و به برکت نماز، کبر را از قلوب شما می‌زداید، زکات را موجب تصفیه و تزکیه نفوس و گشایش روزی شما قرار داد و اخلاص شما را با روزه استوار ساخت، به زیارت مکه، دین شما را محکم نمود و به وسیله عدل و انصاف قلوبتان را منظم کرد.
طاعت ما موجب نظام ملت بوده، با امامت ما از پراکندگی ایمن شود. جهاد، عزت اسلام است. صبر و بردباری کمکی است برای به دست آوردن اجر و پاداش. مصلحت بندگان به امر به معروف وابسته است و احسان به پدر و مادر سنگری در برابر خشم الهی است. صله‌ی رحم خویشاوندان را افزون کند. قصاص از خونریزی جلوگیری می‌نماید. وفای به نذر سبب مغفرت و بخشایش الهی است. کیل و ترازو کمبود را دفع می‌کند. نهی از شرب خمر، پلیدی را پاک گرداند.[5]

اجتناب از تهمت و افترا پرده‌ای در برابر لعنت و ترک دزدی، موجب عفت و پاکدامنی است. خداوند شرک را به خاطر اخلاص در ربوبیتش حرام فرمود، چنان که خداوند در قرآن کریم می‌فرماید:
بترسید از خدا و هم‌آغوش مرگ نشوید، مگر آنکه مسلمان باشید. در اوامر و نواهی از خدا پیروی کنید. به راستی بندگان عالم و دانا از خدا می‌ترسند.

منابع:

[1] منتهی‌الامال، ج 1، ص 133.

[2](ناسخ التواریخ، جلد 4 از کتاب دوم، ص 101، و ملکه اسلام، ص 61- 60).

[3] معصوم سوم، ص 191: فلا یعلم ما داخلنی من السرور الا الله.
[4] جامع السعاده، ج 2، ص 140.
[5] فاطمة الزهرا علیهاالسلام، ص 213.