چگونگی گذراندن اوقات فراغت دختران

دانستن اینکه جوان در اوقات فراغت خود دست به چه انتخاب هایی میزند ، از اهمیت ویژه ای برای دست اندرکاران و برنامه ریزان امور جوانان برخوردار است. ((تحقیقات سازمان ملی جوانان نشان میدهد که علی رغم گستردگی جمعیت جوان کشور و تنوع تقاضاها ، امکانات اوقات فراغت تنها پاسخگویی 20 درصد تقاضای دختران ایرانی است . لذا این امر باعث شده علی رغم تلاشهای صورت گرفته ، 80 درصد دانش آموزان دختر از نحوه ی گذران اوقات فراغت خود راضی نیستند و آنها توزیع امکانات را ناعادلانه و نیز برنامه ها را ناکافی میدانند. در گذشته ، به دلیل سادگی جوامع ، جوانان به راحتی قادر به توصیف هویت شخصی خود بودند ، ولی در حال حاضر با پیچیده شدن جوامع ، جوانان بیش از آنچه خود را محدود در یک فضای جغرافیایی خاص کنند ، خود را متعلق به یک فضای جهانی میدانند.

برنامه ریزی در مورد اوقات فراغت جوانان ، موجب تعادل شناختی آنها نسبت به زمان و مکان خواهد شد. اوقات فراغت جوانان در سه سطح خُرد( فردی )، میانه( نهاد خانواده مدرسه) ، و کلان (سیاستگذاری حکومتی) قابل بررسی بوده و ترکیب این سه سطح در سطح کلان برنامه ریزی وجود نداشته باشد ، دچار اختلال میشود. دو عامل محیطی و گروه همسالان ، در برنامه ریزی اوقات فراغت جوانان اثر جدی دارند.

اگر اوقات فراغت جوانان پر نشود ، آنها به هر طریقی به سمت گروههای همسالان کجرو هدایت میشوند. با توجه به وابسته بودن این دو متغیر به همدیگر ، اگر محیط را که متشکل از خانواده و گروههای مختلف است ، سالم و پاک نگه داریم ، تغییر نگرشی در گروه همسالان ایجاد خواهد شد.

تحقیقات اجتماعی نشان میدهد یکی از عوامل مهم بزهکاری در جوانان ، خالی بودن اوقات فراغت آنهاست . در این زمان است که زمینه های بزهکاری اجتماعی شکل میگیرد . اساساٌ اگر اندیشه به سمت اهداف مثبت گرایش پیدا نکند به خمودی و نهایتاٌ منفی گرایی تبدیل میشود. اندیشمندان کارکردهای مختلفی را برای اوقات فراغت جوانان در نظر گرفته اند:

Ø     استراحت ، تجدید قوا و تمدد اعصاب

Ø     تفریح و سرگرمی (دوری از فعالیت های منفی )

Ø     رشد شخصیت و برقراری تعادل در شکل گیری هویت

Ø     کسب معلومات و ارتقای آگاهی ها

Ø     پرورش و شکوفایی استعداد و خلاقیت

برنامه ریزی برای اوقات فراغت جوانان ضمن اینکه نقش مکمل در برنامه های رسمی تربیتی آنان ایفا میکند، مانع از گسترش بزهکاری شده و در شکل پیشرفته ی خود، جوانان را مسوولیت پذیر ، جامع و مشارکت جو بار می آورد.

مهمترین نیازهای فراغتی جوانان چه دختر و چه پسر به ترتیب اولویت این گونه طرح شده اند:

Ø     گردشگری : خانوادگی، اردوی مدارس ،اردوی مساجد ، بسیج

Ø     مشارکتهای اجتماعی : عضویت در گروهها و انجمن های مختلف

Ø     فعالیتهای ورزشی : با توجه به علایق ، توانایی های نوجوان و امکانات خانواده

Ø     فعالیتهای هنری : معرفی فرهنگسراها و تاکید به مجهز سازی آنها

Ø     فعالیتهای فرهنگی : آموزش موسیقی ، شعر و…

Ø     مطالعه : ترویج فرهنگ مطالعه و معرفی کتابخانه ها

Ø     فعالیتهای دینی : معرفی مساجد ، روضه ها ،تکایا و …

Ø     مهارت آموزی : آموزش یک فن مثل نجاری

Ø     آموزش زبان و رایانه: در آموزشگاها و فرهنگسراها

بهره گیری از اوقات فراغت جوانان و نوجوانان باید از طرف سازمانهای مختلف مثل سازمان فرهنگی – هنری ، شهرداری که اداره کننده ی فرهنگسراهاست ؛ آموزش و پرورش ، پایگاهای بسیج ، کانون های فرهنگی ، هیئت های مذهبی و حتی سازمانهای غیر دولتی (ngoها) برنامه ریزی شود.

اوقات فراغت در بین دختران دانشگاهی

عمده ترین فعالیت دانشجویان در اوقات فراغت عبارتست از مطالعه روزنامه ، گوش دادن به رادیو ، رفتن به سینما ، پرداختن به فعالیتهای فرهنگی ،هنری، سیاسی وورزشی. عمده ترین مشکلات دانشجویان برای گذران اوقات فراغت عبارتست از مشکلات مادی ،اجتماعی ، خانوادگی، و تربیتی.

پیشرفت تحصیلی دانشجویان با متغیرهای چون مسائل و مشکلات خانوادگی ، میزان علاقه مندی ، نحوه ی گذران اوقات فراغت ، رشته ی تحصیلی ، حضور در دانشگاه و میزان آگاهی اجتماعی دانشجویان ارتباط دارد.

براساس تحقیقی که در دانشگاه تهران برروی دانشجویان صورت گرفنه؛ بین سن با میزان اوقات فراغت دانشجویان و همچنین بین میزان اوقات فراغت و مقدار ورزش کردن دانشجویان رابطه ی معناداری وجود دارد.

دانشجویانی که اغلب اوقات فراغت خود را با ورزش پر میکنند بیشتر به پیاده روی ، کوهنوردی ، دویدن و بدنسازی علاقمند میباشند. دانشجویان دختر و پسر در گذراندن اوقات فراغت برای فعالیتهای فرهنگی ، تشکیل خانواده و به سر بردن با همسر و فرزندان ، کارهای تفریحی و سرگرم کننده ، دیدگاه مشابهی دارند ، در حالی که دانشجویان پسر بیشتر دوست دارند در امور سیاسی شرکت کنند.

منبع:

نحوه گذران اوقات فراغت و ارائه راهکارهایی جهت بهبود کیفیت آن ، فاطمه رئیسی، فصلنامه مطالعات فرهنگی- دفاعی زنان، سال دوم، شماره4 ، بهار1386