نور ایمان در قلب

و فی حدیثه (علیه السلام) إِنَّ الْإِیمَانَ یَبْدُو لُمْظَةً فِی الْقَلْبِ کُلَّمَا ازْدَادَ الْإِیمَانُ ازْدَادَتِ اللُّمْظَةُ.

در گفتار آن حضرت علیه السّلام است (در باره ایمان)ایمان در دل چون نقطه سفیدى پیدا میشود هر چند ایمان افزون شود آن نقطه سفید فزونى مى گیرد.

و اللمظة مثل النکتة أو نحوها من البیاض و منه قیل فرس ألمظ إذا کان بجحفلته شی ء من البیاض.

(سیّد رضىّ «رحمه اللّه» فرماید:) لمظة چون نقطه یا مانند آنست از سفیدى، و از این معنى است که گفته شده: فرس ألمظ هرگاه بلب زیرین اسب خال سفیدى باشد (ابن ابى الحدید در اینجا مى نویسد: ابو عبید گفته: در این حدیث حجّت و دلیل است بر کسیکه انکار کرده و درست نمى داند که ایمان زیاده و کم میشود، نمى بینى که در این حدیث هست هرگاه ایمان زیاده شود آن نقطه سفید افزون گردد و لکن طریحىّ «رحمه اللّه» صاحب کتاب مجمع البحرین در لغت لمظ پس از نقل این حدیث مى نویسد: قوله الإیمان یبدو لمظة، تقدیر آن علامة الإیمان است یعنى نشانه ایمان مانند نقطه سفید در دل کسیکه در اوّلین بار ایمان آورده هویدا مى گردد، پس چون به زبان اقرار و اعتراف نمود آن نقطه زیاده میشود، و چون بجوارح عمل صالح و کار نیک انجام داد آن نقطه افزونى یابد و همچنین «یعنى هرگاه مثلا بدنیا و کالاى آن دل نبست باز آن نقطه زیاده تر گردد» پس ناچار مضاف یعنى علامت و نشانه را در تقدیر مى گیریم، زیرا ایمان همان تصدیق بخدا و رسول او است در همه اوامر و نواهى و در آن زیاده شدن و فزونى یافتن تصوّر نمى شود).

منبع نهج البلاغه غرائب شماره ۵