فاطمه علیهاالسلام درست در زمانی طلوع کرد که اعراب، به زن به دیده تحقیر می‌نگریستند و او را همطراز با حیوان و بلکه پست‌تر از آن به شمار می‌آورند، ولی با تولد فاطمه علیهاالسلام اوضاع جزیرة العرب رنگی دیگر به خود گرفت.
بنیاد فکریشان نسبت به دختر، درهم ریخته شد و آنچه را که درباره زن می‌اندیشیدند، نقش بر آب گشت. با میلاد فاطمه علیهاالسلام زن در مسیری دیگر،غیر از آنچه که بود، گام نهاد و تمام معیارهای گذشته تغییر یافت. هر چند با بعثت رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم و نزول آیات الهی، مقام زن به مردم معرفی شد، ولی تنها معرفی کافی نبود، بلکه می‌بایست الگویی را بشناسند تا زنان او را سرمشق قرار داده و از او پیروی کنند. بدون شک، این الگو و نمونه، غیر از فاطمه علیهاالسلام کسی دیگر نبود.
پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم دارای سه دختر دیگر نیز بود که هر یک عمری سپری کردند، ولی نامی از ایشان در میان نیست. چرا چنین بوده است؟ مگر پدر و مادرشان با فاطمه علیهاالسلام یکی نبود؟
آری، همگی فرزند رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم بودند، ولی فاطمه علیهاالسلام از ویژگی‌هایی برخوردار بود که خواهرانش آن را نداشتند. همان طوری که در میان تمام افراد بشر، با وجود آن همه نوابغ و افراد برجسته، فقط رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم بود که از هر لحاظ شایستگی رسالت داشت و خداوند فقط او را به این مقام الهی برگزید، فاطمه علیهاالسلام نیز نه تنها از خواهرانش، بلکه از همه زنان جهان به اقتضای مشیت الهی و به خاطر استعداد و شایستگی و لیاقت خود، برتری یافت و فقط او بود که بیشتر عمرش را به کسب فیض از پدرش، رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم، گذراند و از سرچشمه وحی و نبوت سیراب شد.

منبع:نظام حقوق زن در اسلام، ص 56.

فضایل فاطمه علیهاالسلام چنان پرابهت و باشکوه است که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم با آن همه جلالت و قدر، در او با دیده احترام می‌نگرد و رفتارش با او در حد بالاتر و برتر از رفتار یک پدر نسبت به دخترش است. پیشوای پرهیزگاران، امیرمومنان علیه‌السلام، آنچنان شیفته شخصیت فاطمه علیهاالسلام است که نهایت احترام را نسبت به او معمول می‌دارد و در سوگش می‌گوید: «ای کاش روحم با درگذشت فاطمه علیهاالسلام از بدنم جدا می‌شد و به سرای ابدی می‌شتافت. دیگر زندگی پس از او بیهوده است.»
رهبران راستین، ائمه‌ی اطهار علیهم‌السلام، مادرشان فاطمه علیهاالسلام را مظهر قداست و طهارت می‌دانند. پس چنین بانویی زیبنده آن است که سرور زنان جهان باشد، چنان که بوده و هست و خواهد بود.
در تاریخ اسلام اگر بخواهیم بهترین الگو را برای زنان بیابیم، یقیناً فاطمه علیهاالسلام است، چنانکه رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: فاطمه یکی از چهار زنی است که برترین بانوان اهل بهشتند. افتخار زنان، این بس که خداوند فاطمه علیهاالسلام را به صورت زن آفرید تا آیت کامل آفرینش باشد.
فاطمه پیوند رسالت و امامت

فاطمه علیهاالسلام آینه تمام نمای فضیلت و انسانیت است. به راستی اگر او نبود، برای پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم، نسلی باقی می‌ماند؟ آیا حجت خدا بر زمین می‌توانست برقرار بماند؟ آیا نقطه اتصال رسالت با ولایت قطع نمی‌شد؟ آیا جز او کسی می‌توانست، پیوندی جاودانه میان ائمه‌ی اطهار علیهم‌السلام و پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم برقرار کند؟
فاطمه علیهاالسلام هر چند دختر گرامی رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم، همسر نمونه مولای متقیان علیه‌السلام و مادر ائمه اطهار علیهم‌السلام است، در عین حال خود دارای شخصیتی والا و مستقل است که باید درباره‌اش سخن‌ها گفت و کتابها نوشت.
زندگی سراسر مشقت فاطمه علیهاالسلام چنان است که برای هر زنی الگو و سرمشق است. گر چه در عنفوان جوانی گل وجودش هنوز بهار عمر نادیده، خزان گشت و پرپر شد و در زیر خاک نهان گردید، ولی زندگیش چنان درخشان و مملو از کمالات و فضایل است که اوراق زرینی از تاریخ بشر را به خود اختصاص داده است.

منبع:آمنه (س)، مادر پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم، پاورقی ص 33.

در طول تاریخ بشریت زنانی آمدند و درخشیدند و توانستند نقش‌آفرینان جهان بشریت و نمودار فضایل اخلاقی و انسانی گردند، اما هرگز به پای فاطمه علیهاالسلام- هر چند عمرش کوتاه بود و چند صباحی بیشتر عمر نکرد- نرسیدند.
فاطمه زهرا علیهاالسلام که در دامان خدیجه علیهاالسلام و در خاندان نبوت پرورش یافت، خود یکی از آیات الهی بود که به صورت انسان آفریده شد.
وقتی که زندگانی یگانه دختر برجسته رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم را مورد مطالعه قرار می‌دهیم، می‌بینیم که وی از چنان عظمتی برخوردار است که با گذشت قرن‌ها، هنوز بشر نتوانسته او را چنان که هست، بشناسد.
یادگار خدیجه کبرا علیهاالسلام- هر چند عمرش کوتاه و وجود نازنینش بهار عمر را ندیده- خزان گشت، ولی توانست پرثمرترین و با فضیلت‌ترین و بهترین الگو برای زنان باشد.
فاطمه علیهاالسلام را می‌توان از نظر کردار، گفتار، زهد و پرهیزگاری،

بندگی و عبادت، عصمت و طهارت، سخنان گهربار و تسلیم و انقیاد در برابر آفریدگار جهان با دیگر زنان سنجید. آنگاه باید دریافت که آیا می‌توان نظیر و مانندی برایش یافت؟

منبع:حقوق زن در اسلام و اروپا، ص 66.

لعن الله قاتل فاطمه الزهراء سلام الله علیها

امام صادق(ع) فرمود:

اِنَّ الحُرَّ حُرٌّ علی جمیع أحْوالِهِ: اِنْ نابَتْهُ نائبَهٌ صَبَر لَها، و اِنْ تَداکَّتْ عَلَیْهِ الْمَصائِبُ لَم تَکْسِرْهُ وَ إِنْ اُسِرَ و قُهِرَ و استُبدِلَ بِالیُسْرِ عُسراً.

آزاده، در همه حال آزاده است. اگر بلا و سختی به او رسد، شکیبایی ورزد و اگر مصیبت ها بر سرش فرو ریزند، او را نشکنند، هرچند به اسیری افتد و مقهور شود و آسایش را از دست نهد و به سختی و تنگ دستی افتد.

سید رضی، مؤلف کتاب عظیم نهج البلاغه و از ادیبان بی نظیر تاریخ اسلام است. او و برادرش، سید مرتضی، از شاگردان برازنده شیخ مفید رحمه الله بودند. سید رضی در سال 359 ه .ق در بغداد متولد شد و در ششم محرم الحرام 406 ه .ق، در 47 سالگی، در بغداد از دنیا رفت. پیکر شریفش در کاظمین دفن شد. سپس همراه جسد پاک برادرش، سید مرتضی، به کربلا انتقال یافت و در آنجا دفن گردید.

 دکتر محمود دامغانی، شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 1، ص 31.