چشم پاک، کلید عفت و پاکدامنی

آیه
قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ ذلِک أَزْکی لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِما یصْنَعُونَ

ترجمه
به مردان مؤمن بگو: چشمان خود را(از نگاه به نامحرم) فروگیرند و دامن خود را حفظ نمایند. این برای پاک ماندن آنان بهتر است. خداوند به آنچه انجام می دهند آگاه است.

نکته ها
کلمه «یغُضُّوا» از ریشه «غض» به معنای کاستن و پایین آوردن است. چنانکه لقمان به فرزندش می فرماید: «وَ اغْضُضْ مِنْ صَوْتِک» یعنی صدایت را پایین بیاور و با صدای بلند صحبت نکن. در اینجا نیز مراد از «غض بصر» بستن چشم نیست، بلکه پایین آوردن نگاه است، به گونه ای که انسان نامحرم را ببینند. مراد از «فُرُوجٍ» عورتین است که باید آن را از نگاه دیگران پوشاند. البتّه مراد از حفظ فروج در دیگر آیات قرآن، حفظ از زناست، ولی در این آیه، بر اساس روایات، حفظ از نگاه است.

روایاتی درباره نگاه
*حضرت علی علیه السلام فرمود: «لکم اول نظرة الی المرئة فلا تتبعوها بنظرة اخری و احذروا الفتنة»نگاه اوّل مانعی ندارد ولی ادامه نگاه اشکال دارد، زیرا سبب فتنه می شود.

* در حدیثی می خوانیم: تمام چشم ها در قیامت گریان است مگر سه چشم: چشمی که از ترس خدا بگرید، چشمی که از گناه بسته شود و چشمی که در راه خدا بیدار بماند.

*در «صحیح بخاری» می خوانیم که پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: جلو راه مردم ننشینید. برخی گفتند: ما ناچاریم از نشستن. فرمود: پس حقّ آن را ادا کنید. پرسیدند حقّ آن چیست؟ فرمود:«غض البصر و کف الاذی ورد السلام و الامر بالمعروف و النهی عن المنکر» ترک چشم چرانی و مردم آزاری، جواب دادن به سلام دیگران، امر به معروف و نهی از منکر.

*حضرت عیسی علیه السلام فرمود: از نگاه به نامحرم بپرهیزید که بذر شهوت را در دل می نشاند و همین برای دچار شدن انسان به فتنه کافی است.

* امام علی علیه السلام فرمود: «العین رائد القلب» چشم، دل را بدنبال خود می کشد. «العین مصائد الشیطان» چشم، کمینگاه شیطان است. و چشم پوشی بهترین راه دوری از شهوات است.

*پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «النظر سهم مسموم من سهام ابلیس فمن ترکها خوفا من الله اعطاه الله ایمانا یجد حلاوة فی قلبه» نگاه بد، تیری از تیرهای مسموم شیطان است. هر کس از ترس خدا چشم خود را فرو بندد، خداوند به او ایمانی می دهد که از درون، شیرینی آن را احساس می کند.

*پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: هرکس چشم خود را از حرام پر کند، در قیامت چشم او از آتش پر خواهد شد مگر اینکه توبه کند.

پیام ها
1-لازمه ایمان، حفظ نگاه از حرام است. قُلْ لِلْمُؤْمِنِینَ یغُضُّوا…

2-جاذبه های غریزی را باید کنترل کرد. «یغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ»

3-گناه را از سرچشمه جلوگیری کنیم و تقوا را از چشم شروع کنیم. «مِنْ أَبْصارِهِمْ»

4-چشم پاک، مقدّمه پاکدامنی است. «یغُضُّوا مِنْ أَبْصارِهِمْ وَ یحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ»

5-پاکدامنی، برای مردان نیز لازم است. «یحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ»

6-چشم چرانی و بی عفّتی، مانع رشد معنوی انسان است. «یغُضُّوا-یحْفَظُوا- أَزْکی »

7-همواره در محضر خدا هستیم. در محضر خدا معصیت نکنیم. «یغُضُّوا…إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِما یصْنَعُون»

 منبع : تفسیر نور،ج 6، ص171 ,