محل نظاره شيطان بر انسان کجاست ؟

“مِنْ حَيْثُ لا تَرَوْنَهُمْ”چون شيطان از آتش است و جسم او لطيف است و از هوا هم لطیف تر است ديده نمي شود و چيزى مانع از ديدن او يا دخول و خروج او نيست،برای او این امکان هست که متشكل به اشكال حيوانات و انسان بشود.“إِنَّهُ يَراكُمْ هُوَ وَ قَبِيلُهُ مِنْ حَيْثُ لا تَرَوْنَهُمْ”

اين جمله هشدارى است به منظور پرهيز از فتنه شيطان، و اين كه او دشمنى است كه پنهانى با شما دشمنى مى‏كند و از جايى كه نمى‏ دانيد شما را فريب مى‏دهد.

از ابن عباس روايت شده كه خداوند متعال نفوذ شيطان ها را در بنى آدم، مانند جريان خون [در رگها] قرار داده و دل هاى آنان محل سکونت شيطان ها است.

و از قتادة نقل شده كه گويد: به خدا سوگند دشمنى كه تو را مى‏ بيند ولى تو او را نمى‏ بينى، سخت قدرتمند و بى‏ باك است، مگر در مقابل كسى كه خداوند او را از شر دشمنان حفظ كرده است.

حساب شيطان و همكارانش از ساير دشمنان جدا است، او و همكارانش شما را مى‏بينند در حالى كه شما آنها را مشاهده نمى‏كنيد؛ و از چنين دشمنى بايد سخت بر حذر بود!

در حقيقت آنجا كه تصور مى‏ كنيد تنها خودتان هستيد و خودتان، ممكن است آنها حضور داشته باشند، و براستى بايد در برابر چنين دشمن ناپيدايى كه لحظات حمله او را با دقت نمى‏ توان پيش‏ بينى كرد، هميشه آماده دفاع بود.

البته درست است كه ما شيطان و همكارانش را نمى‏ بينيم، ولى به اصطلاح ردپاى آنها را مى‏ توانيم مشاهده كنيم.

هر جا مجلس گناه است، و در هر نقطه‏ اى وسائل معصيت، آماده است، و در هر موقع پاى زرق و برق دنيا و تجمل پرستى به ميان مى‏ آيد، و به هنگام طغيان غرائز، و در موقع برافروخته شدن آتش خشم و غضب حضور شيطان قطعى است، و گويا در چنين مواردى، انسان صداى وسوسه او را با گوش دل مى‏ شنود و ردپاى او را با چشم خود مى‏ بيند. 

“إِنَّهُ يَراكُمْ هُوَ وَ قَبِيلُهُ مِنْ حَيْثُ لا تَرَوْنَهُمْ":

اين جمله مى‏ فهماند راه نجات از فتنه‏ هاى ابليس بسيار باريك است، زيرا وى طورى به انسان نزديك مى‏ شود و او را مى‏ فريبد كه خود او نمى‏ فهمد.

آرى، انسان غير از خود كسى را سراغ ندارد كه به جانب شر دعوت و به سوى شقاوت راهنمايى‏ اش كند.

“إِنَّا جَعَلْنَا الشَّياطِينَ أَوْلِياءَ لِلَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ":اين جمله چنين مى‏ فهماند كه ولايت شيطانها در آدمى تنها ولايت و قدرت بر فريب دادن او است، به طورى كه اگر از اين راه توانستند كارى بكنند به دنبالش هر كار ديگرى مى‏ كنند.

چند آیه:

“وَ اسْتَفْزِزْ مَنِ اسْتَطَعْتَ مِنْهُمْ بِصَوْتِكَ وَ أَجْلِبْ عَلَيْهِمْ بِخَيْلِكَ وَ رَجِلِكَ وَ شارِكْهُمْ فِي الْأَمْوالِ وَ الْأَوْلادِ وَ عِدْهُمْ وَ ما يَعِدُهُمُ الشَّيْطانُ إِلَّا غُرُوراً، إِنَّ عِبادِي لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطانٌ وَ كَفى‏ بِرَبِّكَ وَكِيلًا" 

و آيه “إِنَّهُ لَيْسَ لَهُ سُلْطانٌ عَلَى الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَلى‏ رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ" 

و آيه “إِنَّ عِبادِي لَيْسَ لَكَ عَلَيْهِمْ سُلْطانٌ إِلَّا مَنِ اتَّبَعَكَ مِنَ الْغاوِينَ" 

اگر اين آيات را به ضميمه آيات مورد بحث يك جا مورد دقت قرار دهيم خواهيم فهميد كه شيطانها بر مؤمنين و متوكلين و آنان كه خداوند ايشان را بنده خود به شمار آورده و فرموده: ” عبادى …” هيچ گونه ولايتى ندارند، اگر چه احيانا به لغزش‏شان دست يابند؛تنها ولايت‏شان بر كسانى است كه ايمان به خدا نياورده‏ اند.

منبع گفتگوی قرآن

صفحات: 1· 2