در دین اسلام شفاعت پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) امری مسلم است و شیعه و سنی عقیده دارند که آن حضرت در روز قیامت، از برخی مسلمانان شفاعت می کند.

یکی از مسائل مهم اعتقادی در دین اسلام، مسئله شفاعت است. اعتقاد به شفاعت انبیا و اولیا، از امور مسلم دین اسلام است که در قرآن کریم به آن تصریح شده است. شفاعت به معنای وساطت بین بندگان و خدای متعال است. با شفاعت پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) بسیاری از گناهکاران از آتش جهنم نجات پیدا می کنند.

شفاعت پیامبر اسلام (ص) برای گناهکاران
برخی از مسلمانان به این باور هستند که شفاعت پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) شامل گناهکاران نمی شود. در شفاعت پیامبر اسلام  (صلی الله علیه و آله و سلم) مرجئه، جز ابن شبیب، و گروهى از اصحاب حدیث با شیعه امامیه موافقت دارند که شفاعت پیامبر اسلام برای گناهکاران امت آن حضرت است.

اما معتزله بر ضد ایشان اجماع کرده‏ اند. به اعتقاد ایشان شفاعت پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) مخصوص مطیعان است نه عاصیان، و اینکه آن حضرت از هیچ آفریده‏اى که مستحق عذاب باشد شفاعت نمى‏ کند .

شیخ مفید می گوید مومنى که با گناه توبه ناشده از دنیا مى ‏رود، خواه آن گناه صغیره باشد یا کبیره، از خلود در آتش رهایى خواهد یافت. ولى آن مومن به شفاعت پیامبر اسلام  (صلی الله علیه و آله و سلم) و امامان (علیهم السلام) نجات پیدا مى‏ کند. 

در حدیث مشهور از نبى اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده که فرمود: «ادخرت شفاعتى لاهل الکبائر من امتى؛ یعنى شفاعت خود را براى اهل کبایر از امتم ذخیره نموده یا تاخیر انداختم. پس اصل مطلب مورد اشکال نیست اما سخن در اینست که چه گروهى مشمول شفاعت‏ پیامبر و ائمه (علیهم السلام) مى‏شوند؟

در این نوشته به چند حدیثی اشاره شده است که آن حضرت فرموده از چه کسانی و در چه مواضعی شفاعت می کنند.

ادامه »

اولین نماز جماعت در تاریخ اسلام در مکه به امامت پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) اقامه شد، نماز مهم ترین ره آورد دین مقدس اسلام است که ظهور بندگی عبد در برابر مولا و خالقش که خداوند متعال باشد در آن تجلی می یابد و افزون بر جنبه شخصی و عبادی که دارد و روح را به پرواز در آورده و به معراج می برند، جنبه های اجتماعی و سیاسی مهمی نیز دارد که در نماز جماعت و جمعه ظهور و بروز می یابد.

نماز جماعت نمازی است که به صورت دسته ‌جمعی اقامه می ‌شود. نماز جماعت از با فضیلت ‌ترین عبادات شمرده شده است. کسی که در نماز جماعت جلو می‏‌ ایستد و دیگران به او اقتدا می‏‌ کنند، امام جماعت نامیده می ‌شود و کسانی را که به او اقتدا می ‌کنند، مأموم می ‌گویند.

در کتاب محاسن برقی به سند خود از امام صادق (علیه السلام ) از پدرانش از امیرالمؤ منین (صلوات الله علیه) است که فرمود: رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم )فرمودند: کسی که نماز صبح و عشا را در جماعت بخواند، او در ذمه خدا خواهد بود. و کسی که او را ظلم کند، پس گویا به خدا ظلم کرده. و کسی که حقیر شمارد او را، خدا را حقیر شمرده است

حکمت تشریع نماز جماعت
بر اساس روایت نقل‌شده از امام رضا (علیه السلام)، علت تشریع نماز جماعت، آشکار شدن اسلام، توحید و اخلاص در بین مردم است.در کتاب علل الشرائع از امام صادق (علیه السلام) روایت شده که خدا نماز جماعت را برای این قرار داد تا کسانی که نماز می خوانند از کسانی که نماز نمی‌ خوانند شناخته شوند و معلوم شود چه کسی اوقات نماز را حفظ و چه کسی آن را ضایع می ‌کند. همچنین آمده است که اگر نماز جماعت نبود، کسی نمی ‌توانست در باره دیگری شهادت به خیر دهد.

با توجه به جایگاه اجتماعی نماز این سوال ممکن است پیش بیاید که اولین نماز جماعت در تاریخ اسلام در چه زمان و مکان شکل گرفت.

به گفته برخی فقیهان، آغاز واجب ‌شدن نماز به صورت جماعت بوده است.

ادامه »

یکی از سیره های مدیریتی نبوی که در در دوره ده ساله حکومت اسلامی در مدینه جنبه اجرایی پیدا کرد ومی تواند الگویی برای حکومت ها باشد((نظارت))و((حسابرسی) از کار گزا ران نظام حکومتی است، تحلیل جامع این سیره نبوی درصورتی امکان پذیراست که چند نکته به درستی توضیح داده شود؛

نکته اول؛ این است نظارت و حسابرسی که بتواند نظام حکومتی ویا اداری را به درستی مدیریت کند و مانع از هرگونه اختلاس، رشوه و تبعیض شود چهار مرحله دارد:

مرحله اول؛ ازن ظارت که هزینه را پایین آورده و بازدهی مدیریت رابالامی برد((نظارت گزینشی))یا((نظارت پیشگیرانه))است۰ یعنی پیش از انکه شخص به مدیریت سازمانی منصوب شودبایست شایستگی وی از نظر تعهد و تخصص همچنین توانایی نسبت به مدیریت آن سازمان احراز شودچرا که پیشگیری از خطا و اشتباه، بهتر از درمان واصلاح خواهدبود،ازهمین روخداوند متعال پیش ازانکه حضرت ابراهیم را به امامت نصب کند درچهار مرحله:((آتش نمرود، قر بانی کردن اسماعیل،بردن زن وبچه به بیابان حجاز و تحمل در برابر بد اخلاقی همسر امتحان نمود، پس ازاین بود که فرمود : ((انی جاعلک للناس اماما: من توراپیشوای مردم قراردادم:بقره/۱۲۴ ))به دلیل اینکه ((نظارت گزینشی)) اصل وپایه درسیستم حکومتی سالم است وقتی ابو برده وپسر عموهایش بر پیامبر وارد شدند ویکی از آنها گفت:((ای رسول خدا ما را بر پستی از آنچه خداتورا بر آن ولایت وحکومت داد زمامداری ده؟پیامبر فرمود:((انا والله لانولی علی هذالعمل احدا ساله ولااحدا حر ص علیه:به خدا سوگند ماهرگز کسی را که درخواست زمامداری کند و یا بر کسب آن حریص باشدحکومت آن نخواهیم داد: صحیح مسلم/ج/۲ /ص۲۰۷)) ازهمین روست امام علی (ع )در فرمان خود به مالک نوشت ::((ثم انظر فی امورعمالک فاستعملهم اختبار ا :سپس درامو ر کارمندانتان بیندیش وپس از آزمایش به کارشان بگمار : نهج البلاغه ،نامه،۵۳))

مرحله دوم؛ پس از گزینش دقیق واحراز لیاقت وکاردانی ،((خود کنترلی)) است یعنی هرمدیری ومسولی بداند پست ومقام اجرایی ازجمله اموری اندکه می توانند هرشخص سالمی رابه فساد وتباهی بکشانند ‌پس بهتر از هرکسی خودشخص است که می تواند عملکردش را حسابرسی ونظارت کند ،نقطه ضعف کارش را بشناسد ودرمقام رفع آن بر آید ،از همین روست که امام کاظم علیه السلام فرمود:((لیس منا من لم یحاسب نفسه فی کل یوم :ازمانیست کسی که هرروز به حساب. خود نپردازد: بحار /ج۷/ ۷۲))

مرحله سوم؛ ازنظارت وحسابرسی ((دولت کنترلی)) است،یعنی مامورین ویژه((مخفی و پنهان)) از چشم مدیر مربوطه که دایماعملکرد وی را تحت نظر داشته و مراقبت کامل نمایند تامانع ازتخلفات احتمالی وی شوند از همین رو امام علی (ع) درنامه به مالک اشتر می نویسد:
((ثم تفقد اعمالهم وابعث العیون من اهل الصدق والوفا علیهم فان تعاهدک فی السر لامورهم حدوه لهم علی استعمال الا مانه والرفق بالرعیه : پس رفتار کار گزاران رابرسی کن وجاسو سانی راستگو وفا پیشه بر. انان بگمار که مر اقبت وبازسی پنهانی از کار آنان سبب امانت داری ومهربانی بارعیت خواهد بود: نهج البلاغه، نامه ۴۰)

مرحله چهارم؛ از نظارت بر عملکرد مدیریت اجرایی((کنترل مردمی)) است ۰به این معنا چون مردم بدنه اصلی حاکمیت وصاحبان حق اند بی هزینه ترین ومطمین ترین راه برای نظارت و ان کان یسعی تفاخرا وتکاثرا فهو فی سبیل الشیطان: روزی رسول اکرم با اصحاب خود نشسته خوبود، جوان توانا ونیرومندی را دید که اول صبح به کار وکوشش مشغول شده است کسانی که در محضر ان حضرت بودندگفتند این جوان شایسته ی مدح وتمجید بود اگر جوانی ونیرومندی خود رادر راه خداگام بر می دارد ،همچنین اگر کارمی کند به نفع والدین ضعیف یا کودگا ناتوان که زندگی انان را تامین کند واز مردم بی نیازشان سازد،بازهم به راه خدا می رود،ولی اگرکار می کند تابا درامد خود می رود،ولی اگر کارمی کند تا بادر امد خود به تهیدستان مباهات نماید وبرثروت ودارایی خود بیفزاید او به راه شیطان رفته واز صراط حق منحرف شده است:احیاالعلوم غزالی ج۱،ص۳۲۵)

ادامه »

داستان کتاب «سه کاهن» به یک روز از زندگی پیامبر اکرم(ص) در چهارسالگی ایشان باز می‌گردد. در این داستان، حلیمه، دایه پیامبر، در تلاشی قابل توجه سعی دارد تا جان پیامبر را از گزند کاهنانی نجات دهد که می‌خواهند بر اساس نشانه‌های ظاهری پیامبر خاتم، وی را در کودکی از بین ببرند.

قیصری، نویسنده کتاب، داستان خود را با عبارات منقطع و جملات کوتاه و پرضرب آغاز می‌کند و به جلو می‌برد. بر همین اساس، بخش عمده‌ای از این داستان نیز با دیالوگ‌های حلیمه و اطرافیان او جلو می‌رود؛ اما نویسنده با شگردی قابل توجه، هیچ کدام از این دیالوگ ها را از زبان پیامبر اکرم(ص) بازگو نمی‌کند. او در حقیقت، سعی دارد تا پیامبر را از زبان اطرافیانش توصیف کند.

 مجیدقیصری، به روایت ماجرای ترور رسول اکرم(ص) توسط برخی از یهودیان که موضوعی بکر در تاریخ اسلام است، می‌پردازد؛ ماجرایی که بسیاری از آن بی‌خبرند.

َحلیمه در تلاش است از جان نبی اسلام(ص) در برابر گزندِ کاهنانی که براساس نشانه‌های ظاهری پیامبر به دنبال یافتن و از بین بردن ایشان هستند، محافظت کند.

«قصه‌هایی از حضرت محمد(ص)» کتاب مصوری است که به روایت محمدرضا سرشار برای گروه سنی (ج) تدوین شده است. این مجموعه با هدف آشنایی کودکان با مراحل مختلف زندگی پیامبر گرامی اسلام و شناخت بهتر سیره و رفتار ایشان و الگوگرفتن از مکتب اسلام تدوین شده است. دفتر نخست مجموعه به شرح چگونگی تولد حضرت محمد(ص) اختصاص یافته است.نوشتن داستان درباره شخصیت‌های مذهبی و مقدس چون پیامبر(ص) و امامان بزرگوار(علیهماالسلام) کار بسیار دشواری است. چون نویسندگان هم باید به اصول و شگردهای داستان‌نویسی و جذابیت‌های آن پایبند باشند هم تاریخ و رویدادهای تاریخی را بشناسند و حساسیت بسیاری که در ارتباط با نوشتن از شخصیت‌های مقدس وجود دارد را درک کنند.

«قصه‌هایی از حضرت محمد(ص)» یک مجموعه ۱۰ جلدی از محدرضا سرشار درباره پیامبر اکرم(ص) است. نویسنده در این مجموعه، در قالب داستان، مخاطبان خود که کودکان هستند را با زندگی و اخلاق پیامبر آشنا می‌کند.

«تولد»، نخستین جلد از این مجموعه ۱۰ جلدی است که از به دنیا آمدن تا مبعوث شدن پیامبر و دعوت همگان به اسلام را شامل می‌شود. «زندگی در صحرا»، عنوان دومین جلد از این مجموعه است. «یک سال با مادر» و «با پدر بزرگ» به کودکی حضرت محمد (ص) می‌پردازد.

«سفر به شام» عنوان پنجمین جلد از این مجموعه است که به روزگار جوانی یامبر می‌پردازد. «ازدواج با خدیجه» و «محمد امین» از دیگر جلدهای این مجموعه است. «پیامبری» از زمانی می‌گوید که حضرت مبعوث شده و رسالت مهمی را برعهده گرفته است. «دعوت خویشان» و «دعوت همگان به اسلام» عنوان جلد نهم و دهم این مجموعه است.

نویسنده، گرچه در این مجموعه از قالب روایت‌گری استفاده کرده اما به اصل داستان‌ها پایبند بوده و از ورود داستان‌ها و شخصیت‌های فرعی جلوگیری کرده است.

«قصه‌هایی از حضرت محمد(ص)» به روایت محمدرضا سرشار و با تصویرگری سید حسام الدین طباطبایی را انتشارات قدیانی در ۱۱۰۰ نسخه منتشر کرده است.

کتاب «پیامبر» نیز مجموعه کتاب‌هایی به قلم نقی سلیمانی و تصویرگری رضا مکتبی درباره زندگی پیامبر اسلام(ص) است که براساس قرآن و با استفاده از نهج البلاغه و کتاب‌ها و روایت‌های معتبر نوشته شده است. این کتاب یک رمان بلند است و در آن زندگی پیامبر اسلام(ص) در دوران‌های گوناگون از پیش از تولد تا زمان بعثت و پس از آن، برای نوجوانان بازگویی شده است. بخش سوم از این مجموعه، به دوران نوجوانی آن حضرت می‌پردازد.

1.چرا پیامبر اسلام(ص) تنها هجرت کردند؟

2. چرا مشرکان علی(ع) و اولاد پیامبر را بعد از هجرت آن‌حضرت نکشتند؟

3. چرا بعد از هجرت، مشرکان دیگر مسلمانان را اذیت نکردند؟

پاسخ اجمالی

هجرت پیامبر (ص) به دستور خدای متعال برای شکست نقشه شوم مشرکان مکه برای قتل پیامبر (ص) صورت گرفت. طبیعی است که این کار باید با رعایت تمام نکات امنیتی و در کمال اختفاء انجام می شد؛ زیرا حضرت مأمور بودند از راه های طبیعی و عادی فرمان الهی را عملی کنند بنابر این روشن است که اگر افراد زیادی همراه حضرت مهاجرت می کردند دشمنان متوجه شده و امکان موفقیت کامل پیامبر (ص) نبود.

همانطوری که مشرکان بعد از حرکت حضرت، با تمام امکانات خود به جستجو پرداختند، اما حضرت را نیافتند و بعد از ناامیدی به سراغ حضرت علی (ع) رفته و ایشان را مورد اذیت قرار دادند. البته عده زیادی از مسلمانان قبل از پیامبر، به مدینه هجرت کرده و جز عده معدودی از آنان، کسی در مکه نبود که آنان نیز از اذیت مشرکان در امان نماندند و اموال شان در مکه توقیف شد و پس از مهاجرت به مدینه در تنگنای فقر مالی بودند.

پاسخ تفصیلی

بر اثر دعوت پیامبر (ص) در ایام حج و فرصت های مناسب دیگر بسیاری از مردم مدینه به سوی اسلام گرایش پیدا کرده و نفوذ اسلام در مدینه گسترش یافت.پس از آنکه اسلام در میان مردم مدینه گسترش یافت قریش مکه احساس خطر کرده و بر فشارهای خود نسبت به مسلمانان افزودند، بگونه ای که سخت گیری آنان تا آن زمان بی سابقه بوده است و از آنجایی که دو قبیله اوس و خزرج که جمعیت مدینه را تشکیل می دادند، جنگ های طولانی با هم داشتند، زمانی که پیامبر آنها را به دین حنیف اسلام دعوت نمود و بر آموزه های آسان دین و شخصیت ایشان آگاهی یافتند آن حضرت را برای خاتمه دادن به آن جنگ و نزاع شخصیت مناسبی یافتند.به دنبال آن مسلمانان درخواست هجرت به مدینه کردند بگونه ای که در ماه ربیع الاول سال سیزدهم بعثت که مهاجرت پیامبر (ص) در آن ماه اتفاق افتاد در مکه از مسلمانان جز پیامبر (ص) و علی و ابوبکر و عده معدودی از مسلمانان بازداشت شده و یا بیمار و پیر، کس دیگری باقی نمانده بود. خروج مسلمانان از مکه، مشرکان را به وحشت انداخت. زیرا آنان احساس کردند که اکنون جمعیتی از مسلمانان در یک شهر فراهم آمده و می توانند تهدیدی جدی برای آنان و کاروان های تجاریشان باشند، از این رو مصمم شدند تا درباره پیامبر که هنوز در مکه به سر می برد تصمیمی جدی بگیرند، آنان در این تصمیم گیری سه راه داشتند:

1. بگذارند تا پیامبر به مدینه هجرت کند

2. پیامبر (ص) را حبس کنند

3. پیامبر (ص) را به قتل برسانند. در آغاز تصمیم کشتن رسول خدا را نداشته و تنها سخن از حبس یا اخراج وی بوده است که طبعاً این دو اقدام نمی توانست مشکل را حل کند؛ زیرا رفتن پیامبر (ص) از مکه می توانست جبهه یثرب را کاملاً آماده مقابله سازد و حبس وی نیز ممکن بود مسلمانان را تحریک بر نجات وی کند.

لذا تصمیم بر قتل پیامبر (ص) گرفتند که بنا شد از تمام قبایل افرادی انتخاب شوند و شبانه به طور دستجمعی به خانه پیامبر (ص) یورش برده و پیامبر را به شهادت برسانند.

فرشته وحی نازل گردید و پیامبر (ص) را از نقشه های شوم مشرکان آگاه ساخت که در قرآن این گونه به آن اشاره شده است :” (به خاطر بیاور) هنگامى را که کافران نقشه مى‏کشیدند که تو را به زندان بیفکنند، یا به قتل برسانند، و یا (از مکّه) خارج سازند آنها چاره مى‏ اندیشیدند (و نقشه مى‏کشیدند)، و خداوند هم تدبیر مى‏کرد و خدا بهترین چاره جویان و تدبیرکنندگان است!” پیامبر (ص) از طرف خدا مأمور شد آهنگ سفر نموده و به سوی مدینه حرکت کند، لازم بود هجرت بسیار مخفیانه و با رعایت کامل مسائل حفاظتی صورت گیرد تا پیامبر (ص) به سلامت وارد مدینه شوند زیرا بقای آئین نوپای اسلام در آن شرایط شدیداً وابسته به حیات آن حضرت بود به همین خاطر آن شب علی (ع) را در بستر خود به جای خود گذاشته تا در همان ابتدا کسی متوجه عدم حضور حضرتش در بستر نشده و حضرت بتواند قبل از هر گونه اطلاع دشمن از حلقه محاصره آنان خارج شود و خود به همراه ابوبکر به طرف مدینه هجرت نماید.  در صورتی که اگر پیامبر (ص) افراد زیادی را به همراه خود می برد ممکن بود آنان از جایگاه حضرت و هجرت او با خبر شده و در بین راه مدینه حضرت را به شهادت برسانند.

اما این که چرا مشرکان بعد از هجرت پیامبر (ص) خاندان حضرت را اذیت نکرده اند باید گفت:

1. وقتی مشرکان متوجه شدند که پیامبر (ص) از مکه خارج شده و نقشه آنان نقش بر آب شده است به سوی علی (ع) یورش بردند و حضرت را به سوی مسجد الحرام کشیدند و پس از بازداشت و اذیت مختصری او را آزاد ساخته اند.

2. مشرکان همه هدفشان کشتن شخص پیامبر (ص) بود، زیرا تنها از این راه بود که می توانستند به زعم خود اسلام را نابود سازند به همین خاطر در این مرحله با دیگران کاری  نداشتند و خود را درگیر دیگران نکردند.

اما این که چرا مشرکان بعد از هجرت پیامبر (ص) مسلمانان را اذیت نکردند؟

اولا: بسیاری از مسلمانان قبل از هجرت پیامبر (ص) به مدینه هجرت کرده بودند و اصولا علت نقشه قتل پیامبر (ص) توسط قریش، هجرت مسلمانان به مدینه و انتشار اسلام در شهر مدینه بوده است.

ثانیا: مسلمانانی که از اهل مکه (قریش ) بودند اقوام و خویشان و نزدیکانی داشتند و همین پیوندهای خانوادگی در بسیاری موارد مانع اذیت و آزار مسلمانان می شد و مشرکین از ترس قبیله و طایفه فرد مسلمان، از اذیت و آزار او خود داری می کردند، اما با این حال مسلمانانی بعد از هجرت پیامبر (ص) در مکه باقی بودند که از آزار و اذیت مشرکان در امان نبودند تا جایی که اموال بسیاری از آنان از طرف مشرکان توقیف شد به گونه ای که این مسلمانان بعد از هجرت به مدینه در فقر شدیدی به سر می بردند و حتی تعدادی از آنان به نام (اصحاب صفه) نتوانستند در مدینه مکانی برای استراحت خود فراهم کنند و در مسجد به سر می بردند.

بنابراین مشرکان بعد از هجرت پیامبر تا جایی که می توانستند مسلمانان را مورد اذیت و آزار قرار دادند.

منبع : پایگاه اطلاع رسانی منبرها